Qarjy jáne tólemder
Jańa jyldan bastap júrgizýshilerge qatysty aıyppul óspek
Foto: ashyq derekkóz
Qazaqstanda 2025 jyldyń 1 qańtarynan bastap aılyq eseptik kórsetkish (AEK) 6,5%-ǵa ósedi. Bul tek áleýmettik tólemderdiń ǵana emes, sonymen qatar aıyppuldardyń da ósýine ákeledi, dep habarlady qandastar.kz
Qazirgi tańda AEK – 3 692 teńge, 2025 jyldyń 1 qańtarynan bastap ol 240 teńgege ósip, 3 932 teńge bolady, – dep jazady Aikyn.kz.
Ekonomıster bul ósimdi ınflıaııa jaǵdaıynda tabysty qoldaý úshin júrgiziletin jalpy ındeksaııanyń bir bóligi dep esepteıdi. Osyndaı ózgerister azamattarǵa qarjylyq aýyrtpalyqty azaıtý úshin keshendi sharalardy talap etedi.
“Barlyq aıyppuldar ádil bola bermeıdi, biraq zań buzbaýǵa tyrysý kerek. О́kinishke qaraı, qarjylyq turǵydan basqa jol joq: ne biz aıyppul tólegenderdi aıaımyz, ne biz AEK-ke baǵynyshty zeınetaqy alatyn zeınetkerlerdi aıaımyz. Al ataýly áleýmettik kómek, ana kapıtaly she?”, – deıdi ekonomıst Rasýl Rysmambetov.
2025 jyly kólik júrgizýshilerin jol qozǵalysy erejelerine engizilgen ózgerister ǵana emes, jańa AEK-pen birge aıyppuldardyń ósýi de kútip tur. Máselen, jańa túzetýlerge sáıkes, jyldamdyqty 60 km/saǵ jáne odan joǵary shamada asyrǵany úshin 147 myń teńge emes, endi 157 myń teńge tóleýge týra keledi.
Aıyppul kólemi tómendegideı:
– ortasha jyldamdyqty saǵatyna 10-nan 20 shaqyrymǵa deıin asyrǵany úshin – 5 AEK (19 660 teńge);
– saǵatyna 20-dan 40 shaqyrymǵa deıin – 10 AEK (39 320 teńge);
– saǵatyna 40 jáne odan da kóp kılometrde – 20 AEK (78 640 teńge);
– jyl ishinde jyldamdyqty birneshe ret asyrǵan jaǵdaıda – 30 AEK (117 960 teńge);
– saǵatyna 60 jáne odan da kóp kılometrde – 40 AEK (157 280 teńge).
Biraq júrgizýshiler aıyppuldardyń kóbeıýi jol-kólik oqıǵalarynyń azaıýyna esh áser etpeıdi dep sanaıdy.
“Menińshe, bul jaqsy da, jaman da. Munda talqylanýy tıis máseleler bar. Aıyppuldardyń bolýy nemese olardyń quny jol-kólik oqıǵalarynyń ósýine tikeleı áser etpeıdi. Aıyppuldar keıde ádil emes bolyp shyǵady”, – deıdi taksı gıldııasynyń tóraǵasy Vıktor Shabanov.
Jalpy, sarapshylar qarjylyq aýyrtpalyqtyń ósýin teńestirý úshin tólemder men bıýdjetke mindetti tólemder arasyndaǵy tepe-teńdikti baqylaý mańyzdy ekenin atap ótedi.
