“پارتيزان بولعان, 400-دەن استام جارالى ساربازدى قۇتقارعان”: ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستا ەرلىك كورسەتكەن قازاق قىزدارى كىمدەر?

ءاليا مولداعۇلوۆا 1925 جىلى 25 قازاندا اقتوبە وبلىسى, قوبدا اۋدانىنىڭ بۇلاق اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. بالا كەزىندە اناسىنان ايىرىلىپ, كەيىننەن الماتىدا اعاسىنىڭ قولىندا تۇرعان. 1935 جىلدان باستاپ لەنينگراد, كراسنوگۆاردەيسكي اۋدانىنداعى №46 بالالار ۇيىندە تاربيەلەنگەن.

 7-سىنىپتى بىتىرىسىمەن رىبينسك اۆياتسيالىق تەحنيكۋمىنا تۇسەدى, 1942 جىلى 17 جاسىندا جۇمىسشى-شارۋا قىزىل اسكەرىنە مايدانعا جىبەرۋ تۋرالى ءوتىنىش جىبەرەدى.

1943 جىلى سنايپەرلەر دايىنداۋ ورتالىق ايەلدەر مەكتەبىن اياقتايدى. 1943 جىلدان باستاپ 54-ارنايى اتقىشتار بريگاداسى 4-باتالونىنىڭ سنايپەرى بولدى. جاۋ اسكەرىنىڭ 30-دان اسا ساربازدارى مەن وفيتسەرلەرىنىڭ كوزىن جويعان.

1944 جىلى 14 قاڭتاردا پسكوۆ وبلىسىنىڭ سولتۇستىگىندەگى نوۆوسوكولنيكي اۋدانىندا قازا تاپتى.

ءاليا مولداعۇلوۆاعا 1944 جىلى 4 ماۋسىمدا كەڭەس وداعى باتىرى اتاعى بەرىلدى. لەنين وردەنىمەن ماراپاتتالدى.

قازىر ونىڭ اتىندا اۋىل, مۇراجاي, كوشەلەر بار.

كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتانعان تۇڭعىش قىز مانشۇك مامەتوۆا

مانشۇك مامەتوۆا 1922 جىلى قازىرگى باتىس قازاقستان وبلىسى جيەنقۇم اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. ازان شاقىرىپ قويعان ەسىمى – ءمانسيا.

ول الماتىدا جۇمىسشى فاكۋلتەتتەگى وقۋىن ءبىتىرىپ, مەديتسينالىق ينستيتۋتتىڭ ەكى كۋرسىن وقىپ شىعادى.

1938 جىلى اكەسىن نكۆد تۇتقىنداپ, اتۋ جازاسىنا كەسەدى. اناسى ءامينا بۇكىل قۇجاتتاردا تۋعان اكە-شەشەسىن باسقا ادامدار دەپ جازدىرماق بولادى. بىراق مانشۇك ءوز بەتىنەن قايتپاي, تەگىن اۋىستىرمادى. احمەتتىڭ كىناسىزدىگىنە سەنىپ, ونىڭ ادال ەسىمى ءۇشىن كۇرەسكەن. كوممۋنيستىك كوسەم ستالينگە ۇش حات جازىپ, اكەسىن اقتاۋعا تىرىستى.

ۇلى وتان سوعىسى باستالعان كەزدە مانشۇك الماتى مەديتسينالىق ينستيتۋتىندا وقىپ ءجۇردى. 1942 جىلى تامىزدا 20 جاسىندا ءوز ەركىمەن قىزىل ارميا قاتارىنا جازىلىپ, 100-اتقىشتار بريگاداسىنىڭ العاشىندا كەڭسە حاتشىسى, كەيىن مەدبيكەسى بولادى. مايداندا پۋلەمەتتىك كۋرس ءبىتىرىپ, ۇرىستارعا قاتىستى.

اعا سەرجانت بولىپ اسكەري قىزمەت ەتتى. نەۆەل قالاسى ءۇشىن بولعان شەشۋشى ۇرىستا مانشۇك پۋلەمەتتەن وق بوراتىپ, 70 سولداتتىڭ كوزىن جويعان.وسىلايشا قاھارماندىقپەن قازا تاپتى.

