ورالمان مارتەبەسىن بەرۋ قاعيدالارى 2013 جىل

ورالمان

قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەڭبەك جانە
حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ
ءمينيسترىنىڭ 2013 جىلعى 22 شىلدەدەگى
№ 329-ءو-م بۇيرىعىمەن بەكىتىلگەن

ورالمان مارتەبەسىن بەرۋ قاعيدالارى

ەسكەرتۋ. قاعيدا جاڭا رەداكتسيادا – قر دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك دامۋ ءمينيسترىنىڭ م.ا. 08.01.2016 № 8 (العاشقى رەسمي جاريالانعان كۇننەن باستاپ كۇنتiزبەلiك ون كۇن وتكەن سوڭ قولدانىسقا ەنگiزىلەدى) بۇيرىعىمەن.

1. جالپى ەرەجەلەر

1. وسى ورالمان مارتەبەسىن بەرۋ قاعيدالارى (بۇدان ءارى – قاعيدالار) «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» 2011 جىلعى 22 شىلدەدەگى قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭىنىڭ (بۇدان ءارى – زاڭ) 11-بابىنىڭ 9) تارماقشاسىنا سايكەس ازىرلەندى جانە ورالمان مارتەبەسىن بەرۋ ءتارتىبىن ايقىندايدى.
2. وسى قاعيدالار تاريحي وتانىندا تۇراقتى تۇرۋ ماقساتىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا كەلگەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەگەمەندىك العان كەزدە ودان تىس جەردە تۇراقتى تۇرعان ەتنيكالىق قازاقتارعا, سونداي-اق ولاردىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەگەمەندىك العاننان كەيىن ودان تىس جەردە تۋىلعان جانە تۇراقتى تۇرعان ۇلتى قازاق بالالارىنا قولدانىلادى.

2. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋماعىنا ءوز بەتىنشە كەلگەن ورالمان
مارتەبەسىن الۋعا ۇمىتكەر ەتنيكالىق قازاققا جانە ونىڭ وتباسى
مۇشەلەرىنە ورالمان مارتەبەسىن بەرۋ

