الەم جاڭالىقتارىجاڭالىقتار
پرەمەر-مينيستر VII قىتاي حالىقارالىق يمپورت كورمەسىنىڭ اشىلۋىنا قاتىستى
فوتو:primeminister.kz
پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ شانحاي قالاسىندا وتكەن China International Import Expo – VII قىتاي حالىقارالىق يمپورت كورمەسىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا قاتىستى. جىل سايىنعى كوپسالالى ءىس-شارانىڭ ماقساتى – حالىقارالىق دەڭگەيدە ەكونوميكالىق ينتەگراتسيانى نىعايتۋ. كورمەگە قاتىسۋ شەتەلدىك ارىپتەستەرمەن ساۋدا-ەكونوميكالىق بايلانىستاردى كەڭەيتۋگە جانە ۇلتتىق ءونىمدى حالىقارالىق نارىققا شىعارۋعا جاڭا مۇمكىندىكتەر تۋعىزادى, دەپ جازادى qandastar.kz
حالىقارالىق كورمەنىڭ سالتاناتتى اشىلۋ راسىمىنە قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك كەڭسەسى پرەمەرى لي تسيان, مالايزيا پرەمەر-ءمينيسترى انۆار يبراگيم, وزبەكستان پرەمەر-ءمينيسترى ابدۋللا اريپوۆ, موڭعوليا پرەمەر-ءمينيسترى لۋۆساننامسراين ويۋن-ەردەنە, سەربيا پرەمەر-ءمينيسترى ميلوش ۆۋچەۆيچ قاتىستى.
وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا قىتايدىڭ ورتالىق ازيا ەلدەرىمەن تاۋار اينالىمىنىڭ جارتىسىنان استامى قازاقستانعا تيەسىلى بولىپ وتىر.
پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ ءوز سوزىندە مەملەكەتتەر اراسىنداعى كەدەرگىسىز ساۋدا-ساتتىق, ەلەكتروندى كوممەرتسيا, كولىك پەن لوگيستيكانى دامىتۋ, وزىق جي تەحنولوگيالارىن ەنگىزۋدە ءوزارا ءىس-قيمىلدى نىعايتۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى.
«جىبەك جولى ەلەكتروندى كوممەرتسياسى» پيلوتتىق ايماعىن قۇرۋداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ پەرسپەكتيۆالى بولىپ سانالادى. قازاقستاندىق پاۆيلوندار Alibaba جانە JD.com ءىرى ساۋدا پلاتفورمالارىندا تابىستى جۇمىس ىستەپ تۇر, Douyin الاڭىندا پاۆيلون اشۋ, قازاقستاندا تسيفرلىق ساۋدا ارنالارى ارقىلى لوگيستيكانى جەڭىلدەتۋ ءۇشىن بوند قويمالارى مەن كەشەندى قويما ينفراقۇرىلىمىن سالۋ بويىنشا جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە. قازاقستان قىتايدان ەۋروپاعا جەرۇستى تاسىمالىنىڭ 80%-دان استامىن قامتيدى. «باتىس ەۋروپا – باتىس قىتاي» حالىقارالىق ترانزيتتىك ءاۆتودالىزى, ليانيۋنگان پورتىنداعى لوگيستيكالىق ورتالىق, سيان قۇرعاق پورتىنداعى جۇك تەرمينالى, قىتايمەن شەكاراداعى ءۇشىنشى تەمىرجول وتكىزۋ پۋنكتى جانە باسقا دا ءىرى ينفراقۇرىلىمدىق جوبالار ترانسقۇرلىقتىق ەكونوميكالىق دالىزدەر جۇيەسىن جەتىلدىرۋگە, تاۋار اينالىمىن ۇلعايتۋعا جانە ەكى ەل حالقىنىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان.