ۇشقىش قىز حيۋاز دوسپانوۆا

حيۋاز دوسپانوۆا 1922 جىلى 15 مامىردا بۇرىنعى گۋرەۆ, قازىرگى اتىراۋ وبلىسىندا دۇنيەگە كەلگەن. حيۋاز 9-سىنىپتا ۇشقىشتار ۇيىرمەسىنە تۇسەدى. ورالدا اەروكلۋبقا جازىلدى.

1940 جىلدىڭ جازىندا حيۋاز ماسكەۋگە بارىپ, قۇجاتتارىن جۋكوۆسكي اتىنداعى اسكەري-اۋە اكادەمياسىنا تاپسىرادى. وكىنىشتىسى, ول جاقتا قىزداردى قابىلدامادى. سودان كەيىن ماسكەۋ مەديتسينالىق ينستيتۋتىنا وقۋعا تۇسەدى. دوسپانوۆا مەديتسينا فاكۋلتەتىنىڭ 2-كۋرس ستۋدەنتى بولعان كەزدە مايدانعا اتتاندى. ونى ماسكەۋ مەتروسىنىڭ جەلىسىن سالۋعا جىبەردى.

حيۋاز ايەلدەر اۆياتسيا پولكىنە قابىلدانادى. وندا ناۆيگاتسيا بولىمىنە ءتۇستى.

1942 جىلى مامىردا ايەلدەر اۆياتسيا پولكى اعا لەيتەنانت ەۆدوكيا بەرشانسكايانىڭ قولباسشىلىعىنا ەندى. سول كەزدە ولاردىڭ العاشقى ۇرىس قيمىلى ءوتتى. قىزدار ۇشاقتى ايداپ قانا قويماي, مەحانيك, تەحنيك بولىپ جۇمىس ىستەگەن.

ولاردىڭ اۆياپولكى «تۇنگى مىستاندار» (نوچنىە ۆەدمى) دەپ اتالىپ كەتتى. ولاردىڭ تاكتيكاسى ەرەكشە – ولار ۇشاقتان شىعاتىن شۋدى ازايتۋ ءۇشىن قوزعالتقىشتاردى وشىرەدى جانە ەشكىم ولاردى بايقاپ ۇلگەرمەي جاتىپ, تومەن ءتۇسىپ, جاۋعا بومبا تاستايدى.

1942 جىلدىڭ مامىرىندا حيۋاز دوسپانوۆا قىزمەت ەتكەن پولك وڭتۇستىك مايدانعا كەلىپ, 4-اۋە ارمياسىنىڭ 218-ديۆيزياسىنىڭ قۇرامىنا ەندى. 1942 جىلدىڭ ماۋسىمىندا ۇشقىشتار ميۋس, سولتۇستىك دونەتس جانە دون وزەندەرىنىڭ وتكەلدەرىندە بومبا لاقتىرادى.

1943 جىلى ساۋىردە پاشكوۆسكايا سەلوسىندا پولك قۇرامىنداعى قىزدار اەرودروم شامدارى ءسونىپ قالعاندىقتان, ءبىر-بىرىمەن سوقتىعىسىپ قالىپ, مەرت بولدى. تورتەۋىنەن حيۋاز عانا ءتىرى قالدى. ول قاۋىپسىزدىك بەلدىگىن نۇسقاۋ بويىنشا تاقپاعاندىقتان, كابينادان قۇلاپ امان قالدى. سالدارىنان ەكى اياعى دا سىنعان.

ءۇش ايدان كەيىن حيۋاز دوسپانوۆا اۋىرعانىنا قاراماي, پولككە قايتا ورالادى. ول اسسينوۆسكايا, احتانيزوۆسكايا, مينەرالنىە ۆودى جانە كەرچ ستانتسيالارىندا شەگىنىپ جاتقان نەمىس بولىمشەلەرىن بومبالادى. حيۋاز دوسپانوۆا 300-دەن استام رەيس جاسادى. حيۋاز سوعىستى ەكىنشى توپتاعى مۇگەدەك بولىپ اياقتادى.

ول 2004 جىلى “حالىق قاھارمانى” اتاعىنا يە بولدى.

اتقىش-راديست دامەلى ءجا­كەەۆا

فوتو: e-history

دامەلى جاكەەۆا 1922 جىلى قاراعاندى وبلىسىندا دۇنيە ەسىگىن اشقان.

