Білім
TikTok пен қысқа бейнежазбалар балалардың оқу үлгеріміне теріс әсер ететіні ғылыми түрде дәлелденді
Фото: istockphoto.com
TikTok пен қысқа бейнежазбалар балалардың оқу үлгеріміне теріс әсер ететіні ғылыми түрде дәлелденді, деп жазды qandastar.kz
Қытайдың Ғылым академиясының зерттеушілері жақында PLOS ONE журналында Қытайдағы бастауыш сынып оқушыларының қысқа бейне қолдануы мен олардың оқу үлгерімі арасындағы байланысты зерттеген зерттеу нәтижелерін жариялады. Зерттеу қысқа бейне қолданудың және оқу үлгерімінің арасындағы теріс байланысты көрсетті, бұл байланыс назар аудару қабілетінің төмендеуімен байланысты екені анықталды. Бұл зерттеу балалардың оқу процесіне сандық медиа ықпалының маңызды әсері болуы мүмкін екенін көрсетеді.
turkystan.kz хабарлағандай, TikTok және Kwai сияқты қысқа бейне платформалары Қытайдағы жасөспірімдердің, соның ішінде бастауыш сынып оқушыларының өмірінің маңызды бөлігіне айналды. Қытайда оқу жетістіктеріне үлкен мән берілетіндіктен, зерттеушілер осы жаңа медианың оқушылардың оқу үлгеріміне қалай әсер ететінін зерттеу мақсатында бұл зерттеуді жүргізді. Олар қысқа бейне қолданудың оқу нәтижелеріне қалай ықпал ететінін және бұл байланыс арқылы қандай механизмдердің жұмыс істейтінін анықтауға тырысты. Сонымен қатар, зерттеушілер ата-аналардың медиа қолдануының балаларға әсерін зерттеді.
Зерттеуге Шэньчжэнь қаласындағы қалалық және қала маңындағы бастауыш мектептердің 1 052 оқушысы қатысты, ал деректер сауалнамалар мен оқу үлгерімі туралы мәліметтер арқылы жиналды. Оқушылар өздерінің қысқа бейне қолдану әдеттері туралы ақпарат берді, ал ата-аналар өздерінің медиа қолдану деңгейлері мен балалардың экран уақытын қалай бағалайтыны туралы мәліметтер ұсынды. Зерттеушілер сондай-ақ оқушылардың назарын бағалауға арналған сынақтармен зерттеу жүргізді. Бұл сынақ оқушылардың назар аудару кеңдігін, тұрақтылығын, бөліп назар аудару мен назарды ауыстыру қабілеттерін өлшеуді көздеді. Оқу үлгерімі стандартты емтихан нәтижелері бойынша бағаланып, оқушылардың оқу жетістіктері бойынша бірегей өлшемдер қамтамасыз етілді.
Зерттеу нәтижелері бойынша бастауыш сынып оқушыларының қысқа бейне платформаларында өткізетін уақыттары мен оқу үлгерімдері арасында айтарлықтай теріс байланыс бар екені анықталды. Бұл байланыс оқушылардың назар деңгейлеріне байланысты болды, яғни көп уақытын қысқа бейнелерді көруге жұмсаған оқушылардың назар деңгейі төмендеген. Қысқа бейне мазмұны оқу тапсырмаларына назар аударуға қиындықтар туғызды. Төмен назар деңгейлері, өз кезегінде, оқу үлгерімінің төмендеуіне әкеліп соқты, бұл экран уақыттарының когнитивті функцияларға әсер ету жолдарын көрсетеді.
Ата-аналардың мінез-құлқы бұл динамикада маңызды рөл атқаратын сияқты. Зерттеушілер ата-аналардың қысқа бейнелерді көп қолдануы балалардың экран уақытын және олардың назарын теріс әсер етуін күшейтетінін анықтады. Бұл байланыс ішінара балалардың ата-аналарының әдеттерін және көзқарастарын көшіріп алуы арқылы түсіндірілетін болуы мүмкін. Ата-аналардың жоғары экран уақыты да ата-аналар мен балалар арасындағы өзара әрекеттесулердің азаюына әкеліп соғуы мүмкін, бұл балалардың назарын және оқу ортасын теріс әсер етуі мүмкін.
Бұл зерттеу балалардың оқу үлгерімі мен олардың экран уақытын басқару арасындағы байланысқа назар аударады және сандық медиа тұтынудың балалардың назарын және оқу нәтижелерін қалай өзгертуі мүмкін екенін түсінуге көмектеседі.