قازاقستان تسيفرلاندىرۋ سالاسىندا ەلەكتروندىق ۇكىمەتتىڭ دامۋ يندەكسى بويىنشا 24-ءشى ورىندى, ونلاين قىزمەتتەر بويىنشا 10-شى ورىندى, سونداي-اق دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ رەيتينگىنە سايكەس مەملەكەتتىك تەحنولوگيالاردىڭ جەتىلۋ يندەكسىندە 6-شى ورىندى الادى. جاساندى ينتەللەكتىنى قولدانۋ ماسەلەلەرى بويىنشا تاجىريبە الماسۋ ەكونوميكالىق پروگرەستىڭ قوزعاۋشى كۇشى بولا الادى, دەپ اتاپ ءوتتى ولجاس بەكتەنوۆ.
قحر مەملەكەتتىك كەڭەسىنىڭ پرەمەرى لي تسيان جانە حالىقارالىق كورمەگە قاتىسۋشى ەلدەر دەلەگاتسيالارىنىڭ باسشىلارى تسيفرلاندىرۋ تاقىرىبىنا باعىتتالعان قازاقستاننىڭ «جاڭا ءداۋىر, ورتاق بولاشاق» ۇلتتىق پاۆيلونىندا ۇسىنىلعان ونىمدەرمەن تانىستى. ساۋدا جانە ينتەگراتسيا ءمينيسترى ارمان شاكقاليەۆ, «ۇلتتىق اقپاراتتىق تەحنولوگيالار» اق, Kazakh Invest, احقو, QazTrade, Kaspi Bank وكىلدەرى ەلىمىزدەگى تابىستى جوبالاردى, ونىڭ ىشىندە ەلەكتروندىق جانە قارجىلىق قىزمەتتەردى, ترانسشەكارالىق ساۋدانى دامىتۋ, ينۆەستيتسيالار تارتۋ بويىنشا جەتىستىكتەرىن تانىستىردى. سونىمەن قاتار قازاقستاندىق ازىرلەۋشىلەردىڭ ستارتاپتارى كورسەتىلدى, مىسالى: Squares – الەمنىڭ كەز كەلگەن نۇكتەسىندە ورنالاسقان جەردى جىلدام تابۋعا جانە برونداۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن سەرۆيس; Alaqan AI – الاقان تامىرلارىنىڭ سۋرەتى بويىنشا جەكە تۇلعانى بيومەتريالىق سايكەستەندىرۋ سالاسىنداعى جاڭا شەشىم; Cerebra AI – ءينسۋلتتى انىقتاۋ ءۇشىن جاساندى ينتەللەكت نەگىزىندە دياگنوستيكالىق باعدارلامانى ازىرلەۋ جانە باسقالارى بار.
قازاقستاننىڭ كوممەرتسيالىق پاۆيلونىندا بيىلعى جاڭالىق وتاندىق ءونىمدى ونلاين ساتۋ بولدى. 260 م2 الاڭدا قازاقستاندىق وندىرۋشىلەردىڭ 50-گە جۋىق تاۋارىنىڭ – ولار ەت, ءسۇت, ماي, استىق ونىمدەرى, كونديتەرلىك ونىمدەر, شىرىندار مەن سۋسىندار, بال, توقىما جانە باسقا دا ونىمدەر كورمەسى ۇيىمداستىرىلدى. TikTok پلاتفورماسى ارقىلى ستريمينگ ىسكە قوسىلدى, بۇل ستەندكە كەلۋشىلەرگە عانا ەمەس, سونىمەن قاتار بۇكىل الەمدەگى كورەرمەندەرگە ونىمدەردىڭ اسسورتيمەنتىمەن تانىسۋعا جانە ولاردى ناقتى ۋاقىت رەجيمىندە ساتىپ الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. كورمەنىڭ العاشقى ساعاتتارىندا عانا ونلاين رەجيمىندە $22 مىڭعا جۋىق سوماعا قازاقستاندىق تاۋار ساتىلدى. سونداي-اق پاۆيلون بيىل 2 ەسەگە ۇلعايتىلدى, كورمەگە قاتىسۋشىلاردىڭ 80%-دان استامى – شوب وكىلدەرى. جىل سايىن حالىقارالىق كورمەگە 300 مىڭنان استام قىتايلىق كاسىبي ساتىپ الۋشىلار قاتىسادى, بۇل قحر-عا ەكسپورتتى ۇلعايتۋعا جاعداي جاسايدى.