الەم جاڭالىقتارى
پيكاسسونىڭ كارتيناسىنان جاسىرىن پورترەت تابىلدى

فوتو:Copyright Courtesy of the Courtauld Institute of Art
لوندونداعى كۋرتو ونەر ينستيتۋتىنىڭ زەرتتەۋشىلەرى ايگىلى سۋرەتشى پابلو پيكاسسونىڭ شىعارماشىلىق ادىسىنە جاڭا كوزقاراس ۇسىناتىن ماڭىزدى جاڭالىق اشتى. عالىمدار رەنتگەندىك جانە ينفراقىزىل تالداۋ كومەگىمەن ونىڭ 1901 جىلى سالىنعان «ماتەۋ فەرناندەس دە سوتونىڭ پورترەتى» اتتى تۋىندىسىنىڭ استىنان جۇمباق ايەلدىڭ بەينەسىن انىقتادى, دەپ جازادى qandastar.kz
پيكاسسونىڭ دوسى, يسپاندىق ءمۇسىنشى ماتەۋ فەرناندەس دە سوتونىڭ پورترەتى – «كوك كەزەڭ» ءداۋىرىنىڭ ايقىن ۇلگىلەرىنىڭ ءبىرى. 1901-1904 جىلدارى سالىنعان بۇل تۋىندىلار مەلانحوليالىق كوڭىل كۇيىمەن جانە قويۋ كوك-جاسىل رەڭكتەرىمەن ەرەكشەلەنەدى. الايدا زەرتتەۋ بارىسىندا كەنەپ استىندا تاعى ءبىر كارتينا جاسىرىنعانى بەلگىلى بولدى. بۇل – شاشى تۇيىلگەن, تىنىش كەيىپتەگى ايەل بەينەسى. ول وسى پورترەت سالىناردان بىرنەشە اي بۇرىن جازىلعان بولۋى مۇمكىن.
«ءبىز كوپتەن بەرى بۇل كارتينانىڭ استىندا باسقا بەينە بار دەپ كۇدىكتەنىپ جۇرگەنبىز. سەبەبى كەنەپتىڭ بەتىندە كورىنبەيتىن, بىراق سەزىلەتىن ىزدەر مەن تەكستۋرالار بار», – دەدى كۋرتو گالەرەياسىنىڭ ورىنباسارى بارنابي رايت. «ەندى ءبىز ونىڭ ايەل ەكەنىن ناقتى بىلەمىز. ەگەر مۇقيات قاراساڭىز, ونىڭ سۇلباسىن جالاڭاش كوزبەن دە كورۋگە بولادى».
عالىمدار بۇل ايەل پيكاسسونىڭ مودەلدەرىنىڭ ءبىرى, دوسى نەمەسە سۇيىكتىسى بولۋى مۇمكىن دەپ بولجايدى. ونىڭ كەلبەتى «كوك كەزەڭدەگى» باسقا كارتينالارداعى كەيىپكەرلەرگە ۇقسايدى. مىسالى, «قولىن كەۋدەسىنە ايقاستىرعان ايەل» (1901-1902) نەمەسە «ابسەنت سۇيەر ايەل» (1901-1902) شىعارمالارىنداعى بەينەلەرمەن ۇقساستىعى بايقالادى.
turkystan.kz حابارلاعانداي, كۋرتو ينستيتۋتىنىڭ مالىمدەمەسىندە بۇل قۇپيا ايەلدىڭ ناقتى كىم ەكەنىن ەشقاشان بىلە الماۋىمىز مۇمكىن ەكەنى ايتىلدى. بىراق بۇل جاڭالىق پيكاسسونىڭ شىعارماشىلىق ەۆوليۋتسياسىن تەرەڭىرەك تۇسىنۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ساراپشىلار جاسىرىن كارتينانىڭ باستاپقىدا اشىق تۇستەرمەن يمپرەسسيونيستىك ستيلدە سالىنعانىن, كەيىننەن ونىڭ «كوك كەزەڭگە» ءتان سالماقتى رەڭكتەرگە وزگەرتىلگەنىن ايتادى.
«پيكاسسو ءبىر بەينەنى ەكىنشى ءبىر كورىنىسكە اينالدىرىپ, ءستيلىن ۇزدىكسىز دامىتقان. بۇل ونىڭ ونەر تاريحىنداعى ەڭ ىقپالدى تۇلعالاردىڭ بىرىنە اينالۋىنا سەبەپ بولدى», – دەدى بارنابي رايت.
بۇل جاڭالىق تەك ءبىر كارتينانىڭ سىرىن اشىپ قانا قويماي, حح عاسىرداعى ۇلى سۋرەتشىلەردىڭ ءبىرى – پيكاسسونىڭ شىعارماشىلىق ءادىسىن قايتا زەردەلەۋگە جول اشادى.