ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ دەكلاراتسياسى قابىلدانىپ, بىرقاتار قۇجاتقا قول قويىلدى

فوتو: اقوردا

قاسىم-جومارت توقاەۆ سادىر جاپاروۆتى 2025 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ ۇقشۇ-عا توراعالىقتىڭ قىرعىز رەسپۋبليكاسىنا ءوتۋى تۋرالى شەشىمنىڭ قابىلدانۋىمەن قۇتتىقتاپ, قىرعىز تاراپىنىڭ جاۋاپتى مىندەتتى تابىستى اتقارۋىنا تىلەكتەستىك ءبىلدىردى, دەپ جازدى qandastar.kz

سامميتكە بەلارۋس پرەزيدەنتى الەكساندر لۋكاشەنكو, قىرعىزستان پرەزيدەنتى سادىر جاپاروۆ, رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين جانە تاجىكستان پرەزيدەنتى ەمومالي راحمون كەلدى. سونىمەن قاتار سەسسيا جۇمىسىنا تاۋەلسىز مەملەكەتتەر دوستاستىعىنىڭ باس حاتشىسى سەرگەي لەبەدەۆ پەن شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ باس حاتشىسى چجان مين قاتىستى.

مەملەكەت باسشىسى سەسسيا جۇمىسىن اشىپ, جيىن قاتىسۋشىلارىنا ريزاشىلىعىن ءبىلدىردى.

– بۇگىندە ۇقشۇ ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋدى كوزدەيتىن ءتيىمدى ءارى قاجەتتى حالىقارالىق قۇرىلىمعا اينالدى. ۇيىمنىڭ دامۋ جىلدارىندا مۇشە مەملەكەتتەر كوپتەگەن ماسەلە بويىنشا ءوزارا ىقپالداستىق جاساپ, مول تاجىريبە جينادى. اۋقىمدى نورماتيۆتىك-قۇقىقتىق بازا قالىپتاستى. قازىرگى سىن-قاتەرلەر مەن قاۋىپتەرگە قارسى كۇرەس تەتىكتەرى جولعا قويىلدى. ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كۇشتەرى مەن قۇرالدارى جاساقتالىپ, قالىپتى قىزمەت ەتىپ جاتىر. بەدەلدى حالىقارالىق جانە وڭىرلىك ۇيىمدارمەن كونسترۋكتيۆتى ىنتىماقتاستىق ورناتىلدى, – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ شاعىن قۇرامدا وتكەن وتىرىستا مەملەكەتتەر باسشىلارى حالىقارالىق جانە وڭىرلىك قاۋىپسىزدىكتىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى جونىندە پىكىر الماسقانىن ايتتى.

سونداي-اق قازاقستاننىڭ توراعالىعى اياسىندا ۇقشۇ-نىڭ بيىلعى قىزمەتى قورىتىندىلانعانىن جەتكىزدى.

– كەزدەسۋ قورىتىندىسى ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىككە تونەتىن قاۋىپ-قاتەرگە قارسى جۇمىلا ارەكەت ەتۋگە دايىن ەكەنىمىزدى تاعى دا راستادى. پىكىرتالاس بارىسىندا حالىقارالىق كۇن تارتىبىندەگى ماسەلەلەر بويىنشا ۇستانىمدارىمىزدى جەتكىزدىك. ءبىزدىڭ قازىرگى جاعدايعا ورتاق باعامىز جانە ۇقشۇ-نىڭ ودان ءارى دامۋىنا كوزقاراسىمىز قازاقستاننىڭ باستاماسىمەن ازىرلەنگەن ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ دەكلاراتسياسىندا كورىنىس تاپتى. ۇلى جەڭىستىڭ 80 جىلدىعىن مەرەكەلەۋگە ەرەكشە ءمان بەرىلدى. ارداگەرلەردىڭ مايدانداعى جانە تىلداعى ەرلىگى ەسىمىزدە ماڭگى ساقتالادى. ولاردى ءاردايىم ماقتان تۇتامىز, قۇرمەتتەيمىز. ايتۋلى مەرەكە قارساڭىندا ۇقشۇ ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ مالىمدەمەسىن قابىلداۋ, سونداي-اق ۇلى جەڭىستىڭ 80 جىلدىعىنا وراي مەرەكەلىك ءىس-شارالار جوسپارىن بەكىتۋ ماڭىزدى دەپ سانايمىز, – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ ايتۋىنشا, قازاقستاننىڭ ۇقشۇ-عا توراعالىعى اياسىندا ۇيىم جارعىسىنا ساي ىنتىماقتاستىق باعىتتارى بويىنشا 60-قا جۋىق ءىس-شارا ۇيىمداستىرىلعان. حالىقارالىق ارەنادا كەلىسىلگەن ۇستانىمداردى ىلگەرىلەتۋ بويىنشا سەرىكتەستەرمەن بىرلەسە جۇمىس جۇرگىزىلدى.