1942 جىلى 20 جاسىندا ول ساراتوۆتاعى ۆولسك اۆياتسيالىق ۋچيليششەسىندە ءتورت اي وقىپ, بومبالاۋشى ۇشاقتاردى قارۋ-جاراقتارمەن جابدىقتايتىن مەحانيك ماماندىعىن مەڭگەرىپ, اتۋدىڭ تەحنيكالىق جاعىن ۇيرەنگەن. 504 اۆياتسيالىق ءشۇيىلۋشى پولكتىڭ اتقىش-ءراديسى بولىپ ستالينگراد شايقاسىنا قاتىسادى.

يل-2 شتۋرموۆيگىمەن 19 رەت جاۋىنگەرلىك تاپسىرماعا ۇشىپ شىعادى.

1943 جىلدىڭ 16 تامىزىندا سەرجانت جاكەەۆا «يل-2» ۇشاعىن جاراقتاندىرىپ جاتقان كەزدە كوتەلنيكوۆ ستانتسياسى تۇبىندەگى نەمىستەردىڭ شابۋىلىنا تاپ بولادى. توبەدەن جاۋدىڭ اسكەري بومبالاۋشى ۇشاقتارى ءتونىپ كەلىپ, اەرودرومدى اتقىلاعان. سول كەزدە وڭ قولدان اۋىر جاراقات الىپ, ءبىر ساۋساعىنان ايىرىلادى.

گوسپيتالدەن شىققان سوڭ, سوعىسقا قايتا اتتانادى. 1944 جىلدىڭ اياعىندا 367-بارلاۋشى اۆياتسيا پولكىنىڭ «پە-2» بومبالاۋشى ۇشاققا وتىرادى. 732 ۇشاقتى جاۋىنگەرلىك جورىققا ازىرلەگەن.

1-پريبالتيكا مايدانىنىڭ قۇرامىندا شاۋليايدى, كاۋناستى ازات ەتۋگە قاتىستى. سولتۇستىك كاۆكاز, بالتىق جاعالاۋى لەنينگراد جانە ءبىرىنشى بەلارۋسسيا مايدانىندا بولعان.

سوعىستان كەيىن قاراعاندىدا وبلىستىق اتقارۋ جانە پارتيا كوميتەتتەرىندە, الماتى قالاسىندا اۋپارتكومدا جاۋاپتى قىزمەتتەر اتقارادى.

دامەلى جاكەەۆا «ستالينگرادتى ازات ەتكەنى ءۇشىن», «زا بوەۆىە زاسلۋگي», ء«بىرىنشى دارەجەلى ۇوس وردەندەرىمەن» ماراپاتتالعان.

400-دەن استام جارالى ساربازدى قۇتقارعان ءرازيا ىسقاقوۆا

فوتو: Wikipedia

ءرازيا ىسقاقوۆا 1922 جىلى جاڭاقورعان اۋدانى, جايىلما اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. شىمكەنت مەدي­تسينالىق ۋچيليشەسىن فەلدشەر ماماندىعى بويىنشا بىتىرگەن.

ول 19 جاسىندا سوعىسقا قاتىستىرۋدى ءوتىنىپ بارعان ەكەن. وسىلايشا ءرازيا 1941 جىلى ستالينگراد قاندى شايقاسىندا جاۋىنگەرلەرگە جەدەل دارىگەرلىك كومەك بەرگەن. ۋكراينا مايدانىندا گەنەرال-پولكوۆنيك رىبالكو قولباسشىلىق ەتكەن تانك ارمياسىنىڭ قاراماعىندا فەلدشەر بولادى.

«ول جانىپ جاتقان تانكتەن باتالون كومانديرى فەدوروۆ پەن ەكيپاج مۇشەلەرىن الىپ شىقتى. وجەت قىز روزا وسى شايقاستا ون بەس جارالىعا دەر كەزىندە كومەك كورسەتىپ, ولاردى پۋنكتىگە جەتكىزگەن. جاۋىنگەرلەر «ونى قازاقتىڭ گ ۇلى, قازاقستاننىڭ روزاسى» دەپ اتايدى. قازاقتىڭ بۇل گ ۇلىنىڭ تال بويىندا ون ادامعا تاتيتىن كۇش-جىگەر بار», – دەدى №55 تانك بريگاداسىنىڭ باستىعى, مايور باگۋسلاۆسكي.

