ساراپشى: ءبىر پالاتالى پارلامەنت حالىق پەن بيلىك اراسىنداعى جاڭا قارىم-قاتىناس فورماتى بولۋى مۇمكىن

فوتو: اشىق دەرەككوز

مەملەكەتتىك باسقارۋ سالاسىنداعى ساراپشى, نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوكتورانتى ءسابينا ساديەۆا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ جولداۋىنان كەيىن تەلەگرام ارناسىندا پىكىر ءبىلدىردى, دەپ جازدى qandastar.kz

ونىڭ ايتۋىنشا, ەلىمىزدە ءبىر پالاتالى پارلامەنت جۇيەسىنە كوشۋ  ناقتى جۇزەگە اساتىن ساياسي رەفورمالاردىڭ ءبىرى بولماق.

ء«بىر پالاتالى پارلامەنت – بۇل ەندى شىندىققا اينالاتىن جوبا. 2027 جىلى رەفەرەندۋم وتەدى دەپ جوسپارلانسا, 2028 جىلى ءماجىلىس جاڭا ەرەجەلەر بويىنشا قۇرىلادى», – دەيدى ساراپشى.

ساديەۆا اتاپ وتكەندەي, جاڭا جۇيە بويىنشا دەپۋتاتتار پروپورتسيونالدى تاسىلمەن سايلانادى. ياعني, سايلاۋشىلار جەكە كانديداتتارعا ەمەس, پارتيالىق تىزىمدەرگە داۋىس بەرەدى. بۇل رەتتە پارتيالاردىڭ ءتىزىمىن كەيىننەن قايتا قاراپ, تانىمال, بىراق كاسىبي ەمەس تۇلعالاردى ەنگىزۋ تاجىريبەسىنىڭ قايتالانباۋىن قامتاماسىز ەتۋ ماڭىزدى بولماق.

«قانشا داۋىس جيناسا, پارتيا سونشا ماندات الادى. بىراق ناقتى ناتيجە سايلاۋ فورمۋلاسىنا بايلانىستى. ەگەر فورمۋلا جۇمساق ءارى سايلاۋ شەگى تومەن بولسا, پارلامەنتكە شاعىن نەمەسە جاڭا پارتيالاردىڭ ءوتۋ مۇمكىندىگى ارتادى. بۇل جاعداي كواليتسيالىق ۇدەرىستەردى جانداندىرىپ, دومينانتتى پارتيالاردىڭ سالماعىن تومەندەتۋى مۇمكىن», – دەپ ءتۇسىندىردى ساديەۆا.

سونداي-اق, ول بۇل جۇيەنىڭ ازاماتتار مەن دەپۋتاتتار اراسىنداعى تىكەلەي بايلانىستى السىرەتۋ قاۋپى بار ەكەنىن دە اتاپ ءوتتى. بۇرىنعىداي بەلگىلى ءبىر وكرۋگتەن ء«وز» دەپۋتاتى بولمايدى. سوندىقتان پارتيالار ايماقتاردا حالىقپەن تىكەلەي جۇمىس ىستەي الاتىن ينفراقۇرىلىمدى ساقتاپ, دامىتۋى قاجەت.

«جاڭا جۇيە ساياسي پلاتفورمالاردىڭ باسەكەلەستىگىن ارتتىرادى. دەمەك, سايلاۋشىلار ناقتى باعدارلامالارعا داۋىس بەرۋگە بەيىمدەلەدى. بۇل پارتيالاردىڭ يدەولوگيالىق ايقىن پوزيتسياسىن تالاپ ەتەدى. بىراق بۇل  پارتيالىق ساياساتتىڭ كۇشەيۋىنە جول اشادى», – دەدى ساراپشى.

سوڭىندا ساديەۆا جاڭا جۇيەنىڭ تيىمدىلىگى كوپ جاعدايدا ساياسي الاڭدا جاڭا پارتيالاردىڭ پايدا بولۋىنا بايلانىستى بولاتىنىن ايتتى.