شەتەلگە كەتكەن قىزدان گورى, شەتەلدىك كەلىن تۇسىرگەن جىگىت كوپ

سۋرەت اشىق دەرەككوزدەن

بۇرىندارى قازاق قوعامى شەتەلدىككە تۇرمىسقا شىققان قاراكوزدەرگە جابىلىپ تاس اتاتىن. ۇلتىنا وپاسىزدىق جاسادى, جات جۇرتتىڭ سانىن كوبەيتىپ جاتىر دەپ داۋرىعاتىن. ءتىپتى دەپۋتاتتاردىڭ ءبىرى شەتەلدىك ازاماتقا كۇيەۋگە شىققان قازاق قىزدارىنا سالىق سالۋدى تالاپ ەتكەنى ەستە. قازىر «الەم ادامى» دەگەن تۇسىنىكتىڭ كوكجيەگى كەڭىدى مە, الدە الەۋمەتتىك جەلىلەردىڭ دامۋى ارالاس نەكەنىڭ جاھاندىق قۇبىلىس ەكەنىنە كوپتىڭ كوزىن جەتكىزدى مە, شەتەل ازاماتىنىڭ ەتەگىن ۇستاعان قازاق قىزدارىن بۇرىنعىداي يتجەككەنگە ايداۋ ازايعان. ونىڭ ۇستىنە, رەسمي ستاتيستيكا ەلىمىزدە جات جۇرتقا كەلىن بولعان ارۋلاردان گورى شەتەلدىك جار تاڭداعان جىگىتتەردىڭ سانى كوپ ەكەنىن كورسەتىپ وتىر, دەپ جازادى Qandastar.kz Ulysmedia.kz سىلتەمە جاساپ.

جىل سايىن 3 مىڭ جىگىت شەتەلدەن كەلىن اكەلەدى

ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسى ۇسىنعان دەرەككە سۇيەنسەك, سوڭعى جىلدارى قازاقستاندا شەتەلدىككە تۇرمىسقا شىققان قىزدار سانى دا, شەتەلدەن ايەل العان جىگىتتەردىڭ سانى دا وسكەن. تەك پاندەميا كەزىندە ءسال ازايعانى بولماسا, شەكارالار اشىلعان سوڭ جىل ساناپ ارتا تۇسكەن. ماسەلەن, 2020 جىلى 1955 قازاقستاندىق ارۋ جات جۇرتتىڭ كەلىنى اتانسا, 2021 جىلى – 2535, 2023 جىلى 2740 قىز شەتەلدىك جىگىتتىڭ ەتەگىنەن ۇستاعان. جىگىتتەردىڭ اراسىندا دا شەتەلدەن كەلىن اكەلۋشىلەر كوبەيدى: 2020 جىلى 2700 قازاقستاندىق ازامات وزگە ەلدىڭ ازاماتىنا ۇيلەنسە, 2021 جىلى – 2999, ال 2023 جىلى 3079 وتانداسىمىز جات جۇرتتان قىز العان.

«قايىناتام ءالجيردىڭ تۋارەگ حالقىنان شىققان»

بەلگىلى بلوگەر, پوليگلوت, Jetil شەت تىلدەر مەكتەبىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى ءمادي فازلدىڭ دا تاڭداعان جارى – شەتەل ازاماتى. جۋىردا ول الجيرلىك قىزبەن وتباسىن قۇردى.

«جەكە ءوزىم ءۇشىن وتباسىم – ۇلكەن جوبا. ولاي دەيتىنىم, ءجۇرىپ وتكەن جولىما قاراسام, قيىنشىلىق از بولمادى. كەلىنشەگىمنىڭ تۋعان-تۋىستارىنىڭ پىكىرى, مەنىڭ اۋلەتىمنىڭ كوزقاراسى بار – ءبارىن سالماقتاپ, ۇلكەن ءبىر جوبانى ءساتتى اتقاردىق. جۋىردا عانا نەكەمىز قيىلدى, وتباسىلى, ءۇيلى-جايلى بولدىق», – دەيدى ول.

ءماديدىڭ ايتۋىنشا, كەلىنشەگى ارابتىڭ قىزى بولعانىمەن, قازاقستاندا تۋىپ-وسكەن.

«ول شامامەن 8-9 سىنىپقا دەيىن وسىندا تۇرعان. ودان كەيىن وتباسىمەن الجيرگە كوشكەن. سول ەلدە مەكتەپتى ءتامامداپ, جوعارعى وقۋ ورنىندا وقىدى. بىلايشا ايتقاندا, ەكى مادەنيەتتى دە كورىپ, ەكى ەلدىڭ بولمىسىن كوردى. نەگىزى ءبىزدىڭ ەلدە قالانعاندىقتان, اراب جىگىتكە تۇرمىسقا شىعا الماسىن تۇسىنگەن سياقتى. جۇرەك تۇكپىرىندە قازاققا جار بولۋدى قالاپتى», – دەيدى كاسىپكەر.

