ورىنبور. سۋ باسقان رەسەي وبلىسى اپاتپەن قالاي كۇرەسىپ جاتىر?

ورىنبور وبلىسىنداعى سۋ تاسقىنى كەزىندە كەمى 5 ادام قازا تاپتى. 2014 جىلى 1 ميلليارد رۋبلگە سالىنعان سۋ بوگەتى 3 كۇندە ءۇش رەت جارىلعان. 10 مىڭنان استام ءۇيدى سۋ باسىپ, مىڭداعان ادام ەۆاكۋاتسيالاندى. ور جانە ورىنبور وبلىستارىندا فەدەرالدى دەڭگەيدەگى توتەنشە جاعداي جاريالاندى.

5 ساۋىردە ورداعى جايىق وزەنىنىڭ سول جاعالاۋىنداعى سۋ بوگەتى جارىلعان. سالدارىنان ەسكى قالا اۋماعىنداعى مىڭداعان ءۇي سۋ استىندا قالدى. بيلىك سۋ تاسقىنى قاۋپى جايلى تۇرعىندارعا بىرنەشە ساعات بۇرىن عانا ەسكەرتىپ, «باسقا جاققا كوشۋ اركىمنىڭ ءوز ەركىندە» دەگەن. ەرتەڭىنە جايىقتىڭ وڭ جاعالاۋىنداعى سۋ بوگەتى جارىلعاننان كەيىن عانا بيلىك نيكەل اۋىلىنىڭ تۇرعىندارىن ەۆاكۋاتسيالاي باستادى.

– بوگەت جارىلاتىنىن بىلگەن جوقپىز. كۇندىز بارعانىمدا, سۋ بوگەتتىڭ ەرنەۋىنە 2 مەتردەي عانا جەتپەي تۇرعان. كەشكە سۋ كوتەرىلە باستادى, بىراق بوگەت جارىلادى دەپ ويلامادىق. ىعى-جىعى ادام جينالىپ, ارنايى قىزمەت وكىلدەرى كەلە باستادى. ۋايىمداپ, بالالارىمدى كولىككە وتىرعىزىپ, ۆوكزالعا باردىم. قاس قارايعاندا كەلىپ, قۇجاتتارىمىزدى عانا الىپ ۇلگەردىم. قازىر ءۇيىمىزدىڭ توبەسى عانا كورىنىپ تۇر, – دەيدى جەرگىلىكتى تۇرعىن الەكساندرا.

توتەنشە جاعداي قىزمەتىنەن سۋ بوگەتى جارىلعانى جايلى حابارلاما تۇنگى 12-دە – الەكساندرانىڭ ءۇيىن سۋ الىپ, 50 تاۋىعى قىرىلىپ قالعان كەزدە ءبىر-اق كەلگەن.

7 ءساۋىر كۇنى جايىقتىڭ سۋى قالىپتى مولشەردەن 30 سانتيمەترگە كوتەرىلىپ, ەرتەڭىنە بوگەتتىڭ تاعى ءبىر تۇسى جارىلدى. بۇل جولى لەسوتورگوۆىي اۋىلىن سۋ باستى.

– بوگەت جارىلعاندا, كوبى ۇيىقتاپ جاتقان. تۋىستارىم «ادامدار كوز الدىمىزدا سۋعا كەتىپ ءولدى» دەيدى. ولار قۇجاتتان باسقا ەشتەڭە الىپ ۇلگەرمەگەن, ەندى باسپاناسىز قالدى, – دەيدى ولگا ور قالاسىندا تۇراتىن جاقىندارىن ويلاپ.

سوڭعى دەرەكتەر بويىنشا, ور قالاسىنان 1164 ادام ەۆاكۋاتسيالانعان, ونىڭ 336-سى – بالا. ولاردى مەكتەپتەردەن اشىلعان 12 ۋاقىتشا باسپاناعا جايعاستىرعان. ورىنبور وبلىسىنىڭ گۋبەرناتورى دەنيس پاسلەر بيىلعى تاسقىندى ءوڭىر تاريحىنداعى ەڭ اۋقىمدى اپاتقا جاتقىزىپ وتىر.

ور تۇرعىنى اننا دوستارىنىڭ بىلتىر يپوتەكاعا العان ءۇيىن سۋ باسىپ, وزدەرى ازەر امان قالعانىن, قازىر قازاقستانداعى تۋىستارىن پانالاۋعا كەتكەنىن ايتادى.

7 ساۋىردە رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ بۇيرىعىمەن ور قالاسىنا توتەنشە جاعدايلار ءمينيسترى الەكساندر كۋرەنكوۆ باردى. ەرتەڭىنە تۇرعىندارمەن گۋبەرناتور كەزدەستى.

ورداعى سۋ بوگەتى جارىلعان سوڭ, جەرگىلىكتى تۇرعىندار مەملەكەتتەن وتەماقى تالاپ ەتىپ, ميتينگىگە شىققان. ولار «ماسقارا!», «پۋتين, كومەكتەس» دەپ ۇراندادى. ادامدار بيلىكتىڭ تۇرعىنداردى دەر كەزىندە ەۆاكۋاتسيالاماعانىنا نارازى. باسىندا پوليتسيا بيلىكتىڭ رۇقساتىنسىز ميتينگ وتكىزۋ زاڭسىز ەكەنىن ەسكەرتىپ, دەمونسترانتتاردى تاراتۋعا تىرىستى. بىراق حالىق الاڭدا قالىپ, بوگەتتىڭ جارىلۋىنا كىنالىلەردى تابۋدى, م ۇلىك شىعىنى ءۇشىن تولەنەتىن وتەماقى مولشەرىن كوتەرۋدى تالاپ ەتتى. بيلىك وكىلدەرى باسپاناسىز قالعان وتباسىلارعا جان باسىنا 100 مىڭ رۋبلدەن, مۇلكى جارتىلاي جارامسىز بولىپ قالعاندارعا 50 مىڭ رۋبلدەن تولەيمىز دەگەن.

