Prezıdent asharshylyq qurbandaryn eske aldy

«Biz jyl saıyn 31 mamyrda Saıası qýǵyn-súrgin jáne asharshylyq qurbandaryn eske alamyz. Zulmat zamanda qaza bolǵan jandardyń rýhyna taǵzym etemiz.

О́tken ǵasyrda Keńes Odaǵyna qarasty kóptegen halyq talaı qıyndyqty bastan ótkerdi. Sonyń ishinde qazaq eli de zobalań jyldardyń taýqymetin tartty. Kúshpen ujymdastyrý naýqany kezinde mal-múlkinen aıyryldy. Jurtymyz alapat ashtyqtan qynadaı qyryldy, kóp adam jan saýǵalap, shetel asyp ketýge májbúr boldy. Stalındik repressııa kezinde ultymyzdyń zııalylary, bilimdi, kózi ashyq azamattar jappaı qýdalandy. Myńdaǵan adam halyq jaýy atanyp, aıaýsyz azaptaldy, sotsyz atyldy. Ultymyz az ǵana ýaqyt ishinde Álıhan Bókeıhanov, Ahmet Baıtursynov, Sáken Seıfýllın, Ilııas Jansúgirov sııaqty myńdaǵan eń asyl perzentterinen aıyryldy.

Qazaqstan aýmaǵynda GÝLAG júıesiniń 11 lageri ornalasty. «ALJIR» de – dál sondaı qasiretti jerdiń biri. Munda jazyqsyz jala jabylǵan 8 myńǵa jýyq áıel qamaýda otyryp shyqqan. Olardyń arasynda Turar Rysqulov, Sultanbek Qojanov, Temirbek Júrgenov, Beıimbet Maılın, Sanjar Asfendııarov syndy áıgili tulǵalardyń jubaılary bar. ALJIR azabyn kórgen jandardyń urpaqtary qazir ortamyzda otyr.

Saıası qýǵyn-súrgin – tek qazaq halqynyń basyna túsken zobalań emes. Mysaly, ALJIR-de alpystan astam etnos ókilderi qamaýda boldy. Sondyqtan sol qasiretti dáýirdiń qurbany bolǵan, zardabyn tartqan jurttyń bári osy náýbetterden sabaq alýy kerek. Mundaı kesapat eshqashan qaıtalanbaýǵa tıis. Al qazirgi tarıhı zamanda bul tek ózimizge ǵana baılanysty. Ult jylnamasyndaǵy qaraly kezeńderdi jadymyzda jańǵyrtýdyń túpki máni osynda», — dedi Prezıdent.

«Tól shejiremizdi muqııat zertteýimiz jáne tereń bilýimiz qajet. Bul – aksıoma. Ultymyzdyń tarıhyn bilmeı, eń bastysy, ony tereń túsinbeı, qazirgi zamanǵy túrli saıası úrdister týraly durys paıym jasaý múmkin emes. Mıllıondaǵan adamnyń totalıtarızm qurbany bolǵanyn jadymyzda saqtaý – qasterli paryzymyz. Tarıhty burmalaýǵa, sol kezeńdegi memlekettiń adamgershilikke jatpaıtyn zulym saıasatyn aqtaýǵa múldem bolmaıdy. Sondaı-aq tarıhty saıasattyń qolshoqpary etip, popýlıstik ıdeıalardy nasıhattaıtyn, el ishine iritki salatyn qural retinde paıdalanýǵa jol bermeýge tıispiz. Bizdiń qoǵamda joǵary azamattyq jaýapkershilik saltanat qurýǵa tıis. Qýǵyn-súrgin men asharshylyqtan eń kóp zardap shekken qazaq halqy bolsa da, bul burynǵy keńes memleketinde ómir súrgen barlyq derlik halyqtardyń basyna túsken qasiret. Sondyqtan mundaı náýbetter eshqashan qaıtalanbaýy úshin odan sabaq alý óte mańyzdy. Halqymyz uly dala órkenıetiniń biregeı mádenı kodyn saqtap keledi. Sonyń arqasynda biz el taǵdyry synǵa túsken qaterdiń bárin eńserip, árdaıym ar-namysymyzdy bıik ustaı bildik. Jurtymyz eń qıyn kúnderdiń ózinde yntymaq, gýmanızm, baýyrlastyq sııaqty qundylyqtardan ajyraǵan joq. Túrli náýbetten japa shekkenderdiń bárine kómek qolyn sozdy. Sol sebepti ózara qamqorlyq, jaýapkershilik, tózimdilik sııaqty qasıetter ulttyq bolmysymyzdyń sıpatyna aınaldy».