ورتەنىپ ولگەن اقىن

ورتەنىپ ولگەن اقىن! بۇگىن ونىڭ تۋعان كۇنى. ابدوللا جۇماعاليەۆتى حالقى ۇمىتپاعان شىعار دەپ سەنەمىز.

ءيا, سوعىستا ءجۇرىپ, ۆولوكالام تاس جولىنىڭ ۇستىندە 27 جاسىندا ورتەنىپ كەتكەن ايگىلى اقىننىڭ وتتى جىرلارى قالدى. ابدوللا اقىننىڭ دوسى قاسىم امانجولوۆ «اقىن ءولىمى تۋرالى اڭىز» پوەماسىندا «وت ۇستاعان پرومەتەيىم!» – دەپ جىرلادى.

مارقۇمنىڭ جىرلارى ەل جادىندا قالىپ, تاسقا باسىلعانمەن, ول جايلى دەرەك ونشا كوپ ەمەس اۋ. اقىننىڭ وتباسى بولدى ما? ۇرپاعى بار ما ەكەن? ابدوللا جۇماعاليەۆ سوعىس باستالعانعا دەيىن كورەي قىزى الەكساندرامەن كوڭىل قوسىپ, زاڭدى نەكەدە تۇرعان. اقىن سوعىستا ءجۇرىپ ولگەن سوڭ, جارى باسقا ادامعا تۇرمىسقا شىعادى.

سوعىس اياقتالعان سوڭ, اقىننىڭ باۋىرلارى جەڭگەسىن ىزدەپ بارعاندا ول مازالاماۋىن سۇراعان ەكەن. سودان بايلانىس ۇزىلگەن. ارداق جۇماعاليەۆا, كەلىنى: – سول الەكساندرا اجەمىز اتامىز سوعىسقا كەتكەندە اياعى اۋىر بولىپ, جۇكتى بولىپ قالعان دەپ ايتادى. وكىنىشكە قاراي, اتامىز قايتقاننان كەيىن ول كىسى تۇرمىسقا شىعىپ كەتكەن ەكەن. تۇرمىسقا شىعىپ, بالانى سول تۇرمىسقا شىققان باسقا كىسىنىڭ اتىنا جازدىرىپ, ءوزىنىڭ تۋىستارىن جاقىنداتپاعان. سەرتشىل اقىندى سۇم سوعىس جالمادى. 27 جاسىندا ورتەنىپ ولگەن اقىن ابدوللا جۇماعاليەۆ جايىندا قاھارمان دوسى قاسىم امانجولوۆ «اقىن ءولىمى تۋرالى اڭىز» پوەماسىن جازدى. ءسويتىپ ابدوللانىڭ ەسىمى اڭىزعا اينالدى. عايساعالي سەيتاق, اقىن: – ونىڭ كورسەتكەن ەرلىگى ەرەن. جاۋمەن شايقاستا جالعىز ءوزى كەيىن شەگىنبەي نەمىس باسقىنشىلارىنا قارسى شايقاسىپ, ءۇيدىڭ ىشىندە وتقا ورتەنىپ ولگەن. سول كەزدەگى ساياساتتىڭ اسەرى مە, ەرلىگى دۇرىس باعالانعان جوق.

اقىن عايساعالي سەيتاقتىڭ ايتۋىنششا ابدوللا اقىنعا ورال قالاسىنان كوشە بەرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلگەن. بىراق, اقىننىڭ مەدالى مەن وردەنى بولماعاندىقتان ونوماستيكالىق كوميسسيادان وتپەي قالعان. دەسە دە اقىننىڭ اتىندا تۋعان جەرى جوسالى اۋىلىندا مەكتەپ بار. ارداق جۇماعاليەۆا, كەلىنى: – كوزى كورگەن ءابۋ سارسەنباەۆ, قاليجان بەكقوجين اتا, ديحان ءابىلوۆ اتالاردىڭ بار كەزىندە, كاكىمجانوۆا اپالار بار كەزىندە ناسيحاتتالاتىن. ەندى جازۋشىلار وداعىندا كوپ ناسيحاتتالمايدى, شىنىن ايتقاندا. وسى ۋاقىتقا دەيىن پاۆلودار وڭىرىندە تۇرىپ كەلدىم. كوپ بىلمەيدى ەكەن. ياعني ناسيحات جوق دەگەن ءسوز عوي.

ساعىنتاي بيسەنعاليەۆ, اقىن: – ابدوللا اۋدان ەمەس, اۋىل شەڭبەرىندە قالىپ قويدى. ابدوللانى قازىر ەسكە الىپ جاتقان ادام جوق. بۇل اتاقتى قاسىم امانجولوۆ شىعارماسىن ارناعان اقىن. ورالدا, ورال وڭىرىندە قىزمەت ىستەگەن. اناۋ قىزىلنيازوۆ باتىر, ابدوللا جۇماعاليەۆ, قاسىم امانجولوۆ دەگەندەر الىپتار توبىنىڭ سوڭى, سوعىس اقىندارى بۇلار.

«ايقاس» دەپ سوقتىم ازىرگە, قالدىرىپ جاستىق دۋمانىن. جارىلساڭ جاۋعا بومبا بوپ, جارادىڭ, جۇرەك – تۋعانىم!» -دەپ جىرلاعان ابدوللا جۇماعاليەۆ 1941 جىلى ماسكەۋ تۇبىندە فاشيستەرمەن شايقاستا قازا بولعان. كەيىن ءوز باعاسىن الماي كەتكەن, اتاعى جوق اقىندى بىلايعى جۇرت ۇمىتا باستاعانمەن, ولەڭسۇيەر قاۋىمنىڭ ەسىندە ماڭگىگە ساقتالىپ قالدى.