جاڭالىقتار
توقاەۆ: الەمدىك IT-كومپانيالارمەن ءتيىمدى بايلانىس ورناتۋ قاجەت
جيىن بارىسىندا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ سيان قالاسىنداعى كولىك-لوگيستيكا ورتالىعىنىڭ اشىلۋ راسىمىنە تەلەكوپىر ارقىلى قاتىستى. مەملەكەت باسشىسى اتالعان سالا مەن جالپى قازاقستان-قىتاي قاتىناستارى ءۇشىن كولىك-لوگيستيكا ورتالىعىن اشۋدىڭ ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتىپ, نىساندى ىسكە قوستى.
بۇعان دەيىن قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن سي تسزينپين قىتايدىڭ شەنسي قالاسىن قازاقستانمەن, ورتالىق ازيامەن جانە ودان ءارى ەۋروپامەن بايلانىستىراتىن سيان قۇرعاق پورتىندا لوگيستيكا ورتالىعىن سالۋ جونىندە ۋاعدالاسقان بولاتىن. سيان – قىتايدىڭ توراپتىق ترانزيتتىك ورتالىعى جانە ەڭ ءىرى قۇرعاق پورت ورنالاسقان قالاسى. قحر مەن ەۋروپا وداعى اراسىنا قاتىنايتىن كونتەينەرلىك پويىزداردىڭ 40 پايىزىنا جۋىعى وسى جەردەن جونەلتىلەدى.
سيان قالاسىنداعى قۇرعاق پورتتا ورنالاسقان قازاقستان تەرمينالىنىڭ جوبالىق قۋاتى – جىلىنا 66,5 مىڭ جفە (جيىرما فۋتتىق ەكۆيۆالەنت). تەرمينال ەلىمىزدىڭ ەكسپورتتاۋشىلارى ءۇشىن جاڭا وتكىزۋ نارىقتارىنا جول اشادى, جۇكتەردى جەتكىزۋ مەرزىمىن ەداۋىر قىسقارتادى جانە قازاقستاننىڭ ەۋرازياداعى سەنىمدى ترانزيتتىك حاب رەتىندەگى پوزيتسياسىن نىعايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سودان كەيىن مەملەكەت باسشىسى «قتج» ۇك» اكتسيونەرلىك قوعامى مەن قىتايدىڭ Huawei كومپانياسى بىرلەسىپ قۇرعان جاڭا يننوۆاتسيالىق ورتالىقتى اشتى. «قتج» ۇك» اق باسقارما توراعاسى نۇرلان ساۋرانباەۆتىڭ ايتۋىنشا, اتالعان ورتالىق «اقىلدى تەمىر جول» جوباسىن جۇزەگە اسىرۋ ماقساتىندا قۇرىلعان.
مەملەكەت باسشىسىنا تەمىرجول كولىگى جۇمىسىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان تسيفرلىق شەشىمدەر تانىستىرىلدى. جوبالار IT جانە تەلەكوممۋنيكاتسيا سالالارىنداعى الەمنىڭ جەتەكشى كومپانيالارىن تارتا وتىرىپ ىسكە اسىرىلۋدا. بۇگىندە قازاقستان تەمىرجولى PSA كومپانياسىمەن بىرلەسىپ, ترانسكاسپي باعىتىندا تۇتاس تسيفرلىق ءدالىز ازىرلەپ, ىسكە قوستى.
جۇيە ۋاقىتتى ۇنەمدەيدى جانە تاسىمالداۋ پروتسەسىن بارىنشا اشىق, ال قازاقستاندى ساۋدا اعىندارى ءۇشىن تارتىمدى ەتەدى. Wabtec كومپانياسىنىڭ لوكوموتيۆتەرىن ءتيىمدى پايدالانۋ جونىندەگى پيلوتتىق جوباسى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. بۇلتتى شەشىمدەردى, Big Data, ينتەرنەت زاتتار (IoT) جانە جاساندى ينتەللەكتىنى (AI) پايدالانا وتىرىپ, «قازاقستان تەمىرجولىنىڭ» ينفراقۇرىلىمى مەن قىزمەتتەرىن جاڭعىرتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. پرەزيدەنت كولىك-لوگيستيكا جانە يننوۆاتسيا ورتالىقتارىن اشۋ ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. – بۇل – «ءبىر بەلدەۋ, ءبىر جول» جاھاندىق باستاماسى بويىنشا ىسكە قوسىلعان جوبا.
