نازىم قاحارمان: بيشىمباەۆتىڭ مۇلكىنە ورتاقتاسپاۋعا كەلىستىم

ايتەنوۆتەردەن كورەسىنى كورىپ, ءۇش بالاسىمەن ۇيىنەن قۋىلعان دانا اتەشوۆانىڭ وقيعاسىنان كەيىن قوعامدا وتباسىنداعى زورلىق-زومبىلىق, اجىراسۋ, بالا قاۋىپسىزدىگى جايلى تالقىلار كوبەيە ءتۇستى, – دەپ حابارلايدى qandastar.kz kz.news-كە سىلتەمە جاساپ.

بۇل تاقىرىپتاعى اڭگىمە قۋاندىق بيشىمباەۆتىڭ سوتى اياقتالعاننان كەيىن سايابىرلاعانداي ەدى, قايتا قىزدى.

ماسەلەن, سوتتالعان ەكس-ءمينيستردىڭ بۇرىنعى ايەلى نازىم قاحارمان مەن مارقۇم سالتانات نۇكەنوۆانىڭ اعاسى ايتبەك امانگەلدى كەشە الەۋمەتتىك جەلىدە بىرلەسە تىكەلەي ەفير وتكىزىپ, كوپشىلىكتى الاڭداتقان وزەكتى تاقىرىپ جايلى ويلارىن ورتاعا سالىپ, اجىراسقالى جۇرگەن كەلىنشەكتەرگە ءوزىن, بالالارىن قورعاۋعا كومەكتەسەر كەڭەستەرىمەن ءبولىستى.

ايەلگە ءبارى بي, ءبارى قوجا

نازىم قاحارماننىڭ پىكىرىنشە, نەكە – ەڭ اۋەلى سەرىكتەستىك, ەر مەن ايەلدىڭ ورتاق جوباسى. سوندىقتان وتباسىن قۇرماق بۇرىن ەكەۋى ءبارىن كەلىسىپ, ماتەريالدىق, مورالدىق ماسەلەلەردى تولىق تالقىلاپ الۋى قاجەت.

– اجىراسقان ۋاقىتتا دۇنيە-م ۇلىكتىڭ تەڭدەي ءبولىنۋى – زاڭدىلىق, بۇل الەمدىك تاجىريبە. الايدا ءبىزدىڭ ەل بۇعان ءالى جاتىرقاي قارايدى. ەركەكتەر «مەن تابىس تابامىن, ال سەن ۇيدە بوس وتىرسىڭ» دەپ شىعا كەلەدى.

ايەلدىڭ 9 اي بالا كوتەرگەنى, بوسانعانى, گورموندىق, پسيحولوگيالىق قيىندىقتاردى باستان وتكىزگەنى قايدا قالدى? ونىڭ قۇنى قالاي ەسەپتەلەدى? بالانىڭ اكەگە سىيلار باقىتىن دا اقشامەن ەسەپتەي المايمىز.

بىراق الەمدىك تاجىريبەدە ەر مەن ايەلدىڭ وتباسىنداعى ماتەريالدىق ۇلەسىنەن بولەك ماتەريالدىق ەمەس ۇلەسى دە ەسەپكە الىنادى. بىزگە دە وسىنداي كوزقاراس كەرەك. قازاق قوعامىندا ايەلگە قويىلار تالاپ تىم كوپ.

ول كەرەمەت جار, يبالى كەلىن, ۇلگىلى انا بولىپ قانا قويماي, جەتىنشى بالاسىن بوسانعان سوڭ 40 كۇننەن كەيىن مودەل سياقتى سىمباتتى بولۋى قاجەت. سول تالاپتاردىڭ بارىنە ساي كەلىپ تۇرعان كۇندە دە ۇيدە بوس وتىرسىڭ دەپ ەڭبەگىن قۇنسىزداندىرادى, – دەيدى نازىم.

دۇنيە-م ۇلىك – مانيپۋلياتسيا قۇرالى

ەفيردە اجىراسقان سوڭ تابىسىن جاسىرىپ, بالالارىنا اليمەنتتى ەڭ تومەنگى مولشەرلەمەمەن تولەۋگە تىرىساتىن, كەيدە ءتىپتى سوقىر تيىن دا تولەمەيتىن اكەلەر ماسەلەسى دە قوزعالدى.

«قازىر قارالىپ جاتقان زاڭ جوباسى بويىنشا بۇرىنعى كۇيەۋىنەن اليمەنت الىپ وتىرعان ايەلدەر ءار تيىن ءۇشىن ەسەپ بەرۋى كەرەك. ماسەلەن, 20 مىڭ تەڭگە السا, سونىڭ 70 پايىزىن بالالارىنا, قالعان 30 پايىزىن وزىنە جۇمساۋعا قۇقىلى. ياعني, سەن بالالارىڭدى ساياباققا اپارساڭ, اپەرگەن ءار بالمۇزداعىڭ ءۇشىن تۇبىرتەك جيناپ جۇرۋگە ءتيىسسىڭ دەگەن ءسوز» , – دەيدى ايتبەك امانگەلدى.

نازىم قاحارماننىڭ ايتۋىنشا, تابىسىن تومەندەتىپ كورسەتۋ بىلاي تۇرسىن, دۇنيە-مۇلكىن اكە-كوكەسىنىڭ اتىنا جازۋ ءۇردىسى كەڭ بەلەڭ الىپ بارادى. مۇنداي جاعداي ءوز وتباسىندا دا بولىپتى. ول بيشىمباەۆتىڭ اناسىنىڭ اتىنا جازىلعان بيزنەسىنەن قالاي ايىرىلىپ قالا جازداعانىن ايتىپ بەردى.

