Saýaldarymyzdyń 79 paıyzyna Úkimet mardymsyz jaýap berdi – Elnur Beısenbaev

Foto:parlam.kz

Depýtattar Úkimetke joldaǵan saýaldaryna mardymdy jaýap ala almaǵan. Bul degenimiz – halyqty tolǵandyrǵan máselelerdiń jaýapsyz qalǵanymen teń. Bul týraly AMANAT Frakııasynyń jetekshisi, depýtat Elnur Beısenbaev aıtty, dep jazdy qandastar.kz

AMANAT Frakııasynyń depýtattary jyl basyndaǵy óńirlerge sapar barysynda 274 eldi mekenge baryp, 582 kezdesý ótkizdi. Sapar qorytyndysy boıynsha saılaýshylardan myńnan astam aryz-shaǵymdar jınaqtalyp, Úkimetke joldandy. Osyndaǵy árbir suraqtyń artynda halyqty tolǵandyryp júrgen sandaǵan júıeli másele, myńdaǵan túıtkil men mıllıondaǵan adamnyń taǵdyry jatqany sózsiz.  Sol saýaldarǵa 20 mınıstrlikten jaýap keldi. Degenmen, ashyǵyn aıtý kerek, suraqtardyń basym bóligine syrǵytpa jaýaptar men formaldy usynystar berilgen. Atap aıtqanda, respýblıkalyq deńgeıdegi 355 naqty saýaldyń nebári 76-syna ǵana tıisti jaýap aldyq. Al qalǵan 79 paıyzyna Úkimettiń jaýaptary múldem mardymsyz ári dáıeksiz boldy, – dedi depýtat.

turkystan.kz jazǵandaı,  jyldar boıy qordalanǵan, qanshama jannyń turmys-tirshiligine tikeleı áser etetin aýqymdy máseleler taǵy da sheshýsiz qaldy degen sóz. Buǵan mysal retinde ol MÁMS júıesindegi olqylyqtardyń túzelmeýin keltirdi.

Mysaly, densaýlyq saqtaý salasyna MÁMS-tiń engizilgenine 5 jylǵa aıaq bassa da, jańa júıeniń jyry bitpeı qoıdy. Áli de júıeden tys 3,5 mıllıon halyq bolsa, onyń artynda júıeli jarnasyn tólese de, júıesiz qyzmet alatyndardyń sany odan áldeqaıda kóp. Máselen, byltyr úsh aıdyń ishinde Astana turǵyndarynan Áleýmettik medıınalyq saqtandyrý qoryna 1 680 ótinish tússe, onyń  70%-y shaǵym bolǵan. Májilis minberinen 3 jyl boıy medıınalyq saqtandyrý júıesiniń syn kótermeıtinin aıtsaq ta, Úkimette ne bir usynys, ne bir sheshim bolmaı keledi. Úsh jylda úsh mınıstr aýysqanymen, medıınalyq saqtandyrý máselesinde naqty úsh másele de sheshilmedi.  Shaǵym azaımady, kezek kemimedi, sapa jaqsarmady. Iaǵnı Qazaqstanda baılar emdelmeıtin, kedeıler emdele almaıtyn jaǵdaı áli de oryn alýda, – dedi Elnur Beısenbaev.

Sonymen qatar, depýtat jumyssyzdyqtyń azaımaýy týraly da sóz qozǵady.

ıfrlanǵan zamanda statıstıkany burmalaý – aýrýyn jasyrǵanmen teń. Mysaly, Úkimetke sensek, sońǵy 15 jyl boıy jumyssyzdyq – 4-5 paıyzdyq ózgermeıtin kórsetkishte tur. Al shyndyǵynda,  elimizde jumyssyzdardyń sany 10-12 paıyz, ıaǵnı 1 mıllıonnan astam. Oǵan dálel – MÁMS júıesinen tys qalǵan 3,5 mıllıon adam, tipti 1 teńgelik zeınetaqy jarnasy joq 3 mıllıon azamat, ózin-ózi jumyspen qamtyǵan 2 mıllıon adam,  «NEET» sanatyndaǵy 400 myń jas. Bulardyń barlyǵy eshbir tirkeýde joq, múldem tabysy joq. Tabysy bolsa, onyń ózi maýsymdyq tabys. Buǵan qosa, 2027 jylǵa qaraı eńbek naryǵyna qosymsha taǵy 300 myń jas qosylady. Al Úkimet oǵan daıyn emes. О́ńirge sapar barysynda da halyqtyń eń kóp suraıtyny – osy jumyspen qamtý máselesi. «Eki qolǵa bir kúrek tabylar» degen halyq támsili talaı aýyl jurtyna arman bolyp otyr. Sondyqtan máseleni jasyryp jappaı, statıstıkany burmalamaı, naqty jumys oryndaryn ashý boıynsha júıeli sharalardy qolǵa alǵan jón.

Depýtattyń aıtýynsha, saılanǵan aýyl ákimderiniń quzyretin arttyrý máselesi óte ózekti.

Prezıdenttiń qolǵa alǵan reformalarynyń nátıjesinde elimizde aýyl jáne kent ákimderi saılandy. Halyq ózi saılaǵannan keıin ákimnen nátıjeli jumysty talap etetini belgili. Alaıda ákimderdiń tıisti quzyreti bolmaǵandyqtan, qoly qysqa. Máselen, aýyldaǵy mektepte jylytý júıesi isten shyqsa, ony oblystaǵy bilim basqarmasynyń nusaýynsyz sheshý múmkin emes.  Úkimettiń kóshi-qon baǵdarlamasy múldem iske aspady. Mysaly, sońǵy bes jylda Shyǵysta 350 aýyl, Soltústik pen Pavlodar óńirinde 987 aýyl bos qaldy. Bul – jaı ǵana aýyldyń sany emes, myńdaǵan otbasynyń týǵan jeri, ushqan uıasy, ómiriniń tarıhy.  Eń qyzyǵy – Úkimettiń ýádesine senip teriskeıge kóshkenderdiń kóbi qaıta kóship ketti. Oǵan qosa, shamamen 2050 jyly ońtústiktiń halqy eki esege ósse, teriskeıde kerisinshe eki esege azaıady degen boljam bar. Sondyqtan bul jobaǵa barynsha ulttyq mártebe berip, elimizdiń negizgi ári serpindi ıdeologııalyq, demografııalyq qozǵalysyna aınaldyrýymyz kerek. Kórip otyrǵandaryńyzdaı, depýtattar barlyq máseleden habardar. Elmen etene aralasyp, árbir máseleni sheshý úshin jumys jasap jatyr. Prezıdentimiz aıtqandaı, endi Úkimet batyl jáne utymdy sheshim qabyldaýy tıis. Halyq bizden osyny kútedi, – dep sózin túıindedi Elnur Beısenbaev.