3. ورالمان مارتەبەسىن بەرۋگە ءوتىنىشتى (بۇدان ءارى – ءوتىنىش) ورالمان مارتەبەسىن الۋعا ۇمىتكەر ەتنيكالىق قازاق (بۇدان ءارى – ءوتىنىش بەرۋشى) وسى قاعيدالارعا 1-قوسىمشاعا سايكەس نىسان بويىنشا جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانعا نەمەسە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭناماسىنا سايكەس مەملەكەتتىك قىزمەتتەر كورسەتۋ, «ءبىر تەرەزە» قاعيداتى بويىنشا مەملەكەتتىك قىزمەتتەر كورسەتۋگە وتىنىشتەر قابىلداۋ جانە كورسەتىلەتىن قىزمەتتى الۋشىعا ولاردىڭ ناتيجەلەرىن بەرۋ جونىندەگى جۇمىستى ۇيىمداستىرۋدى جۇزەگە اسىراتىن, سونداي-اق ەلەكتروندىق نىساندا مەملەكەتتىك قىزمەتتەر كورسەتۋدى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ شەشىمىمەن قۇرىلعان مەملەكەتتىك كورپوراتسيا (بۇدان ءارى – مەملەكەتتىك كورپوراتسيا) ارقىلى بەرەدى.
4. وتىنىشكە مىناداي قۇجاتتار:
1) ءومىربايان (ەركىن نىساندا);
2) وتباسى وتاعاسىنىڭ, سونداي-اق وتباسىنىڭ ءاربىر مۇشەسىنىڭ مولشەرى 3ح4 سانتيمەتر 2 فوتوسۋرەتى;
3) نوتاريات كۋالاندىرعان اۋدارماسىمەن ءوتىنىش ءبىلدىرۋشى ۇمىتكەردىڭ جانە ونىمەن بىرگە قونىس اۋدارعان ونىڭ وتباسى مۇشەلەرىنىڭ جەكە باسىن كۋالاندىراتىن قۇجاتتاردىڭ (شەتەلدىك پاسپورتتىڭ نە ازاماتتىعى جوق ادام كۋالىگىنىڭ, كامەلەتكە تولماعان بالالاردىڭ تۋ تۋرالى كۋالىگىنىڭ) كوشىرمەلەرى;
4) ۇمىتكەردىڭ وسى قاعيدالاردىڭ 2-تارماعىنىڭ تالاپتارىنا سايكەستىگىن بەلگىلەيتىن قۇجاتتاردىڭ كوشىرمەلەرى;
5) وتباسى وتاعاسىنا, سونداي-اق وتباسىنىڭ ءاربىر مۇشەسىنە (بار بولسا) جەكە سايكەستەندىرۋ ءنومىرىنىڭ (بۇدان ءارى-جسن) بەرىلگەنى تۋرالى انىقتامانىڭ كوشىرمەلەرى نە جسن بار ەكەندىگىن راستايتىن وزگە دە قۇجاتتار قوسا بەرىلەدى.
5. ءوتىنىشتى تىركەۋ وسى قاعيدالارعا 2-قوسىمشاعا سايكەس نىسان بويىنشا ورالمان مارتەبەسىن الۋعا ۇمىتكەر ادامداردى تىركەۋ جۋرنالىندا جۇزەگە اسىرىلادى جانە ۇمىتكەرگە وسى قاعيدالارعا 3-قوسىمشاعا سايكەس نىسان بويىنشا ونىڭ تىركەلگەنى تۋرالى جازباشا حابارلاما بەرىلەدى. ءوتىنىشتى تىركەۋ ۇمىتكەر ادام مەن ونىڭ وتباسى مۇشەلەرى تۋرالى دەرەكتەر «ورالمان» دەرەكقورى» اۆتوماتتاندىرىلعان اقپاراتتىق جۇيەسىنە (بۇدان ءارى – «ورالمان» دق ااج) ەنگىزىلگەننەن كەيىن جۇزەگە اسىرىلادى.
6. ۇمىتكەردىڭ جانە ونىڭ وتباسى مۇشەلەرىنىڭ باسقا ءوڭىردىڭ جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانىندا تىركەلگەنى انىقتالعان جاعدايدا, اتالعان جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاننىڭ سۇراۋ سالۋى بويىنشا ۇمىتكەردىڭ جانە ونىڭ وتباسى مۇشەلەرىنىڭ قولدا بار قۇجاتتارىن تاپسىرادى جانە «ورالمان» دق ااج جازباسىنا ءتيىستى تۇزەتۋلەر ەنگىزەدى.
ءوتىنىش تىركەلگەنگە دەيىن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان نە مەملەكەتتىك كورپوراتسيا «ورالمان» دق ااج ارقىلى ءوتىنىش ءبىلدىرۋشى ادامنىڭ جانە ونىڭ وتباسى مۇشەلەرىنىڭ دەرەكتەرىن ونىڭ (ولاردىڭ) باسقا ءوڭىردىڭ جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانىندا تىركەلۋ مانىنە تەكسەرەدى.
