قارجى جانە تولەمدەر
جاڭا جىلدان باستاپ جۇرگىزۋشىلەرگە قاتىستى ايىپپۇل وسپەك
فوتو: اشىق دەرەككوز
قازاقستاندا 2025 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىش (اەك) 6,5%-عا وسەدى. بۇل تەك الەۋمەتتىك تولەمدەردىڭ عانا ەمەس, سونىمەن قاتار ايىپپۇلداردىڭ دا وسۋىنە اكەلەدى, دەپ حابارلادى qandastar.kz
قازىرگى تاڭدا اەك – 3 692 تەڭگە, 2025 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ ول 240 تەڭگەگە ءوسىپ, 3 932 تەڭگە بولادى, – دەپ جازادى Aikyn.kz.
ەكونوميستەر بۇل ءوسىمدى ينفلياتسيا جاعدايىندا تابىستى قولداۋ ءۇشىن جۇرگىزىلەتىن جالپى يندەكساتسيانىڭ ءبىر بولىگى دەپ ەسەپتەيدى. وسىنداي وزگەرىستەر ازاماتتارعا قارجىلىق اۋىرتپالىقتى ازايتۋ ءۇشىن كەشەندى شارالاردى تالاپ ەتەدى.
“بارلىق ايىپپۇلدار ءادىل بولا بەرمەيدى, بىراق زاڭ بۇزباۋعا تىرىسۋ كەرەك. وكىنىشكە قاراي, قارجىلىق تۇرعىدان باسقا جول جوق: نە ءبىز ايىپپۇل تولەگەندەردى ايايمىز, نە ءبىز اەك-كە باعىنىشتى زەينەتاقى الاتىن زەينەتكەرلەردى ايايمىز. ال اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك, انا كاپيتالى شە?”, – دەيدى ەكونوميست راسۋل رىسمامبەتوۆ.
2025 جىلى كولىك جۇرگىزۋشىلەرىن جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىنە ەنگىزىلگەن وزگەرىستەر عانا ەمەس, جاڭا اەك-پەن بىرگە ايىپپۇلداردىڭ ءوسۋى دە كۇتىپ تۇر. ماسەلەن, جاڭا تۇزەتۋلەرگە سايكەس, جىلدامدىقتى 60 كم/ساع جانە ودان جوعارى شامادا اسىرعانى ءۇشىن 147 مىڭ تەڭگە ەمەس, ەندى 157 مىڭ تەڭگە تولەۋگە تۋرا كەلەدى.
ايىپپۇل كولەمى تومەندەگىدەي:
– ورتاشا جىلدامدىقتى ساعاتىنا 10-نان 20 شاقىرىمعا دەيىن اسىرعانى ءۇشىن – 5 اەك (19 660 تەڭگە);
– ساعاتىنا 20-دان 40 شاقىرىمعا دەيىن – 10 اەك (39 320 تەڭگە);
– ساعاتىنا 40 جانە ودان دا كوپ كيلومەتردە – 20 اەك (78 640 تەڭگە);
– جىل ىشىندە جىلدامدىقتى بىرنەشە رەت اسىرعان جاعدايدا – 30 اەك (117 960 تەڭگە);
– ساعاتىنا 60 جانە ودان دا كوپ كيلومەتردە – 40 اەك (157 280 تەڭگە).
بىراق جۇرگىزۋشىلەر ايىپپۇلداردىڭ كوبەيۋى جول-كولىك وقيعالارىنىڭ ازايۋىنا ەش اسەر ەتپەيدى دەپ سانايدى.
“مەنىڭشە, بۇل جاقسى دا, جامان دا. مۇندا تالقىلانۋى ءتيىس ماسەلەلەر بار. ايىپپۇلداردىڭ بولۋى نەمەسە ولاردىڭ قۇنى جول-كولىك وقيعالارىنىڭ وسۋىنە تىكەلەي اسەر ەتپەيدى. ايىپپۇلدار كەيدە ءادىل ەمەس بولىپ شىعادى”, – دەيدى تاكسي گيلدياسىنىڭ توراعاسى ۆيكتور شابانوۆ.
جالپى, ساراپشىلار قارجىلىق اۋىرتپالىقتىڭ ءوسۋىن تەڭەستىرۋ ءۇشىن تولەمدەر مەن بيۋدجەتكە مىندەتتى تولەمدەر اراسىنداعى تەپە-تەڭدىكتى باقىلاۋ ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ وتەدى.