Oshaqbaev 5 jylda elde ne ózgergenin aıtty: Petıııa, «Saltanat zańy», áleýmettik qoldaý men saıası reformalar

Foto: ashyq derekkóz

 QANDASTAR.KZ – Qazir qundylyqtar 5 jylǵydan ózgeshe. 5 jyldan soń ol tipti jańa baǵytqa burylýy múmkin dep jazdy jýrnalıst Rahym Oshaqbaev feısbýk paraqshasynda. Onyń aıtýynsha, qoǵamnyń qundylyqtary basqasha.

«Sońǵy bes jyldaǵy ulttyq tájirıbemiz – qasiretti Qańtar, al bıliktiń aýysýy men onyń vektory, Bıshimbaevtyń ashyq soty jáne sonyń saldarynan qabyldanǵan «Saltanat zańy», áskerge shaqyrylǵan sarbaz Erbaıannyń tragedııasy, Talǵar isi jáne armııany reformalaýdaǵy qazirgi qoǵam talaby – bul bizdiń qundylyqtarymyzǵa qatty, tipti túbegeıli áser etken birneshe mańyzdy oqıǵalar ǵana…

Saıası erejelerdiń tolyǵyp, bıliktiń aýysýy saldarynan ózgergen basqarý elıtasynyń birtindep aýysýyn da osy sanatqa jatqyza alamyz.

Qazaqstan ekonomıkasy da transformaııa satysynda jáne bul áleýmettik saıasattyń rólin kúsheıtýde baıqalady. Onyń ózgerýine kópbalaly jáne áleýmettik jaǵdaıy nashar otbasynan shyqqan Sıter apalardyń qaıǵyly qazasy túrtki boldy. Osy rezonanstan keıin kópbalaly otbasylardy jáne halyqtyń basqa da osal toptaryn erekshe qoldaý bóliginde reformalar oryn aldy. Kantardan keıin qoldanystaǵy steıkholderlerdiń strategııasyndaǵy ádilettilik evolıýııalyq turǵydan negizgi máselege aınaldy», – dep jazdy jýrnalıst.

Sonymen qatar Oshaqbaev aktıvterdi qaıtarý jónindegi komıssııanyń paıda bolýy, ekonomıkany yryqtandyrý jónindegi zańnamaǵa ózgerister engizilýin de bastama retinde ataıdy.

«Búgingi tańda Arnaıy memlekettik qorda sońǵy eki jylda 177 mlrd teńge sakkýmýlıaııalanǵan, al osy ýaqytqa deıin otyz jyl buryn taǵy qansha resýrs ıelengenin eseptesek, onda bul san aıtarlyqtaı ósýi tıis dep kútýge bolady. Sondaı-aq bılik pen qoǵamnyń iri bıznestiń áleýmettik jaýapkershiligine degen suranysy da artty. Sońǵy mysal — bıznesmender tarapynan sý tasqynyn joıýdy qarjylandyrý.

Sonymen qatar, bizdiń ekonomıkamyzda kóptegen problemalar men syn-qater bar. Biz olardy ártúrli bedeldi sarapshylarmen «Ekonomısterdiń batyly» podkast ıklinde preparattaýǵa tyrysamyz. Munda S&P, Fitch, Moody’s sońǵy boljamdaryn keltirýge bolady, ıaǵnı úsh halyqaralyq reıtıng agenttigi de Qazaqstan ekonomıkasy boıynsha oń boljam berdi. AEM 2 esege artyp, 85 myń teńgege jetti, al bul 1,8 mln azamattyń ómirine tikeleı áserin tıgizedi. Eńbekaqy tóleý júıesindegi ózgerister muǵalimderdi, dárigerler men azamattyq qyzmetshilerdi qosa alǵanda, 3 mıllıonnan astam adamǵa qatysty boldy. 2018 jyldan bastap syrtqy saýda aınalymy 77% -dan astam ósti, JIО́ nomınaldy mólsheri 2 ese ósti.

Saıası jáne ekonomıkalyq ózgeristerden basqa Qazaqstan da eleýli demografııalyq ilgerileýler baıqalady. Qazir elimiz postkeńestik keńistikte týý koeffııenti 3-ten asatyn týý boıynsha kóshbasshylardyń biri bolyp tabylady. Bul ınfraqurylymǵa, densaýlyq saqtaý júıesine jáne bilim berýge eleýli áser etedi, óıtkeni jańa jumys oryndary men áleýmettik qyzmetterge qajettilik ósýde», – dedi ol.

«Taǵy bir mańyzdy úrdis – ıfrlandyrý jáne ýrbanızaııanyń ósýi. ıfrlyq tehnologııalar men áleýmettik jeliler áleýmettik kapıtal jınaqtaýdyń jáne birlesken tájirıbe jasaýdyń jańa joldaryn asha otyryp, qoǵamdy jáne onyń qundylyqtaryn jyldam ózgertýde. Qalalarda, ásirese jastar arasynda belsendi áleýmettik qatysýǵa jáne táýelsiz pikir almasýǵa umtylý arta túsýde. Ýrbanızaııa jańa jumys oryndary men ınfraqurylymǵa qajettilikti arttyra otyryp, ekonomıkaǵa da ózgerister ákeledi, bul memlekettiń aldyna jańa mindetter qoıady» deıdi Oshaqbaev.

Alda sheshilmegen máseleler men mańyzdy syn-qaterler baryn da jasyrmaıdy jýrnalıst. 2025 jyl ekonomıka men saıasat turǵysynan táýekelder bar. Al ony sheshý azamattyq qoǵamnyń odan arǵy kúsh-jigeri men bastamalaryna baılanysty.