الەم جاڭالىقتارى

پاريجدە جاڭا مەملەكەت قۇرۋ تۋرالى كەلىسىمگە قول قويىلدى

فوتو: lnc.nc

پاريجدە فرانتسيا ۇكىمەتى مەن جاڭا كالەدونيا ارحيپەلاگى تۇرعىندارىنىڭ وكىلدەرى اراسىندا كەلىسىمگە قول قويىلدى. ارحيپەلاگ جاڭا مەملەكەتكە اينالادى, بىراق فرانتسيادان تاۋەلسىزدىگىن تولىق المايدى. فرانتسيا پرەمەر-ءمينيسترى فرانسۋا بايرۋ بۇل كەلىسىمگە “تاريحي” دەپ باعا بەردى, دەپ جازدى qandastar.kz

بۇل تۋرالى Stan.kz اقپارات اگەنتتىگى Les Nouvelles Calédoniennes باسىلىمىنا  سىلتەمە جاساپ حابارلايدى.

باسىلىمنىڭ حابارلاۋىنشا, كەلىسىمدە جاڭا كالەدونيا ازاماتتىعىن ەنگىزۋ قاراستىرىلعان. ارحيپەلاگ تۇرعىندارى بۇل ازاماتتىقتى فرانتسۋز ازاماتتىعىمەن قاتار الا الادى. سونداي-اق جاڭا مەملەكەت وز سىرتقى ساياساتىن دەربەس ايقىنداي الادى.

تۇرعىنداردىڭ ءوزىن-ءوزى بيلەۋى تۋرالى جاڭا رەفەرەندۋم وتكىزۋ يدەياسى الىنىپ تاستالدى, بىراق كەلىسىمنىڭ ءوزى جاڭا كالەدونيا تۇرعىندارىنىڭ داۋىسى نەگىزىندە شىعارىلادى. ال پروۆينتسيالىق سايلاۋلار 2026 جىلدىڭ مامىر-ماۋسىم ايلارىنا شەگەرىلەدى دەگەن بولجام بار.

ەسكە سالايىق, 2024 جىلدىڭ كوكتەمىندە جاڭا كالەدونيادا پاريج ۇسىنعان رەفورماعاداعى سايلاۋ جۇيەسىنە قاتىستى جاپپاي تارتىپسىزدىكتەر بولدى.

فرانتسيا پارلامەنتى ۇسىنعان زاڭ جوباسى نارازىلىقتارعا سەبەپ بولدى. ول جەرگىلىكتى سايلاۋلاردا داۋىس بەرۋ قۇقىعىنا يە ازاماتتاردىڭ سانىن كەڭەيتۋدى كوزدەدى. قولدانىستاعى زاڭ بويىنشا, ارالدا تەك 1998 جىلعا دەيىن سايلاۋ تىزىمىنە ەنگەن ازاماتتار مەن ولاردىڭ بالالارى عانا داۋىس بەرە الادى. جاڭا كالەدونيادا تاۋەلسىزدىك تۋرالى ءۇش رەفەرەندۋم ءساتسىز اياقتالعاننان كەيىن, فرانتسيا ارحيپەلاگتا 10 جىلدان استام ۋاقىت تۇراقتى تۇرىپ جاتقان بارلىق ادامدارعا داۋىس بەرۋ قۇقىعىن بەرۋدى جوسپارلاعان.

بۇل رەفورما ارحيپەلاگ حالقىنىڭ 40 پايىزىن قۇرايتىن بايىرعى تۇرعىندار — كاناكتاردىڭ ساياسي ىقپالىن تومەندەتەدى دەگەن قاۋىپ تۋدى.

فرانتسيا جاڭا كالەدونيانى 1853 جىلى ءوز قاراماعىنا الىپ, 1946 جىلى بۇل اۋماققا فرانتسۋزدىڭ تەڭىز اسىپ جاتقان يەلىگى مارتەبەسىن بەرگەن. جاڭا كالەدونيا — الەمدەگى ءۇشىنشى ءىرى نيكەل ءوندىرۋشى, الايدا بۇل سالا داعدارىسقا بايلانىستى توقىراپ تۇر. بۇگىندە ايماق تۇرعىندارىنىڭ ءاربىر بەسىنشىسى كەدەيلىك شەگىنەن تومەن ءومىر ءسۇرىپ جاتىر.

ىلمەكتەر

وسى ايداردا

دوباۆيت كوممەنتاري

Close