Oljas Bektenov «Qazaqstan – Eýroodaq» dıalogtyq platformasynyń otyrysyna tóraǵalyq etti

Foto: primeminister.kz

Qazaqstan Premer-Mınıstri Oljas Bektenovtiń tóraǵalyǵymen Eýropalyq Odaqtyń QR-daǵy ókildiginiń elshisi Kestýtıs Iankaýskas pen EO elderiniń dıplomatııalyq mıssııalary basshylarynyń qatysýymen «Qazaqstan – Eýroodaq» dıalogtyq platformasynyń 15-shi otyrysy ótti.

Qazaqstannyń negizgi seriktesteriniń biri retinde Eýropalyq Odaqtyń úlesine tartylǵan ınvestıııanyń 40%-dan astamy jáne syrtqy saýdanyń shamamen 30%-y tıesili. Dıalog platformasynyń otyrysynda saýda-ekonomıkalyq, ınvestıııalyq ózara is-qımyldy keńeıtý ári nyǵaıtý, kólik jáne logıstıka salasyndaǵy jobalardy birlesip iske asyrý máseleleri qaraldy.

Atap aıtqanda, Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵytyn (THKB) asa perspektıvaly baǵyttardyń biri retinde damytý jospary talqylandy.

Eýropa men Azııa arasyndaǵy tranzıttik hab retinde sanalatyn Qazaqstan arqyly taýarlardyń 85%-ǵa jýyǵy Qytaıdan EO elderine tasymaldanady. THKB saýda aǵyny úshin barynsha yńǵaıly jaǵdaı jasaı otyryp, básekege asa qabiletti jetkizý merzimin (12-15 kún) usynady.

Kezdesýge qatysýshylar Orta dálizdiń áleýetin arttyrýǵa qyzyǵýshylyǵyn bildirdi. «Astana» halyqaralyq qarjy ortalyǵynyń bazasynda «Middle Corridor Multimodal» birlesken kásiporny quryldy. Kólik salasyna ınvestıııa tartýdyń jańa perspektıvalaryn ashatyn «Global Gateway» eýropalyq bastamasynyń mańyzdy róli de atap ótildi.

«EO – Qazaqstannyń iri ári asa mańyzdy ınvestıııalyq jáne saýda seriktesi. Biz barlyq basym baǵyttar boıynsha turaqty jumys júrgizip kelemiz. Úkimet elderimiz arasyndaǵy yntymaqtastyqty nyǵaıtýdaǵy úlesterińiz ben qyzyǵýshylyqtaryńyzdy joǵary baǵalaıdy. Biz ózara tıimdi seriktestikti arttyrýǵa baǵyttalǵan usynystardy árqashan da qoldaımyz», — dep atap ótti Oljas Bektenov.

EO-nyń Qazaqstandaǵy elshisi Kestýtıs Iankaýskas pen Rýmynııanyń QR-daǵy elshisi Madalına Lýpý óz kezeginde Qazaqstanda bıznes ahýaldy jaqsartý boıynsha júrgizilip jatqan jumystarǵa oń baǵa berdi. Sondaı-aq dıplomatııalyq mıssııa basshylary el ekonomıkasynyń eýropalyq bıznes úshin turaqtylyǵy men tartymdylyǵyn atap ótti.

Otyrys qorytyndysy boıynsha kezdesýge qatysýshylar strategııalyq áriptestikti jańa deńgeıge shyǵara otyryp, saýda-ekonomıkalyq qatynastardy damytý men nyǵaıtý nıetin rastady.

Anyqtama: QR-nyń EO elderimen taýar aınalymy 2019-2023 jyldary 36,2%-ǵa ósip, $41,4 mlrd qurady. Eksport 5 jylda $24,2 mlrd-tan $31 mlrd-qa deıin 28,2%-ǵa ósti. Import 67,6%-ǵa ósti jáne 2023 jyly $10,4 mlrd-ty qurady. 2024 jyldyń qańtar-mamyr aılarynda $19,9 mlrd qurady, bul 2023 jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 15,8%-ǵa artyq. О́tken jyly EO elderi respýblıka ekonomıkasyna $10,4 mlrd, 2024 jyldyń I toqsanynda $2,8 mlrd quıdy. Negizgi úlesi Nıderlandy, Belgııa, Franııa, Germanııa, Italııa, Kıpr jáne Lıýksembýrgke tıesili.