كۋرسك ۇشىن بولعان ءبىر شايقاستا ول جانىپ جاتقان تانكتەن ءتورت تانك ەكيپاجىن شىعارىپ الدى. ول ستالينگرادتان باستاپ حاركوۆتى, كيەۆتى, ۆارشاۆانى ازات ەتۋگە قاتىستى. بەرليندى الۋ شايقاسىندا بولدى. پراگانى ازات ەتۋ كەزىندە 44 جارالىنى الىپ شىققان. جالپى سوعىس كەزىندە 400 جارالى جاۋىنگەردى امان الىپ قالدى.

سوعىستا ەكى رەت جارالانعان. سوعان قاراماستان سول تىزەسىن تاڭىپ, ساربازداردى قۇتقارۋىن جالعاستىردى. ەرلىگى ءۇشىن «قىزىل جۇلدىز» وردەنىمەن جانە «ەرلىگى ءۇشىن» مەدالىمەن ماراپاتتالعان. 1975 جىلى الەمدىك فلورەنس نايتينگەيل مەدالىن الدى.

ستالينگە حات جازعان حاليدا مامانوۆا

فوتو: د. ەروحين مەن ۆ. كرايسمان ارحيۆىنەن

حاليدا مامانوۆا 1918 جىلى 27 قىركۇيەكتە الماتى وبلىسى, اقسۋ اۋدانى, قارا-اعاش اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. ول اۋىلدا داڭقى شىققان باي ەسەنگۇل مامانوۆتىڭ ءۇشىنشى ايەلىنەن تۋعان. ونىڭ وتباسى مۇقتاج جاندارعا ازىق-ت ۇلىك, باسپانا جانە جۇمىس بەرۋ ارقىلى كومەكتەستى, «قازاق» گازەتىنە دەمەۋشىلىك جاسادى. كەيىن اكەسى قۋعىنعا ۇشىرادى.

1937 جىلى قىز ۆياچەسلاۆ مولوتوۆ اتىنداعى قازاق مەديتسينا ينستيتۋتىنا وقۋعا تۇسەدى. 1941 جىلى جەلتوقساندا ۋنيۆەرسيتەتتى مەرزىمىنەن بۇرىن ءبىتىرىپ, دارىگەر-ەمدەۋشى اتاعىن الدى. ودان كەيىن عىلىم اكادەمياسىنىڭ فيزيولوگيا ينستيتۋتىندا اسپيرانتۋرا فيزيولوگى بولىپ جۇمىس ىستەدى.

ول 1942 جىلدىڭ اقپانىندا سوعىسقا اتتانادى. مەديتسينا ينستيتۋتىن بىتىرگەن ءار تۇلەككە كىشى لەيتەنانت شەنى بەرىلسە دە, ول حاليدا مامانوۆاعا بۇيىرمادى. سول ءۇشىن سوعىستا مەدبيكە بولىپ جۇمىس ىستەۋگە دە رۇقسات ەتىلمەدى. سەبەبى ول – «باي تۇقىمى. ونى سوعىس دالاسىندا بەيىت پەن وكوپ قازۋعا جىبەرەدى. وسى ۋاقىتتا حاليدا مامانوۆا ستالينگە حات جازادى.

«حالىق جاۋى» بولسام, ايىپكەرلەر روتاسىنا جىبەرىڭىز. ءتىرى قالسام, مەنەن جانە تۋىستارىمنان بۇكىل ايىپتى الىپ تاستاڭىز», – دەپ جازعان. وسىلايشا, حالي­دا ايىپكەرلەر باتالونى “شترافباتقا” كەتەدى.

ول قىلمىستىق باتالونعا جىبەرىلدى, وندا بىرنەشە اي قىلمىسكەرلەر مەن ساياسي تۇتقىنداردىڭ اراسىندا قىزمەت ەتتى. ماماندار ونىڭ شترافباتتا ءجۇرىپ ءتىرى قالۋىن “عاجايىپقا” بالادى.

سودان سوڭ مامانوۆا 24-اۆياتسيالىق بازالىق وكرۋگىنىڭ 821-باتالونىنىڭ قۇرامىندا ەكىنشى اۋە ارمياسىنىڭ اسكەري قىزمەتىن جالعاستىردى. اۆياتسيانىڭ باستى مىندەتى – جاۋدىڭ قۇرلىقتاعى اسكەرلەرىن قۇرتۋ جانە ۋاقىت ۇتۋ ءۇشىن ولاردى العا جىلجىتپاۋ.

سونداي-اق باتىر قىز 18 مىڭ ناۋقاستى ەمدەدى.

