قارجى جانە تولەمدەر
رينات زايىتوۆ ەلدەگى قىمباتشىلىق ماسەلەسىنە الاڭداۋشىلىق ءبىلدىردى

ءماجىلىس دەپۋتاتى رينات زايىتوۆ ەلدەگى قىمباتشىلىق ماسەلەسىنە قاتىستى ءسوز قوزعادى, دەپ حابارلايدى qandastar.kz Dalanews.Kz-كە سىلتەمە جاساپ.
ء“بارى قىمباتتاپ جاتىر. دوللاردىڭ وسۋىنە بايلانىستى ازىق-ت ۇلىكتەن باستاپ, باسقا دا زاتتاردىڭ باعاسى اسپانداپ كەتتى. قازىر ناننان باسقاسىنىڭ ءبارى شارىقتاپ تۇر”, – دەپ قىنجىلدى دەپۋتات.
ەسكە سالايىق, بۇعان دەيىن رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ ەكسپورتتاۋشىلار مەن يمپورتتاۋشىلار قاۋىمداستىعى (رف ەيق) 2025 جىلى جالپى ينفلياتسياعا, كولىك شىعىندارىنىڭ وسۋىنە جانە ورتالىق بانكتىڭ باستى سىياقى مولشەرلەمەسىنىڭ جوعارى بولۋىنا بايلانىستى ازىق-ت ۇلىك باعالارىنىڭ 15%-عا قىمباتتاۋى مۇمكىن ەكەنىن ەسكەرتكەن ەدى.
رف ەيق ۆيتسە—پرەزيدەنتى ارتۋر لەەردىڭ ايتۋىنشا, 2025 جىلى ءسۇتتىڭ ورتاشا قۇنى قازىرگى ماننەن 10-15% -عا, سيىر ەتىنىڭ باعاسى12%-عا, شوشقا ەتىنىڭ باعاسى 10%-عا, جەمىستەرمەن كوكونىستەر 15-20%-عا قىمباتتاۋى مۇمكىن.جالپى ءوسىم شامامەن 15% قۇرايدى.
باعالار ءوسىمى رەسەيدەگى جوعارى ينفلياتسيامەن, تكش قىزمەتتەرىنىڭ, كولىك تاريفتەرىمەن,جوعارى بازالىق مولشەرلەمەمەن, قىمباتنەسيەلەرمەن جانە ت.ب. بايلانىستى.
رەسەيدەگى ينفلياتسيا قازاقستاندا دا تىكەلەيكورىنىس تابادى, ويتكەنى ءبىز ازىق-ت ۇلىكتىڭكوپ بولىگىن رەسەيدەن يمپورتتايمىز,وسىلايشا رەسەيلىك ينفلياتسيانى دا قوسا «ساتىپ الامىز». 2024 جىلدىڭ تەك ءبىرىنشى جارتىجىلدىعىندا قازاقستان 2,2 ملرددوللاردان ارتىق سوماعا رەسەيلىك ونىمدەردىساتىپ العان.
قر ۇلتتىق بانكتىڭ اقشا—كرەديت ساياساتىجونىندەگى بايانداماسىندا كەلتىرىلگەندەي, قازاقستان رەسەيدەن (بارلىق يمپورتتان)كونسەرۆىلەنگەن كوكونىستەردىڭ 88%-ىن, قانتتىڭ 71%-ىن, شۇجىق ونىمدەرىنىڭ 67%-ىن جانە سۇزبەنىڭ 44%-ىن يمپورتتايدى. مۇنداي جاعداي رەسەيدەگى ينفلياتسيا قازاقستان نارىعىنا دا تىكەلەي اسەر ەتەتىنىن كورسەتەدى.
سەرىكتەس ەلدەردەگى گەوساياسي جانەەكونوميكالىق جاعدايداعى وزگەرىستەرقازاقستانداعى باعانىڭ وسۋىنە اسەر ەتۋى مۇمكىن, — دەپ اتاپ ءوتتى قر ۇلتتىق بانك ماماندارى.ماسەلەن, 2022 جىلى گەوساياسيشيەلەنىس, الەمدەگى ينفلياتسيانىڭ ءوسۋى جانەتەڭگەنىڭ نومينالدى باعامىنىڭ قۇنسىزدانۋىاياسىندا قازاقستاندا يمپورتتىق ينفلياتسياكولەمى ايتارلىقتاي ءوستى. ونىڭ ازىق-ت ۇلىكينفلياتسياسىنداعى ۇلەسى بىر جىل ىشىندە ورتاشاەسەپپەن, ياعنم 2021 جىلعى 2%-دان 2022 جىلى5,8%-عا دەيىن ءوستى. سونىمەن قاتار, رەسەيدەنازىق-ت ۇلىك تاۋارلارى كوپيمپورتتالاتىندىعىنا ەرەكشە نازار اۋدارۋ كەرەك.
«… بۇل تۇرعىدا رەسەيدەگى ينفلياتسيانىڭ ۇدەۋىجانە رۋبلگە شاققاندا تەڭگە باعامىنىڭ السىرەۋى قازاقستانداعى ازىق-ت ۇلىكينفلياتسياسىنىڭ جەدەلدەتۋ تاۋەكەلدەرىنارتتىرۋى مۇمكىن«, دەلىنگەن قر ۇلتتىق بانكى بايانداماسىندا.
سونىمەن قاتار, ۇلتتىق بانك اتاپ وتكەن رەسەيدەگى جاعدايعا بايلانىستى تاعى ءبىر قاتەر بار.
«قازىرگى ۋاقىتتا رەسەي سانكتسيالارعابايلانىستى جۇمىس كۇشىنىڭ تاپشىلىعىنا,سونداي-اق وندىرىستىك قۋات شەكتەۋلەرىنەتاپ بولۋدا. بۇل ءوندىرىس سالالارىنداعى قىسىمدى كۇشەيتەدى, وندا دا تۇتىنۋشىلىق سۇرانىستىڭ جوعارى بولۋى سيپاتىندا. ەگەرشەكتەۋلەر ساقتالسا نەمەسە سانكتسيالاركۇشەيتىلسە, قازاقستانعا يمپورتتالاتىن ازىق-ت ۇلىك تاۋارلارى كولەمىنىڭ قىسقارۋقاۋپى بار«, دەلىنگەن قر ۇلتتىق بانكىبايانداماسىندا.