ۇلت ساۋلىعى – ۇلت بولاشاعى: ەلىمىزدىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىندە نە وزگەرىپ جاتىر?

فوتو: اشىق دەرەككوز

پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ «ادىلەتتى قازاقستان: زاڭ مەن ءتارتىپ, ەكونوميكالىق ءوسىم, قوعامدىق وپتيميزم» اتتى جولداۋىندا ۇلت دەنساۋلىعىن نىعايتۋ – نەگىزگى باسىمدىقتاردىڭ ءبىرى رەتىندە بەلگىلەندى. وسىعان وراي, قازاقستاندا دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن كەشەندى جاڭعىرتۋ بويىنشا جۇيەلى قادامدار قولعا الىنۋدا. باستى ماقسات – ءار ازامات ءۇشىن ساپالى, قولجەتىمدى مەديتسينالىق قىزمەتتى قامتاماسىز ەتۋ جانە حالىقتىڭ ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعىن ۇلعايتۋ.

جاڭا زاڭ – جاڭا كەزەڭ: ءمامس جۇيەسى قايتا قۇرىلدى

2025 جىلدىڭ 14 شىلدەسىندە مىندەتتى مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى جاڭا زاڭعا قول قويىلدى. بۇل – سالانى جاڭعىرتۋداعى ەلەۋلى كەزەڭدەردىڭ ءبىرى. ەندى مەديتسينالىق قىزمەت ەكى پاكەتكە بولىنەدى:

• بارشا ازاماتتارعا ارنالعان بازالىق مەملەكەتتىك پاكەت
• ساقتاندىرىلعاندار ءۇشىن كەڭەيتىلگەن ساقتاندىرۋ پاكەتى

ساقتاندىرۋ مارتەبەسىنە قاراماستان, الەۋمەتتىك ءمانى بار اۋرۋلارعا (ونكولوگيا, جۇرەك-قان تامىرلارى, ينسۋلت) سكرينينگتەر مەن تەكسەرۋلەر بارلىق ازاماتتارعا قولجەتىمدى.

ءمامس جۇيەسى ەنگىزىلگەننەن بەرى سالا قارجىلاندىرۋى ءۇش ەسەگە ارتتى. بۇل جوعارى تەحنولوگيالى قىزمەتتەرگە قولجەتىمدىلىكتى كەڭەيتىپ, ەلىمىزدىڭ شالعاي ايماقتارىنداعى مەديتسينالىق ينفراقۇرىلىمدى كۇشەيتۋگە مۇمكىندىك بەردى.

مەملەكەت الەۋمەتتىك وسال توپتاردى قامتۋ ءۇشىن جارنالاردى وڭىرلىك اتقارۋشى ورگاندار ارقىلى تولەۋ مەحانيزمىن ەنگىزۋدە. بۇل 2026 جىلعا قاراي قوسىمشا 1 ميلليون ادامدى قامتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

 75,4 جاس – رەكوردتىق كورسەتكىش: حالىقتىڭ ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعى ارتۋدا

وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا قازاقستاندا حالىقتىڭ ورتاشا ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعى 75,4 جاسقا جەتتى – بۇل رەكورد. انا ءولىمى 12%-عا, ءسابي ءولىمى 11%-عا تومەندەدى, جاڭا تۋعان نارەستەلەردىڭ ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيى 93%-عا جەتتى.

تۋا بىتكەن اقاۋلاردى ەرتە انىقتاۋعا باعىتتالعان فەتالدى مەديتسينا تەحنولوگياسى ەنگىزىلدى. 2024 جىلى 71 جاتىرىشىلىك وپەراتسيا جاسالىپ, 96 بالانىڭ ءومىرى قۇتقارىلدى.

 بالالار دەنساۋلىعىنا باسىمدىق: ەرتە ارالاسۋ ورتالىقتارى مەن پەدياتريا قايتا ورالدى

ەلىمىزدە 100-گە جۋىق بالالاردى دامىتۋ جانە ەرتە ارالاسۋ ورتالىعى جۇمىس ىستەيدى. امسك ۇيىمدارىندا پەدياتريالىق بولىمدەر اشىلىپ جاتىر. اۋتيزم دياگنوزى قويىلعان بالالارعا ارنالعان توسەك-ورىن سانى 4 ەسە ارتتى.

«پەدياتريا» ماماندىعى قايتا ەنگىزىلىپ, 14 اسا قاجەتتى بالالار ماماندىقتارى بويىنشا رەزيدەنتۋرا اشىلدى.

