ولجاس بەكتەنوۆ كاسپي تەڭىزىنىڭ پروبلەماسىن حالىقارالىق كونفەرەنتسيادا قوزعادى

فوتو: primeminister.kz

پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ مانجەروك قالاسىندا (التاي رەسپۋبليكاسى) وتكەن ءبىرىنشى حالىقارالىق ەكولوگيالىق كونفەرەنتسيادا كاسپي تەڭىزىنىڭ تايازدانۋ پروبلەماسىن قوزعادى, دەپ جازادى qandastar.kz

پلەنارلىق وتىرىستا  ولجاس بەكتەنوۆ كاسپي تەڭىزى دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋىنە نازار اۋدارتىپ, كاسپي ماڭى مەملەكەتتەرى اراسىنداعى ايماقتىق ءوزارا ءىس-قيمىلدى جانداندىرۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.

«2000-شى جىلداردىڭ باسىنان بەرى كاسپي تەڭىزى دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋ ءۇردىسى بايقالادى. وسى جانە وزگە دە پروبلەمالاردى زەرتتەۋ ءۇشىن كاسپي تەڭىزى قازاق عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتى قۇرىلدى. عالىمداردىڭ بولجامدارى كوڭىل كونشىتپەيدى. وسىناۋ بىرەگەي سۋ ايدىنىن ساقتاپ قالۋ ءۇشىن بارلىق كاسپي ماڭى مەملەكەتتەرىنىڭ باتىل ۇيلەستىرىلگەن ءىس-قيمىلى قاجەت», — دەدى پرەمەر-مينيستر.

سۋ تاقىرىبىنا قاتىستى سويلەگەن سوزىندە ولجاس بەكتەنوۆ ارال ماڭىنداعى جاعدايعا دا نازار اۋداردى. بۇگىندە قازاقستان حالىقارالىق ارالدى قۇتقارۋ قورىن باسقارادى. ەلىمىزدە ونى قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە, كوكارال بوگەتى نىعايتىلۋدا, سىرداريا ساعاسى قايتا قالپىنا كەلتىرىلۋدە, بالىق سالاسىن قولداۋ جانە بۇرىنعى تەڭىزدىڭ كەۋىپ قالعان ءتۇبىن كوگالداندىرۋ بويىنشا جوبالار ىسكە اسىرىلۋدا.

پرەمەر-مينيستر, سونداي-اق, مۇزدىقتاردى ساقتاۋعا باعىتتالعان جۇمىستاردىڭ دا ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى. ساراپشىلاردىڭ بولجامىنشا, 2100 جىلعا قاراي ورتالىق ازيا مۇزدىقتارىنىڭ كولەمى ايتارلىقتاي كىشىرەيەدى. وسىعان بايلانىستى قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ باستاماسىمەن ەر-رياد سامميتىندە مۇزدىقتاردى زەرتتەۋ جانە قورعاۋ بويىنشا كۇش-جىگەردى بىرىكتىرەتىن «سۋ مۇنارالارى سەرىكتەستىگىن» قۇرۋ ۇسىنىلدى. الماتىدا يۋنەسكو قامقورلىعىمەن قۇرىلىپ, وڭىرلىك زەرتتەۋلەردىڭ جەتەكشى پلاتفورماسىنا اينالعان ورتالىق ازيالىق وڭىرلىك گلياتسيولوگيالىق ورتالىق جۇمىس ىستەپ تۇر.

بۇل رەتتە قازاقستاننىڭ سۋ قويمالارىن رەتتەۋدەن باستاپ سۋدى ەسەپكە الۋدى اۆتوماتتاندىرۋعا دەيىنگى بىرلەسكەن گيدروتەحنيكالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا دايىن ەكەندىگى اتاپ ءوتىلدى.

پرەمەر-مينيستر فورۋم ءوتىپ جاتقان ورىننىڭ سيمۆولدىق مانىنە دە نازار اۋدارتتى. التاي ولكەسى — تۇركى وركەنيەتىنىڭ بەسىگى, ءارى مادەني-گۋمانيتارلىق ءوزارا ارىپتەستىكتىڭ ماڭىزدى ەلەمەنتى.

پلەنارلىق وتىرىسقا رەسەي فەدەراتسياسى ۇكىمەتىنىڭ توراعاسى ميحايل ميشۋستين, ارمەنيا پرەمەر-ءمينيسترى نيكول پاشينيان, بەلارۋس پرەمەر-ءمينيسترى الەكساندر تۋرچين, قىرعىزستان پرەمەر-ءمينيسترى ادىلبەك كاسىماليەۆ, تاجىكستان پرەمەر-ءمينيسترى كوحير راسۋلزودا, وزبەكستان پرەمەر-ءمينيسترى ابدۋللا اريپوۆ, سونداي-اق تۇرىكمەنستان مينيسترلەر كابينەتى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى نوكەرگۋلى اتاگۋلىەۆ قاتىستى. جيىندا كاسپيدىڭ تايازدانۋى, مۇزدىقتاردىڭ ەرۋى جانە بيوالۋانتۇرلىلىكتى ساقتاۋ ماسەلەلەرىمەن قاتار قورشاعان ورتانى قورعاۋ سالاسىندا زاماناۋي تەحنولوگيالاردى قولدانۋ, سۋ رەسۋرستارىن باسقارۋعا يننوۆاتسيالىق شەشىمدەردى ەنگىزۋ جانە ترانسشەكارالىق ەكوتۋريزمدى دامىتۋ جايى تالقىلاندى.