پرەزيدەنت اشارشىلىق قۇرباندارىن ەسكە الدى

ء«بىز جىل سايىن 31 مامىردا ساياسي قۋعىن-سۇرگىن جانە اشارشىلىق قۇرباندارىن ەسكە الامىز. زۇلمات زاماندا قازا بولعان جانداردىڭ رۋحىنا تاعزىم ەتەمىز.

وتكەن عاسىردا كەڭەس وداعىنا قاراستى كوپتەگەن حالىق تالاي قيىندىقتى باستان وتكەردى. سونىڭ ىشىندە قازاق ەلى دە زوبالاڭ جىلداردىڭ تاۋقىمەتىن تارتتى. كۇشپەن ۇجىمداستىرۋ ناۋقانى كەزىندە مال-مۇلكىنەن ايىرىلدى. جۇرتىمىز الاپات اشتىقتان قىناداي قىرىلدى, كوپ ادام جان ساۋعالاپ, شەتەل اسىپ كەتۋگە ءماجبۇر بولدى. ستاليندىك رەپرەسسيا كەزىندە ۇلتىمىزدىڭ زيالىلارى, ءبىلىمدى, كوزى اشىق ازاماتتار جاپپاي قۋدالاندى. مىڭداعان ادام حالىق جاۋى اتانىپ, اياۋسىز ازاپتالدى, سوتسىز اتىلدى. ۇلتىمىز از عانا ۋاقىت ىشىندە ءاليحان بوكەيحانوۆ, احمەت بايتۇرسىنوۆ, ساكەن سەيفۋللين, ءىلياس جانسۇگىروۆ سياقتى مىڭداعان ەڭ اسىل پەرزەنتتەرىنەن ايىرىلدى.

قازاقستان اۋماعىندا گۋلاگ جۇيەسىنىڭ 11 لاگەرى ورنالاستى. «الجير» دە – ءدال سونداي قاسىرەتتى جەردىڭ ءبىرى. مۇندا جازىقسىز جالا جابىلعان 8 مىڭعا جۋىق ايەل قاماۋدا وتىرىپ شىققان. ولاردىڭ اراسىندا تۇرار رىسقۇلوۆ, سۇلتانبەك قوجانوۆ, تەمىربەك جۇرگەنوۆ, بەيىمبەت مايلين, سانجار اسفەندياروۆ سىندى ايگىلى تۇلعالاردىڭ جۇبايلارى بار. الجير ازابىن كورگەن جانداردىڭ ۇرپاقتارى قازىر ورتامىزدا وتىر.

ساياسي قۋعىن-سۇرگىن – تەك قازاق حالقىنىڭ باسىنا تۇسكەن زوبالاڭ ەمەس. مىسالى, الجير-دە الپىستان استام ەتنوس وكىلدەرى قاماۋدا بولدى. سوندىقتان سول قاسىرەتتى ءداۋىردىڭ قۇربانى بولعان, زاردابىن تارتقان جۇرتتىڭ ءبارى وسى ناۋبەتتەردەن ساباق الۋى كەرەك. مۇنداي كەساپات ەشقاشان قايتالانباۋعا ءتيىس. ال قازىرگى تاريحي زاماندا بۇل تەك وزىمىزگە عانا بايلانىستى. ۇلت جىلناماسىنداعى قارالى كەزەڭدەردى جادىمىزدا جاڭعىرتۋدىڭ تۇپكى ءمانى وسىندا», — دەدى پرەزيدەنت.

ء«تول شەجىرەمىزدى مۇقيات زەرتتەۋىمىز جانە تەرەڭ ءبىلۋىمىز قاجەت. بۇل – اكسيوما. ۇلتىمىزدىڭ تاريحىن بىلمەي, ەڭ باستىسى, ونى تەرەڭ تۇسىنبەي, قازىرگى زامانعى ءتۇرلى ساياسي ۇردىستەر تۋرالى دۇرىس پايىم جاساۋ مۇمكىن ەمەس. ميلليونداعان ادامنىڭ توتاليتاريزم قۇربانى بولعانىن جادىمىزدا ساقتاۋ – قاستەرلى پارىزىمىز. تاريحتى بۇرمالاۋعا, سول كەزەڭدەگى مەملەكەتتىڭ ادامگەرشىلىككە جاتپايتىن ز ۇلىم ساياساتىن اقتاۋعا مۇلدەم بولمايدى. سونداي-اق تاريحتى ساياساتتىڭ قولشوقپارى ەتىپ, پوپۋليستىك يدەيالاردى ناسيحاتتايتىن, ەل ىشىنە ىرىتكى سالاتىن قۇرال رەتىندە پايدالانۋعا جول بەرمەۋگە ءتيىسپىز. ءبىزدىڭ قوعامدا جوعارى ازاماتتىق جاۋاپكەرشىلىك سالتانات قۇرۋعا ءتيىس. قۋعىن-سۇرگىن مەن اشارشىلىقتان ەڭ كوپ زارداپ شەككەن قازاق حالقى بولسا دا, بۇل بۇرىنعى كەڭەس مەملەكەتىندە ءومىر سۇرگەن بارلىق دەرلىك حالىقتاردىڭ باسىنا تۇسكەن قاسىرەت. سوندىقتان مۇنداي ناۋبەتتەر ەشقاشان قايتالانباۋى ءۇشىن ودان ساباق الۋ وتە ماڭىزدى. حالقىمىز ۇلى دالا وركەنيەتىنىڭ بىرەگەي مادەني كودىن ساقتاپ كەلەدى. سونىڭ ارقاسىندا ءبىز ەل تاعدىرى سىنعا تۇسكەن قاتەردىڭ ءبارىن ەڭسەرىپ, ءاردايىم ار-نامىسىمىزدى بيىك ۇستاي بىلدىك. جۇرتىمىز ەڭ قيىن كۇندەردىڭ وزىندە ىنتىماق, گۋمانيزم, باۋىرلاستىق سياقتى قۇندىلىقتاردان اجىراعان جوق. ءتۇرلى ناۋبەتتەن جاپا شەككەندەردىڭ بارىنە كومەك قولىن سوزدى. سول سەبەپتى ءوزارا قامقورلىق, جاۋاپكەرشىلىك, توزىمدىلىك سياقتى قاسيەتتەر ۇلتتىق بولمىسىمىزدىڭ سيپاتىنا اينالدى».