ور قالاسىنىڭ تۇرعىندارى مەملەكەتتەن لايىقتى وتەماقى سۇراپ, پەتيتسيا جاريالادى. 9 ساۋىرگە دەيىن قۇجاتقا 11,5 مىڭ ادام قول قويعان.

– 100 مىڭ رۋبلدەن بەرەمىز دەيدى, ءبىز 5 ادامبىز, بۇل اقشا قاي جاعىمىزعا جەتەدى? 3 جىل بۇرىن گاز كىرگىزگەندە, قۇرال-جابدىقتىڭ وزىنە 100 مىڭ رۋبلدەي اقشامىز كەتكەن. وسى قىستا عانا تيىنداپ جيناعان اقشامىزعا 2 بولمەنى جوندەدىك, – دەيدى الەكساندرا.

8 ساۋىردە جۇرت ور قالاسىنىڭ مەرىنەن ۇيلەردى قالپىنا كەلتىرۋ, مارودەرلەردەن قورعاۋ, وتەماقى كولەمى جايلى سۇراعان. بىراق مەر سۇراقتارعا جاۋاپ بەرمەي, اكىمدىككە كىرىپ كەتتى. 3 ساۋىردە عانا قالا باسشىسى بوگەت باسىنا بارىپ, سۋ تاسقىنى قاۋپى جوق دەگەن ەدى.

توتەنشە جاعدايلار ءمينيسترى الەكساندر كۋرەنكوۆ ادامداردىڭ ءوزىن كىنالادى. ونىڭ سوزىنشە, ەۆاكۋاتسيا ءبىر اپتا بۇرىن جاريالانعان, ال حالىق مۇنى ويىن كورىپ, ۇيلەرىنەن كوشپەگەن.

سۋ تاسقىنىنان بىرنەشە كۇن بۇرىن بيلىك «سۋ بوگەتى شىداس بەرەدى, جارىلمايدى» دەپ سەندىرگەن.

تۇرعىندارمەن كەزدەسكەننەن كەيىن گۋبەرناتور پاسلەر سۋ بوگەتىنە جاۋاپتى ادامدارعا قارسى قىلمىستىق ءىس قوزعالعانىن, اپات سالدارىنا سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەن تۇرعىنداردان باسقالاردىڭ ءبارى كىنالى ەكەنىن ايتتى. گۋبەرناتور الداعى ەكى اپتادا وتباسىلارعا ۋاقىتشا باسپانا جالداۋعا ايىنا 10 مىڭ رۋبلدەن تولەۋگە ۋادە بەردى. ول وتەماقى كولەمىن ەكى ەسەلەۋ تۋرالى دا ايتتى. بىراق نارازى جۇرت بۇل اقشاعا كەلىسپەيدى.

الدىن-الا دەرەكتەر بويىنشا, ورىنبور وبلىسىنداعى سۋ تاسقىنىنان كەلگەن شىعىن 20 ملرد رۋبلدەن اسادى.

پۋتين ورىنبور جانە سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەن باسقا 39 ءوڭىر تۋرالى مالىمدەمە جاساعان جوق. پرەزيدەنتتىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى دميتري پەسكوۆ بيلىكتىڭ ارەكەتسىزدىگى جايلى سىنعا «قازىر باعا بەرەتىن ۋاقىت ەمەس» دەپ جاۋاپ بەردى.

سۋ بوگەتىن سالعان «سپەتسستروي» كومپانياسىنىڭ ديرەكتورى سەرگەي كوماروۆ نىساندى تىشقان كەمىرىپ, بۇلدىرگەن دەيدى. ەكولوگ ماكسيم لاپۋشكين سۋ بوگەتى اۋەلدەن ساپاسىز سالىنعان دەپ وتىر.

MSK1.ru دەرەگىنشە, 2014 جىلى فەدەرالدى قارجى باقىلاۋ قىزمەتى سۋ بوگەتىنىڭ قۇرىلىسى كەزىندە اقشا دۇرىس جۇمسالماعانىن انىقتاعان. ماسەلەن, كومپانيا قۇرىلىس ماتەريالدارىنىڭ باعاسىن ارتىق كورسەتىپ, بىرقاتار جۇمىستى اتقارماعان. 2020 ماۋسىمدا روستەحنادزور سۋ بوگەتىنەن 38 زاڭبۇزۋشىلىق تاۋىپ, مۋنيتسيپاليتەتكە 20 مىڭ رۋبل ايىپپۇل سالعان. رەسەيدە بيزنەس سۋبەكتىلەرىنە جوسپارسىز تەكسەرۋگە موراتوري جاريالانعاندىقتان, كومپانيانىڭ كەمشىلىكتەردى تۇزەتكەنىن تەكسەرۋ قيىن.

اپات ءسىبىردىڭ ومبى جانە تۇمەن وبلىستارىنا دا جەتكەن. جەرگىلىكتى تۇرعىندار بيلىك اپات اۋقىمىن جاسىرىپ, سۋ تاسقىنى قاۋپىن ءالى دە مويىنداماي وتىر دەيدى. حالىق جانى مەن مالىن ءوزى قۇتقارىپ جاتىر. سۋ تاسقىنىن بۇرىن دا كورگەن تاجىريبەلى تۇرعىندار بيلىك وكىلدەرىنىڭ «قورقاتىن ۇلكەن قاۋىپ جوق» دەگەن سوزدەرىنە سەنبەۋگە شاقىرادى.