قازاقستان توراعا سي تسزينپين 2013 جىلى ءبىزدىڭ ەلىمىزدە جاريالاعان ءىرى جوبانى تولىعىمەن قولدايدى. وسى باستامانىڭ ارقاسىندا ورتالىقتىڭ قۇرىلىسى قىسقا مەرزىمدە اياقتالدى. مۇنىڭ بارلىعى – ەكى ەل اراسىنداعى تابىستى سەرىكتەستىك ناتيجەسى. بۇل جوبا ترانسكاسپي حالىقارالىق كولىك ءدالىزىن دامىتۋعا جاڭا سەرپىن بەرمەك.
سونداي-اق ەۋرازياداعى ساۋدا-ەكونوميكا ىنتىماقتاستىعىن نىعايتا تۇسەدى دەپ سانايمىن. وسى ورتالىقتىڭ ساپالى سالىنۋىنا قازاقستاننىڭ جانە قىتايدىڭ كوپتەگەن ماماندارى اتسالىستى. مەن بۇگىن بارشاڭىزعا ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن, – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.
پرەزيدەنت قازاقستاندى ەۋرازيانىڭ نەگىزگى ترانزيت حابىنا اينالدىرۋ ماقساتىندا قابىلدانىپ جاتقان كەشەندى شارالاردى وڭ باعالادى. بۇل رەتتە مەملەكەت باسشىسى شىن مانىندە باسەكەگە قابىلەتتى بولۋ ءۇشىن زامان تالابىنا ساي يننوۆاتسيالىق شەشىمدەر قابىلداعان ءجون دەپ سانايدى.
– جۋىردا وتكەن ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا ەكونوميكانىڭ بارلىق سالاسىن تسيفرلاندىرۋ ماسەلەسىنە ايرىقشا ءمان بەردىم. قازاقستاندا وزىق IT-شەشىمدەردى ەنگىزۋ ءۇشىن بەرىك نەگىز قالىپتاسقان. وتاندىق تەمىرجول سالاسى «تسيفرلىق جارىسقا» ۋاقىت وزدىرماي قوسىلۋعا ءتيىس. بۇعان بەلگىلى ءبىر دەڭگەيدە ازىرلىك بار ەكەنىن كورىپ وتىرمىز. تسيفرلاندىرۋدى جەدەلدەتۋ ەسەبىنەن تاياۋ ارادا تاسىمال تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ جانە شىعىنداردى قىسقارتۋ مىندەتى تۇر. بۇل تەك كولىك-لوگيستيكا سالاسىنىڭ عانا ەمەس, جالپى ەكونوميكانىڭ دامۋىنا تىڭ سەرپىن بەرەدى.
IT-شەشىمدەر رەتسىز ەنگىزىلمەي, ءبىر-ءبىرىن تولىقتىرىپ, ءبىرتۇتاس ەكوجۇيە قالىپتاستىرۋى كەرەك. بۇل – ماڭىزدى, – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ. مەملەكەت باسشىسى اتالعان مىندەتتى جۇزەگە اسىرۋعا وتاندىق كومپانيالاردى تارتۋ قاجەت ەكەنىن ايتتى. – مەن وسى جۇمىسقا وتاندىق ءىت-كومپانيالاردى تارتۋ تۋرالى ۇسىنىستى تولىق قولدايمىن. ەلىمىزدە سونداي كومپانيالار جانە ماماندار از ەمەس. الەمدىك ءىت-كومپانيالارمەن ءتيىمدى بايلانىس ورناتۋ كەرەك. ەكونوميكانىڭ بارلىق سالاسىندا وسىنداي ستراتەگيانى جۇزەگە اسىرعان ءجون, – دەدى پرەزيدەنت.