«م ۇلىك ارقىلى مانيپۋلياتسيا جاساۋعا بولادى. قازاقستانداعى كوپ ايەل سياقتى مەن دە جۇبايىما سەندىم. مەنىڭ باسقارۋىمداعى تۇنگى كلۋب بۇرىنعى ەنەمنىڭ اتىنا جازىلعان بولاتىن. «اجىراساتىن بولساڭ, كلۋبتى قايتار» دەدى.

بۇل دا مانيپۋلياتسيانىڭ ءبىر ءتۇرى. قيتۇرقىلىقتارعا نازار اۋدارماي, ءوز دەگەنىمدى ىستەدىم. كلۋبتى بەردىم, كليەنتتەر الدىنداعى مىندەتتەمەلەردى تولەۋگە تۋرا كەلدى», — دەيدى ن.قاحارمان.

نازىمنىڭ ايتۋىنشا, بيشىمباەۆتىڭ وتباسى جۇمىسى دوڭگەلەپ تۇرعان كلۋبتى قايتارىپ الۋ ارقىلى كەك الۋدى كوزدەگەن.

«مەن بۇل كلۋبقا 10 جىلىمدى جۇمسادىم. مەنشىك ماسەلەسى – بيلىك جۇرگىزۋ ءادىسى ەمەس پە? تارتىپ الام, ال, نە ىستەيسىڭ دەگەندەي. بۇل جەردە ءوزىڭىزدى قورعاۋ ماڭىزدى, مانيپۋلياتسيانىڭ جەتەگىندە كەتپەۋ كەرەك. ول (بيشىمباەۆ – اۆت.)ماعان كلۋبتى 8 ايدان كەيىن قايتارىپ بەردى, ويتكەنى ول بالالاردىڭ الدىندا ابىرويىن ساقتاپ قالعىسى كەلدى», — دەيدى ول.

اجىراسۋ تۋرالى شارت

سپيكەرلەردىڭ پىكىرىنشە, وتباسىن قۇرماس بۇرىن نەكە شارتىن جاساسۋ – ءومىر زاڭدىلىعى.

«الەمدىك تاجىريبەدە نەكە شارتىندا كۇيەۋى نەمەسە ايەلى جۇبايىنا وپاسىزدىق جاساسا, پسيحولوگيالىق زالال كەلتىرسە, قوماقتى سومادا وتەماقى تولەۋى قاراستىرىلعان.

بۇل وتە دۇرىس. ويتكەنى اجىراسقاننان كەيىن ايەلدىڭ كۇيەۋىنە ارناعان قانشاما جىل ۋاقىتىن ەشكىم قايتارىپ بەرمەيدى, جارالانعان جۇرەگىنىڭ, سىر بەرگەن دەنساۋلىعىنىڭ وتەمى بولۋى كەرەك» دەيدى نازىم قاحارمان.

سونداي-اق, ول بيشىمباەۆپەن اجىراسۋ كەزىندە بالالار ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتى قالاي بولىسكەندەرى تۋرالى ايتىپ بەردى.

نازىم بۇرىنعى جۇبايىنىڭ اكتيۆتەرىن تالاپ ەتپەۋگە ۋادە بەرىپتى. ونىڭ ورنىنا بيشىمباەۆ بالالاردى كۇتىپ-باعۋعا, ولاردىڭ ءبىلىمى مەن دەنساۋلىعىنا اي سايىن جەتكىلىكتى دەڭگەيدە تولەم جاساۋعا كەلىسكەن.

«ارامىزدا نوتاريالدى كۋالاندىرىلعان كەلىسىم بولدى. وندا اي سايىن بەلگىلى ءبىر سوما بانكتىك شوتقا جىبەرىلەتىنى ايتىلعان. بالالاردىڭ 21 جاسقا دەيىن ءبىلىم الۋى, ەگەر اقىلى تۇردە وقيتىن بولسا – ونىڭ موينىندا.

ول بالالاردىڭ دەنساۋلىعىنا دا جاۋاپتى. ەگەر كەنەتتەن بىرەۋى مەديتسينالىق كومەككە مۇقتاج بولسا, شىعىنداردى تولىق تولەيدى . ءبىز بالالاردىڭ دەمالىسى جايلى دا كەلىستىك. بۇرىنعى كۇيەۋىم جىلىنا ءبىر رەت ولاردى دەمالۋعا اپاراتىن», – دەدى ول.

نازىم قاحارمانعا مۇنداي كەلىسىمگە قول جەتكىزۋ وڭايعا تۇسپەپتى. قۇجات ءۇش اي بويى تالقىلانعان. ول قازاق ايەلدەرىنە ءوزىن سەنىمدى جانە قاۋىپسىز سەزىنۋ ءۇشىن جۇبايلارىمەن نوتاريۋس ارقىلى كەلىسىمشارت جاساۋعا كەڭەس بەردى.

«ول كەلىسىمشارتقا بالالارمەن قارىم-قاتىناسىنا كەدەرگى جاسامايتىنىم جونىندە ءبىر ءبولىم قوستىردى. ارينە, زاڭ جۇزىندە مەنىڭ بۇعان قۇقىم جوق.

ءبىز بۇل كەلىسىمدى ۇزاق ۋاقىت تالقىلادىق, كەيبىر تۇسىندا كوپ داۋلاستىق. مەن مۇلكىنە ورتاقتاسپاۋعا, «شۋ شىعارماۋعا» كەلىستىم, ويتكەنى بۇل ەشكىمگە قاجەت ەمەس ەدى. بۇل كەلىسىم ءالى كۇنگە دەيىن ساقتالىپ كەلەدى», — دەپ قايىردى ول.