7. ءوتىنىشتى «ورالمان» دق ااج-عا تىركەگەن ساتتە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان ءوتىنىش بەرۋشى مەن ونىڭ وتباسى مۇشەلەرىنىڭ دەرەكتەرىن «جەكە تۇلعالار» مەملەكەتتىك دەرەكقورى (بۇدان ءارى – «جەكە تۇلعالار» مدق) ارقىلى وندا (ولاردا) جەكە سايكەستەندىرۋ ءنومىرىنىڭ (جسن) بولۋ مانىنە تەكسەرەدى.
جسن بولعان جاعدايدا جاڭا جسن گەنەراتسيالاۋ جۇزەگە اسىرىلمايدى, جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان تىركەگەن كەزدە قولدا بار جسن پايدالانادى.
«جەكە تۇلعالار» مدق-دا جسن بولماعان كەزدە, جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان ۇمىتكەر بەرگەن قۇجاتتاردىڭ نەگىزىندە قولمەن ەنگىزۋ جولىمەن ۇمىتكەردىڭ دەرەكتەرىن «ورالمان»دق ەنگىزەدى جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسى ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ حالىقتى قۇجاتتاۋ جۇيەسىنە (بۇدان ءارى – ءىىم حقج) جسن گەنەراتسيالاۋ ءۇشىن ەلەكتروندىق سۇراۋ سالۋ جىبەرەدى.
8. ءوتىنىشتى تىركەۋ ۇمىتكەر مەن ونىڭ وتباسى مۇشەلەرى 2-تارماقتىڭ تالاپتارىنا ساي بولعان جاعدايدا, سونداي-اق وسى قاعيدالاردىڭ 4 جانە 7-تارماقتارىندا كورسەتىلگەن تالاپتار ساقتالعاندا عانا جۇزەگە اسىرىلادى.
وزگەشە جاعدايلاردا ءوتىنىشتى تىركەۋدەن باس تارتىلادى جانە ۇمىتكەرگە وسى قاعيدالارعا 4-قوسىمشاعا سايكەس نىسان بويىنشا ءتيىستى حابارلاما بەرىلەدى.
9. جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان وسى قاعيدالارعا 5-قوسىمشاعا سايكەس نىسان بويىنشا ءوتىنىش تىركەلگەن كۇننەن باستاپ بەس جۇمىس كۇنىنەن كەشىكتىرمەي ورالمان مارتەبەسىن بەرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدايدى جانە رەسىمدەيدى.
جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان مىناداي شەشىمدەر قابىلداي الادى:
1) ۇمىتكەر مەن ونىڭ وتباسى مۇشەلەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋماعىنا ءوز بەتىنشە كەلگەن جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانعا جەكە نەمەسە مەملەكەتتىك كورپوراتسيا ارقىلى جۇگىنگەن كەزدە وعان (ولارعا) ورالمان مارتەبەسىن بەرۋ;
2) ۇمىتكەر مەن ونىڭ وتباسى مۇشەلەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ شەتەلدەگى مەكەمەلەرىنە جۇگىنگەن كەزدە – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋماعىنا كەلگەن جاعدايدا وعان (ولارعا) ورالمان مارتەبەسىن بەرۋ تۋرالى وڭ شەشىم شىعارۋ (بۇل رەتتە قورىتىندىدا ورالمان كۋالىگىن الۋ ءۇشىن قايتادان ءوتىنىش بەرۋ شارتتارى تۇسىندىرىلەدى) نەمەسە دالەلدى باس تارتۋ.
10. «ورالمان» دق ااج-دان الىنعان جەكە دەرەكتەردىڭ نەگىزىندە ءىىم حقج جسن شىنايى ۋاقىت جاعدايىندا گەنەراتسيالاۋ ءراسىمىن جۇزەگە اسىرىپ, ونى «ورالمان» دق ااج-عا جىبەرەدى.
ءىىم حقج-دان جسن العاننان كەيىن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار جسن ورالمان كۋالىگىنە قالىپتاستىرۋدى جۇزەگە اسىرادى.
دەرەكتەر وزگەرگەن جاعدايدا («ورالمان» دق قاتە دەرەكتەر ەنگىزگەن كەزدە نەمەسە مالىمەتتەر جويىلعان كەزدە) جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان ءىىم حقج جۇرگىزىلگەن جەكە دەرەكتەردى وزگەرتۋ تۋرالى حابارلاما جىبەرەدى.

3. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ شەتەلدەگى
مەكەمەلەرى ارقىلى ورالمان مارتەبەسىن بەرۋ

11. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنان تىس جەرلەردە تۇراتىن ەتنيكالىق قازاق وسى قاعيدالارعا 1-قوسىمشاعا سايكەس نىسان بويىنشا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ شەتەلدەگى مەكەمەلەرىنە ورالمان مارتەبەسىن بەرۋگە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاننىڭ كەلىسىمىن الۋ تۋرالى ءوتىنىش بەرەدى.
12. وتىنىشكە مىناداي قۇجاتتار:
1) ءومىربايان (ەركىن نىساندا);
2) وتباسى وتاعاسىنىڭ, سونداي-اق وتباسىنىڭ ءاربىر مۇشەسىنىڭ مولشەرى 3ح4 سانتيمەتر 2 فوتوسۋرەت;
3) نوتاريات كۋالاندىرعان اۋدارماسىمەن ۇمىتكەردىڭ جانە ونىڭ وتباسى مۇشەلەرىنىڭ جەكە باسىن كۋالاندىراتىن قۇجاتتاردىڭ (شەتەلدىك پاسپورتتىڭ نە ازاماتتىعى جوق ادام كۋالىگىنىڭ, كامەلەتكە تولماعان بالالاردىڭ تۋ تۋرالى كۋالىگىنىڭ) كوشىرمەلەرى;
4) ۇمىتكەردىڭ وسى قاعيدالاردىڭ 2-تارماعىنىڭ تالاپتارىنا سايكەستىگىن بەلگىلەيتىن قۇجاتتاردىڭ كوشىرمەسى قوسا بەرىلەدى.
13. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ شەتەلدەگى مەكەمەلەرى ءوتىنىش بەرۋشىگە وسى قاعيدالارعا 6 قوسىمشاعا سايكەس نىسان بويىنشا ونىڭ ورالمان مارتەبەسىن بەرۋگە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاننىڭ كەلىسىمىن الۋ تۋرالى ءوتىنىشىنىڭ كىرىس حات-حابارى رەتىندە تىركەلگەندىگى تۋرالى جازباشا حابارلاما بەرەدى جانە ءوتىنىش پەن قۇجاتتاردى زاڭنىڭ 20-بابىنا سايكەس شەشىم قابىلداۋ ءۇشىن حالىقتىڭ كوشى-قونى ماسەلەلەرى جونىندەگى ۋاكىلەتتى ورگانعا جىبەرەدى.
14. حالىقتىڭ كوشى-قونى ماسەلەلەرى جونىندەگى ۋاكىلەتتى ورگان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ شەتەلدەگى مەكەمەلەرىنە ءوتىنىش بەرۋشىگە جەتكىزۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاننىڭ ورالمان مارتەبەسىن بەرۋگە كەلىسەتىنى نە باس تارتۋ سەبەپتەرىن ءۋاجدى تۇردە نەگىزدەي وتىرىپ, ودان باس تارتۋى تۋرالى شەشىمىن جىبەرەدى.
15. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ شەتەلدەگى مەكەمەلەرى جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاننىڭ ەتنيكالىق قازاققا مارتەبە بەرۋ كەلىسىمىن العاننان كەيىن ءبىر اي ىشىندە ونى ءوتىنىش بەرۋشىگە جىبەرەدى نەمەسە باس تارتىلعانى جونىندە حابارلايدى.
16. ەتنيكالىق قازاق جانە ونىڭ وتباسى مۇشەلەرى تۇرعىلىقتى جەرىنە كەلگەننەن كەيىن ورالمان مارتەبەسىن الۋ ءۇشىن وسى قاعيدالارعا 1-قوسىمشاعا سايكەس نىسان بويىنشا جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانعا نەمەسە مەملەكەتتىك كورپوراتسياعا وتىنىشپەن جۇگىنەدى.
17. وتىنىشكە:
1) ورالمان مارتەبەسىن بەرۋگە كەلىسىم بەرىلگەنى تۋرالى بۇرىن شىعارىلعان شەشىمنىڭ كوشىرمەسى;
2) ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ ۋاقىتشا تىركەلگەنى تۋرالى بەلگىسى بار كوشى-قون كارتوچكالارىنىڭ كوشىرمەلەرى قوسا بەرىلەدى.
18. ءوتىنىشتى تىركەگەن كەزدە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان ءوتىنىش بەرۋشى تاپسىرعان قۇجاتتاردىڭ نەگىزىندە قولمەن ەنگىزۋ ارقىلى كەڭەيتىلگەن جەكە دەرەكتەردى قوسا وتىرىپ, ءىىم قحج ارقىلى ءوتىنىش بەرۋشىنىڭ باستاپقى مالىمەتتەرىن (تەگى, اتى, اكەسىنىڭ اتى (بار بولسا) تەكسەرەدى.