– بيىل قابىلدانعان ساياسي قۇجاتتار لەگىنە ۇقشۇ-عا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ جالپى باعالاۋى نەگىز بولدى. ولاردىڭ ىشىندە حالىقارالىق اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك, عارىش سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرى مەن تاياۋ شىعىستاعى احۋالعا بايلانىستى, سونداي-اق بەلورۋسسيانى باسقىنشىلاردان ازات ەتۋدىڭ 80 جىلدىعىنا وراي قابىلدانعان مالىمدەمەلەر بار. جىل بويى ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك جۇيەسىنىڭ كۇشتەرى مەن قۇرالدارىنىڭ اسكەري دايىندىعىنا مۇقيات نازار اۋدارىلدى. بۇگىن ءبىز ۇقشۇ كۇشتەرى مەن قۇرالدارى مارتەبەسىنە جانە اسكەري كونتينگەنتتى تاسىمالداۋعا قاتىستى حالىقارالىق كەلىسىمدەردىڭ ەكى حاتتاماسىنا قول قويامىز. ۇقشۇ-عا مۇشە ەلدەردىڭ بىتىمگەرلىك كۇشتەرىنىڭ دايىندىق دەڭگەيى مەن جاۋىنگەرلىك ماشىعىن جەتىلدىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتىر. قىركۇيەك-قازان ايلارىندا ەلىمىزدە «مىزعىماس باۋىرلاستىق-2024» ۇقشۇ بىتىمگەرشىلىك كۇشتەرىنىڭ كوماندالىق-شتابتىق وقۋ-جاتتىعۋلارى مەن «جارتاس-2024» ۇقشۇ ارنايى وقۋ جيىنى ءوتتى. اسا قاۋىپتى نىساندارداعى كۇردەلى اپاتتىق-قۇتقارۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋدىڭ بىرلەسكەن ءىس-قيمىلى پىسىقتالدى, – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ ۇقشۇ ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ كەڭەيتىلگەن قۇرامداعى وتىرىسىنا جىل بويى وزەكتى سىن-قاتەرلەرگە قارسى ءىس-قيمىل ماسەلەسىنە ەرەكشە دەن قويىلعانىن ايتتى.

– قازاقستان مەن ۇقشۇ-عا مۇشە باسقا دا ەلدەر اۋماعىندا ءبىر ۋاقىتتا «ناەمنيك», «كانال», «نەلەگال» جانە «پروكسي» سەكىلدى ارنايى وپەراتسيالاردىڭ ءتۇرلى كەزەڭدەرى ءوتتى. بۇل ءىس-شارالار حالىقارالىق تەرروريزمگە, ەسىرتكى ساۋداسىنا, زاڭسىز كوشى-قونعا جانە اقپاراتتىق ورتاداعى سىن-قاتەرلەرگە قاتىستى قاۋىپتىڭ الدىن الۋدى كوزدەيدى. بيىل ءبىزدىڭ باستامامىزبەن العاش رەت زاڭسىز قارۋ-جاراق, وق-ءدارى اينالىمىنا جانە ۇيىمداسقان ترانسۇلتتىق قىلمىسقا قارسى ءىس-قيمىل جونىندە كونسۋلتاتسيالار ءوتتى. ۇقشۇ اياسىندا ارناۋلى جۇمىس توبىن قۇرۋ ماسەلەسى پىسىقتالىپ جاتىر. قازاقستان توراعالىعىنىڭ ۇيلەستىرۋىمەن تاجىك-اۋعان شەكاراسىن نىعايتۋ جونىندەگى ۇقشۇ-نىڭ ماقساتتى مەملەكەتارالىق باعدارلاماسىن دايىنداۋ جۇمىستارى اياقتالدى. قۇجاتتى ازىرلەۋ 2013 جىلى باستالعان بولاتىن. بۇگىن ءبىز ۇيىمنىڭ وڭتۇستىك شەبىندەگى قاۋىپسىزدىكتى نىعايتۋعا باعىتتالعان وسى ماڭىزدى شەشىمگە قول قويامىز, – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ ايتۋىنشا, ۇقشۇ توراعاسى رەتىندە قازاقستان ايقىنداعان باسىمدىقتار جۇيەلى ءارى قارقىندى تۇردە جۇزەگە اسىرىلىپ كەلەدى. سەرىكتەستەردىڭ قولداۋىنا سۇيەنە وتىرىپ, ۇقشۇ اياسىندا اتالعان باستامالاردى ودان ءارى ىلگەرىلەتۋ ءىسى بەلسەندى جالعاسادى.

مەملەكەت باسشىسى ۇيىمنىڭ باس حاتشىسىنا, ۇقشۇ-نىڭ تۇراقتى كەڭەسى مەن جۇمىس ورگاندارىنا اتقارىلعان اۋقىمدى جۇمىس ءۇشىن ريزاشىلىعىن جەتكىزدى.

ۇقشۇ ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ كەڭەيتىلگەن قۇرامداعى سەسسياسى بارىسىندا قىرعىزستان پرەزيدەنتى سادىر جاپاروۆ پەن ۇقشۇ باس حاتشىسى يمانعالي تاسماعامبەتوۆ ءسوز سويلەدى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ سادىر جاپاروۆتى 2025 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ ۇقشۇ-عا توراعالىقتىڭ قىرعىز رەسپۋبليكاسىنا ءوتۋى تۋرالى شەشىمنىڭ قابىلدانۋىمەن قۇتتىقتاپ, قىرعىز تاراپىنىڭ جاۋاپتى مىندەتتى تابىستى اتقارۋىنا تىلەكتەستىك ءبىلدىردى.

جيىن قورىتىندىسى بويىنشا مەملەكەتتەر باسشىلارى ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ دەكلاراتسياسىن قابىلداپ, بىرقاتار قۇجاتقا قول قويدى. 

تاجىك-اۋعان شەكاراسىن نىعايتۋ جونىندەگى ۇقشۇ-نىڭ ماقساتتى مەملەكەتارالىق باعدارلاماسى بەكىتىلدى.

سونىمەن قاتار پرەزيدەنتتەر ۇلى جەڭىستىڭ 80 جىلدىعىنا بايلانىستى مالىمدەمە قابىلداپ, كەلەسى جىلى وسى ايتۋلى داتاعا وراي ۇيىمداستىرىلاتىن مەرەكەلىك ءىس-شارالاردىڭ جوسپارىن بەكىتتى.