Premer-mınıstr kásipkerlerdi salyq somasyn tóleýge shaqyrdy

Qarjy mınıstri Mádı Takıev júrgizilgen taldaý sheńberinde josyqsyz salyq tóleýshilerdiń salyq mindettemelerin ońtaılandyrýdyń quqyqtyq shemasy retinde shaǵyn kásipkerlikti qoldaý jáne damytý maqsatynda buryn engizilgen arnaıy salyq rejımderin (SRP) paıdalaný faktileri anyqtalǵanyn baıandady.

Búginde elimizde 2,3 mln salyq tóleýshi tirkelgen. Onyń 8%-y nemese 137 myńy ǵana – QQS tóleýshiler. Jalpy sýbektiler sanynyń 81%-y ońaılatylǵan deklaraııany paıdalana otyryp, arnaıy salyq rejıminde jumys isteıdi, al olardyń 85%-y 15 mln teńgege deıingi kiristerdi kórsetedi.

«Biz arnaıy salyq rejımderin qoldanatyn sýbektilerdiń jalpyǵa birdeı belgilengen rejımde jumys isteıtin kompanııalarmen ózara esep aıyrysýlaryna taldaý jasadyq. Taldaý kórsetkendeı, mundaı rejımder arasyndaǵy ózara esep aıyrysý ótken jyly 2 esege – 5 trln-nan 10 trln teńgege deıin ósti. Bul rette arnaıy salyq rejımderi boıynsha 16 trln teńgeniń jalpy aınalymynan jalpyǵa birdeı belgilengen rejımmen ózara esep aıyrysý 10 trln teńgeni quraıdy. Iaǵnı, júzdegen mıllıard teńge tabys taýyp, salyq tóleýshiler az ǵana salyq tóleıdi», — degen Mádı Takıev bıznes paıdalanatyn birqatar bólshekteý shemalaryn aıtty.

Salyqtardy ońtaılandyrý jáne paıdany azaıtý úshin kompanııalar «qujattyq» shyǵyndardy arttyrý prınıpin ustanady. Bir kompanııa taýarlardy satyp alady jáne ony ońtaılandyrylǵan rejımde jumys isteıtin basqa zańdy tulǵaǵa ózindik quny boıynsha qaıta satady. Nátıjesinde, birinshi kompanııa shyǵyndy kórsetse, al ekinshisi jeńildik sharttaryn paıdalana otyryp, QQS tóleýden jaltaryp otyr.

Sonymen qatar bıznesti birneshe zańdy tulǵalarǵa bólý ádisi qoldanylýda. Mysaly, bir mekemede bar, ashana jáne karaoke jeke kompanııa retinde tirkelgen nemese qonaq úıdiń ár qabaty ártúrli jeke kásipkerge tıesili. Olardyń biriniń tabysy 78 mln teńge shegine jetkende, qyzmeti toqtatylady, al onyń ornyna basqa zańdy tulǵa kelip, bul QQS tóleýden jaltarýǵa múmkindik beredi.

«Eńbekaqy qoryna túsetin júktemeni azaıtý úshin kásiporyn qyzmetkerleri shtattan shyǵarylyp, jeke kásipker retinde tirkelip, burynǵy jumys berýshige jumysshy retinde emes, jeke tulǵa retinde qyzmet kórsetedi. Tıisinshe, eńbekaqy tóleý qoryna túsetin salyq tólemderi azaıyp, jumys berýshiden áleýmettik jaýapkershilik alynyp tastalady, odan ári ony kásipker óz moınyna alady», — dedi Mádı Takıev.

Osyǵan baılanysty QR Qarjy mınıstrligi salyqtyq ákimshilendirýdi jetildirý maqsatynda bólshekteýge qarsy kúres boıynsha birqatar shara usynady:

• bıznestiń bólshektenýiniń zańnamalyq krıterııin engizý;
• nysannyń salyq daýlary máninen basym bolý prınıpin engizý;
• mundaı faktilerdi baqylaý jáne dáleldeý ádisterin engizý;
• jeke kásipkerler úshin qyzmet túrlerin shekteý.

«Qarjy mınıstriniń aqparatynan salyq júktemesin ońtaılandyrýdyń ártúrli shemalaryn qoldana otyryp, mindetin adal atqarmaıtyn kásipkerlerdiń baryn kórip otyrmyz. Mıllıardtaǵan aınalymmen olar bıýdjetke ózderiniń tapqan paıdasyna múldem sáıkes kelmeıtin somalardy tóleıdi. Bizde osyndaı iri kompanııalardyń tolyq tizimi bar. Ol tizimde BI Group, BAZIS jáne basqa da kóptegen iri qurylys kompanııalary júr. Ekonomıkanyń basqa salalarynda jumys isteıtin belgili ári tanymal meıramhanalar, fıtnes-klýbtar jáne ártúrli kompanııalar bar.

Osy múmkindikti paıdalana otyryp, men qazir salyq júktemesin ońtaılandyrýdyń túrli shemalaryn qoldanatyn iri kompanııalardyń ıeleri men basshylaryna qarata aıtqym keledi. Búgin-erteń sizderdiń kompanııalaryńyzǵa salyq organdarynan qosymsha salyq somalaryn tóleý qajettiligi týraly habarlamalar kelip túsedi.

«Barshadan eki apta ishinde salyq organdaryna qosymsha salyq deklaraııalaryn tapsyrýdy jáne ádiletti salyq somasyn tóleýdi suraımyn. Eger bul áreketter jasalmasa, onda memleket fıskaldyq jáne quqyq qorǵaý organdaryn qosqanda, memleket ıeligindegi barlyq resýrstardy qoldaný quqyǵyn ózine qaldyrady. Munyń sońy qıyn bolady, biraq eger bıznes memleket aldyndaǵy mindettemesin ádiletti túrde oryndaýǵa daıyn bolsa, biz dıalogqa daıynbyz», — dep atap ótti Oljas Bektenov.