ستالينگراد شايقاسىنا قاتىسقانى ءۇشىن ول «ستالينگرادتى قورعاعانى ءۇشىن» مەدالىمەن ماراپاتتالدى.

1943 جىلدىڭ تامىزىندا ول ەكىنشى اۋە ارمياسىنىڭ 24-اۆيابازا وكرۋگىنىڭ باس گينەكولوگى بولىپ تاعايىندالدى. العاشىندا سيگنالشىلارعا, تەلەفونشىلارعا, راديوتەلەفونشىلارعا مەديتسينالىق كومەك كورسەتسە, كەيىن ايەلدەر اۋەپولكىندەگى قىزداردىڭ ساۋىعىپ كەتۋىنە كومەكتەستى. 1946 جىلى دەموبيليزاتسياعا دەيىن ول 1500-گە جۋىق ايەلدى ەمدەگەن.

ەكى تانكتى جويىپ, ءوزىن قۇربان ەتكەن التىنشاش نۇرقوجينا

فوتو: patriot-tulga.kz

التىنشاش نۇرعوجينوۆا 1924 جىلى دۇنيەگە كەلگەن. 1941 جىلى تامىزدان باستاپ ياعني 17 جاسىنان قىزىل ارميا قاتارىندا بولدى. اسكەر قاتارىنا ماسكەۋ قالاسىنىڭ ستالين اۋداندىق اسكەري كوميسسارياتىمەن شاقىرتىلعان. كومسومول ۇيىمداستىرۋشىلارىنىڭ التى ايلىق كۋرسىن ءتا­مامداپ, ورتالىق, ۆورونەج جانە ۋكراين مايداندارىندا جاۋمەن شاي­قاسقان.

العاش 8-گۆارديالىق دي­ۆي­زيانىڭ بiرiنشi باتالونىنىڭ كوم­سو­ر­­­گى بولادى. 1942 جىلعى جەلتو­ق­ساندا جارالانىپ, گوسپيتالعا تۇسەدi. گوسپي­تالدان شىققاننان كەيiن بiرiنشi تانك ارمياسىنىڭ 24-جەكە مەحاني­كالان­دىرىلعان قۇرامىنىڭ سانيتارلىق ءبولi­مiن­دە مەدبيكە بولىپ iستەيدi. 1943 جىل­عى قاراشادا قايتادان جارالانادى. جازىلعان سوڭ 1944 جىلدىڭ ناۋرىزىندا 237-ات­قىش­تار ديۆيزياسىنىڭ 835-اتقىشتار پولكiنiڭ بiرiنشi باتالونىنا كومسورگ بولىپ بارادى. 1944 جىلعى شiلدەدە 70-اتقىشتار ديۆيزياسىنىڭ 207-اتقىشتار پولكiنiڭ ەكiنشi با­تالو­نى­نا كومسورگ بولادى.

“مايداندا ماتەريال جيناپ ءجۇرىپ, ءبىر توپ سولدات جانە وفيتسەرلەرمەن نەمىس فاشيستەرىنىڭ قورشاۋىندا قالىپ قويدىم. بۇل كوتوۆيتسە ماڭىندا بولسا كەرەك. جاعداي تىم قيىن ەدى. كەنەت جاۋىنگەرلەردىڭ اراسىنان قارشاداي ءبىر قازاق قىزى شىعا كەلدى دە, قورعانىس ۇيىمداستىرىپ, العا ۇمتىلدى. گراناتامەن جاۋدىڭ ءبىر تانكىسىن وتقا ورادى. ورنىنان تۇرىپ, «العا» دەپ, ىلگەرى ۇمتىلعاندا, تاسادان ەكىنشى تەمىر تاجال شىعا كەلدى. الگى قىز ەشتەڭەگە قاراماستان, سوعان قارسى ۇمتىلدى. سويتىپ وعان وق ءتيىپ, مەرت بولدى. جولداستارىنا دا جول اشتى. قازا تاپقاننان كەيىن اسكەري كەڭەستىڭ ۇسىنىسىمەن كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعىنا لايىق دەپ قۇجات تولتىرىلىپ, ماسكەۋگە جىبەرىلگەن كورىنەدى. بىراق جوعارعى جاق وعان “باتىر قىز” دەگەن اتاق بەرمەدى”, – دەدى جاۋىنگەر, اقىن ميحايل لەۆچەنكو.