10-عا تارتا ءتىلدى مەڭگەرگەن قازاق جىگىتى ارابتىڭ قىزىمەن جەلىدە تانىسقان.

«ءبىر جىل بويى ونلاين سويلەستىك. بارىنشا ءبىر-ءبىرىمىزدى تانۋعا تىرىستىق. سويلەسە, بىلىسە كەلە ءبىر-ءبىرىمىزدى ۇناتتىق. ءۇش-ءتورت ايدان كەيىن اكەسىنە حابارلاسىپ, ءمان-جايدى ءتۇسىندىردىم. «قىزىڭىزدى جار قىلعىم كەلەدى. مۇنداي نەكەگە قالاي قارايسىز?» دەپ سۇرادىم. ارابتاردىڭ وزگە ەلگە قىز بەرۋى قيىنداۋ. بىراق ول كىسى قازاقستاندا تۇرعاندا مەدياعا جاقىن ادام بولعان ەكەن. مەنىڭ دە مەديا ادامى ەكەنىمدى ءبىلىپ, الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشالارىمدى قاراپ, وڭ كوزقاراسىن ءبىلدىردى. ءسويتىپ ماسەلەنىڭ ءبارىن ونلاين شەشتىك. ءبىر جىل وتكەننەن كەيىن اتا-انام, ەكى اپكەم بار – بەس ادام بولىپ الجيرگە اتتاندىق. ەلدىڭ استاناسى – ءالجيردىڭ اۋەجايىنان قايىنجۇرتىم ءبىزدى كۇتىپ الىپ, ءبىر اپتا بويى كەڭ پەيىلدەرىن كورسەتىپ, بار جاعدايىمىزدى جاسادى. الجيرگە بارعان كۇنى بولاشاق جارىم ەكەۋمىز ءبىر-ءبىرىمىزدى العاش رەت كوردىك, ەكىنشى كۇنى سىرعا سالىندى», – دەپ ءمادي وتباسى قۇرۋ وقيعاسىن بايانداپ بەردى.

ايتۋىنشا, كەلىنشەگىنىڭ اناسى قازاق بولۋى ونىڭ ۇيلەنۋ تۋرالى شەشىمىنە كوپ ىقپال ەتكەن.

«كەلىنشەگىمنىڭ اكەسى – تازا اراب, ارعى تەگى ءالجيردىڭ تۋارەگ دەگەن حالقىنان شىققان. ال اناسى – ءوزىمىزدىڭ قازاق. مەن ءۇشىن جارىمنىڭ قازاق مادەنيەتىن ءتۇسىنۋى, سالت-ءداستۇرىن از دا بولسا ءبىلۋى ماڭىزدى بولدى. سوندىقتان تازا ارابتان قىز الۋ ماعان قيىن بولار ەدى, ويتكەنى مەنتاليتەت مۇلدەم باسقا, كوزقاراستار قيىسپاي قالادى. ماسەلەن, ارابتىڭ ايەلدەرى جۇمىس ىستەمەيدى, ادەتتە ءتىپتى ءۇي شارۋاسىن دا اتقارمايدى. ال مەنىڭ كەلىنشەگىم اناسى قازاق بولعاندىقتان بىزدەگى ءجون-جورالعىلاردى ءبىلدى. وتباسى قۇرعانىمىزعا كوپ بولماسا دا, ول ۇيدە بارىنشا قازاقشا سويلەپ, اناما كومەكتەسىپ, ءۇيدىڭ تىرلىگىنە كىرىسىپ كەتتى. مەن ارابتىڭ قىزىمىن, بىزدە ونداي جوق دەپ وتىرعان جوق. اناسى بەرگەن تاربيەنىڭ ارقاسىندا قازاقتىڭ كەلىنى بولۋ وعان قيىندىق تۋدىرىپ جاتقان جوق», – دەيدى ءمادي فازىل.

ءسوز سوڭىندا پوليگلوتقا كوپتىڭ كوكەيىندەگى سۇراقتى قويدىق.

«نەگە قازاق قىزىن المادىڭ?» دەگەن كوپ قويىلاتىن سۇراققا ءبىر عانا جاۋابىم بار: جۇرەككە ءامىر جۇرمەيدى. قازاقتا ماعان لايىق قىز تابىلمادى دەگەن ءسوز ەمەس, جاي عانا تاعدىرىما وسىلاي جازىلعان», – دەپ تۇيىندەدى ول.