19. ءوتىنىشتى «ورالمان» دق ااج-عا تىركەگەن كەزدە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان ءوتىنىش بەرۋشى مەن ونىڭ وتباسى مۇشەلەرىنىڭ دەرەكتەرىن «جەكە تۇلعالار» مدق ارقىلى وندا (ولاردا) جسن بولۋ مانىنە تەكسەرەدى.
جسن بولعان جاعدايدا جاڭا جسن گەنەراتسيالاۋ جۇزەگە اسىرىلمايدى, جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان تىركەگەن كەزدە قولدا بار جسن پايدالانادى.
«جەكە تۇلعالار» مدق-دا جسن بولماعان كەزدە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان ۇمىتكەر ۇسىنعان قۇجاتتاردىڭ نەگىزىندە قولمەن ەنگىزۋ ارقىلى ۇمىتكەردىڭ دەرەكتەرىن «ورالمان» دق ەنگىزەدى جانە جسن گەنەراتسيالاۋ ءۇشىن ءىىم قحجعا ءوتىنىم جىبەرەدى.
20. ءوتىنىشتى تىركەۋ وسى قاعيدالارعا 2-قوسىمشاعا سايكەس نىسان بويىنشا ورالمان مارتەبەسىن الۋعا ۇمىتكەرلەردى تىركەۋ جۋرنالىندا جۇزەگە اسىرىلادى جانە ۇمىتكەرگە وسى قاعيدالارعا 3-قوسىمشاعا سايكەس نىسان بويىنشا ونىڭ تىركەلگەنى تۋرالى جازباشا حابارلاما بەرىلەدى.
21. جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان بۇرىن قابىلدانعان شەشىمدى ەسكەرە وتىرىپ, ورالمان مارتەبەسىن بەرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدايدى جانە ول جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان ءوتىنىشتى تىركەگەن كۇننەن باستاپ بەس جۇمىس كۇنىنەن كەشىكتىرىلمەيتىن مەرزىمدە وسى قاعيدالارعا 5-قوسىمشاعا سايكەس نىسان بويىنشا رەسىمدەلەدى.
22. «ورالمان» دق ااج-دان الىنعان جەكە مالىمەتتەردىڭ نەگىزىندە ءىىم حقج جسن شىنايى ۋاقىت جاعدايىندا گەنەراتسيالاۋ ءراسىمىن جۇزەگە اسىرىپ, ونى «ورالمان» دق ااج-عا جىبەرەدى.
ءىىم حقج-دان جسن العاننان كەيىن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان جسن ورالمان كۋالىگىنە قالىپتاستىرادى.
دەرەكتەر وزگەرگەن جاعدايدا («ورالمان» دق قاتە دەرەكتەر ەنگىزگەن كەزدە نەمەسە مالىمەتتەر جويىلعان كەزدە) جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان ءىىم حقج جۇرگىزىلگەن جەكە دەرەكتەردى وزگەرتۋ تۋرالى حابارلاما جىبەرەدى. اتالعان ءراسىم تەك ورالمان كۋالىگىن بەرگەنگە دەيىن ورىندالۋى مۇمكىن.
23. ورالمان بولىپ تانىلعان ءوتىنىش بەرۋشىگە جانە ونىڭ كامەلەتكە تولعان وتباسى مۇشەلەرىنە وسى قاعيدالارعا 8-قوسىمشاعاسايكەس نىسان بويىنشا ورالمان كۋالىگىنىڭ بەرىلۋىن ەسەپكە الۋ جۋرنالىندا تىركەلگەن وسى قاعيدالارعا 7-قوسىمشاعا سايكەس نىسان بويىنشا ورالمان كۋالىگى بەرىلەدى.
ورالماننىڭ كامەلەت جاسىنا تولماعان وتباسى مۇشەلەرى ءوتىنىش بەرۋشىنىڭ نەمەسە ونىڭ جۇبايىنىڭ (زايىبىنىڭ) كۋالىگىنە وسى قاعيدالاردىڭ 2-تارماعىنىڭ تالاپتارىنا سايكەس جازىلادى.
24. ورالمان كۋالىگى قاتاڭ ەسەپتەگى قۇجات بولىپ تابىلادى جانە ونىڭ مارتەبەسىن راستاۋ ءۇشىن نەگىز بولادى.
25. كۋالىكتى جوعالتقان جاعدايدا, ورالمان جوعالتقانى جانە ونىڭ تەلنۇسقاسىن بەرۋ جونىندە ەركىن نىسانداعى وتىنىشپەن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانعا جۇگىنەدى. جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان ءوتىنىش بەرگەن كۇننەن باستاپ بەس جۇمىس كۇنىنەن كەشىكتىرمەي بۇدان بۇرىن بەرىلگەن نومىرىمەن كۋالىكتىڭ تەلنۇسقاسىن بەرەدى, وعان «تەلنۇسقا» دەگەن ءمورتاڭبا قويىلادى.