ول 1944 جىلعى 2 قازاندا قازا تاپتى. پولشاداعى كراكوۆ ۆوەۆودستۆوسىنىڭ لۋگميان اۋدانىنداعى «گۋتو-پوليانسك» ەلدi مەكەنiنiڭ تەرiستiك-باتىس جاعىنا جەرلەندi.

پارتيزان نۇرعانىم بايسەيىتوۆا

فوتو: Wikipedia

نۇرعانىم بايسەيىتوۆا 1923 جىلى 8 ناۋرىزدا باتىس قازاقستان وبلىسى, جانىبەك اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. اتا-اناسىنان ەرتە ايىرىلعان نۇرعانىم ءىنىسى ابزالمەن بىرگە جانىبەك اۋىلىنداعى بالالار ۇيىندە تاربيەلەنىپ وسەدى. 1936 جىلى بالالار ءۇيى اكىمشىلىگىنىڭ شەشىمىمەن نۇرعانىم ورال قالاسىنداعى وبلىستىق مۋزىكالىق مەكتەپ ينتەرناتىنا اۋىستىرىلىپ, سكريپكا كلاسىنا قابىلدانادى.

1942 جىلدىڭ ءساۋىر ايىندا روزا ءابدىراحمانوۆا, حاليما بەكەەۆا, مايرا ماقاتوۆا, زاميحا ناۋىشەۆامەن بىرگە ماسكەۋ قالاسىنداعى راديوبايلانىسشىلار دايىندايتىن كۋرسقا جىبەرىلەدى. كەيىن كارەل مايدانىنداعى ورتالىق پارتيزاندار شتابىندا راديوبايلانىسشى بولادى. بايسەيىتوۆا كۋرس باسشىلارىنىڭ ۇيعارىمىمەن 1942 جىلى كۇزدە جاۋ تىلىنداعى بايلانىسشىلاردى دايىندايتىن ارنايى مەكتەپكە جىبەرىلەدى. سوندا مورزە الىپپەسىن مەڭگەرىپ شىعادى.

1943 جىلى شىلدەدە ارنايى ۇشاقپەن جاۋ تىلى موگيلەۆ وبلىسى, كرۋگليانسك اۋدانى ايماعىنداعى №8 بريگادانىڭ №15 وتريادىنا جونەلتىلدى. ارميا گەنەرالى س.گ.جۋنين باسقارعان 8-بريگادا قۇرامىندا ۆارشاۆاعا دەيىن بارعان.

بايلانىسشى مىندەتىن مۇلتىكسىز اتقارعان نۇرعانىمنىڭ ەفيردەگى لاقاپ اتى – «نينا».

جاۋ №8 پارتيزان بريگاداسىنداعى نۇرعانىم بايسەيىتوۆانىڭ راتسياسى تۇرعان پارتيزاندار بولىمشەسىن قورشاۋعا الادى. نۇرعانىم دەرەۋ ەفيرگە شىعىپ, كورشى وتريادقا شۇعىل حابارلاپ, راتسيانى مۇقيات جاسىرعاننان كەيىن اۆتوماتتان وق جاۋدىرادى. وسىلايشا بىرنەشە رەت جاۋمەن بەتپە-بەت ۇرىستارعا قاتىسقان بايلانىسشى نۇرعانىم پارتيزاندارمەن بىرگە بارلاۋعا دا شىعادى.

ول بەلورۋسسيانى فاشيست باسقىنشىلارىنان ازات ەتىپ, «باگراتيون» وپەراتسياسىن اياقتادى. №8 پارتيزان بريگاداسى جاۋىنگەرلەرى قاتارىندا جاۋ تىلىندا ەرلىكپەن شايقاسىپ, بەلورۋسسيا تەرريتورياسىن ازات ەتۋگە قاتىسقان.

مايدانعا اتتانعان قازاق قىزدارىنىڭ قاتارىندا زەنيتتى ارتيللەريا راسچەتىنىڭ كومانديرى اقليما اقجولوۆا, تانكيست قىزدار كۇلكەن توقبەر­گەنوۆا, جامال بايتاسوۆا, پۋلەمەتشى ءجا­ميلا بەيسەنباەۆا, زەنيتشى اجار وراز­عاليەۆا, دەسانتشىلار قالزيا اسانوۆا, بارلاۋشى ءجاميلا ءسالىموۆالاردى دا اتاماسقا بولمايدى.