انالار ساۋلىعى – ۇلتتىق ساياساتتىڭ وزەگىندە

جۇكتى ايەلدەر مەن انالاردى قولداۋعا باعىتتالعان بىرقاتار جاڭا باستامالارعا دا توۇتالىپ وتسەك.

• «انالار ساۋلىعى» باعدارلاماسى
• «سالاۋاتتى انا» پانسيوناتتارى
• رەپرودۋكتيۆتى دەنساۋلىقتى ساقتاۋ شارالارى

بۇل باعدارلامالار شالعاي اۋىلدارداعى ايەلدەرگە الدىن الا گوسپيتاليزاتسيالاۋ ارقىلى ساپالى مەديتسينالىق كومەك الۋعا جول اشىپ وتىر.

 جاھاندىق مەديتسينامەن يىق تىرەستىرەتىن قازاقستان: كۇردەلى وتالار مەن يننوۆاتسيالار

قازاقستان جۇرەك پەن وكپەنى, بۇيرەكتى ايقاسپالى ترانسپلانتاتسيالاۋعا قابىلەتتى الەمدەگى ساناۋلى ەلدەردىڭ قاتارىندا.

• گامما-پىشاق تەحنولوگياسى – مي ىسىكتەرىن ەمدەۋدە
• پروتوندىق تەراپيا – ونكولوگيالىق اۋرۋلارعا قارسى

بۇل زاماناۋي ادىستەر قازاقستاندى مەديتسينالىق تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋدە ورتالىق ازياداعى كوشباسشى ەلگە اينالدىرىپ وتىر.

بۇعان قوسا  «اۋىلدا دەنساۋلىق ساقتاۋدى جاڭعىرتۋ» ۇلتتىق جوباسى اياسىندا 655 نىساننىڭ 538-ءى سالىنىپ ءبىتتى. بۇل نىسانداردا بۇرىن مۇلدە مەديتسينالىق قىزمەت بولماعان اۋىل تۇرعىندارىنا قىزمەت كورسەتىلەدى. سونىمەن قاتار 36 وبلىستىق اۋرۋحانا مەن 17 پەريناتالدىق ورتالىق جاڭعىرتىلىپ جاتىر.

كادر ساياساتى مەن قولداۋ شارالارى: دارىگەر مارتەبەسى ارتىپ كەلەدى

2025 جىلى مەديتسينالىق جوو-نى 11 600 تۇلەك بىتىرەدى, ولاردىڭ ۇشتەن ەكىسى وڭىرلەرگە جولدانادى. اۋىلعا بارعان اسا تاپشى ماماندارعا 8,5 ملن تەڭگە كولەمىندە الەۋمەتتىك تولەم قاراستىرىلعان.

مەديتسينالىق ءبىلىمدى سيمۋلياتسيالىق ورتالىقتار, قاشىقتان وقىتۋ پلاتفورمالارى ارقىلى جەتىلدىرۋ قولعا الىنعان.

 فارماتسەۆتيكاداعى باعا قالا قۇبىلماق?

وتاندىق ءدارى-دارمەك ءوندىرىسىنىڭ ۇلەسىن 50%-عا جەتكىزۋ – 2029 جىلعا دەيىنگى ماقسات.

• دارىلەرگە شەكتى باعا بەلگىلەۋ قايتا قارالدى
• دجەنەريكتەردىڭ قۇنى 30%-عا دەيىن تومەندەتىلدى
• رەفەرەنتتىك باعا مودەلى ەنگىزىلىپ, 50 ملرد تەڭگە ۇنەم كوزدەلىپ وتىر

تسيفرلىق ءداۋىر: مەديتسينالىق قىزمەت اۆتوماتتاندىرىلىپ جاتىر

2024 جىلدىڭ تامىزىنان باستاپ پاتسيەنتتەردى Face ID جانە تسيفرلىق قۇجات ارقىلى سايكەستەندىرۋ جوباسى ىسكە قوسىلدى.

• 8 تانىمال انىقتاما ءتۇرى تسيفرلاندىرىلدى
• جاساندى ينتەللەكت نەگىزىندەگى «دارىگەر كومەكشىسى» ىسكە قوسىلادى
• قاعازسىز ەڭبەككە جارامسىزدىق پاراعى ەنەدى

مامانداردىڭ ايتۋىنشا, بۇل شارالار مەديتسينالىق جۇيەنىڭ اشىقتىعىن ارتتىرىپ, مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىنىڭ جۇكتەمەسىن 40%-عا دەيىن ازايتادى.