«Janjal depılıaııadan bastaldy»: Ál-Beınege 10 ret pyshaq suǵyp óltirdi dep aıyptalǵan kúıeýi qylmysty qalaı jasaǵanyn aıtty

Foto: ashyq derekkóz

18 qyrkúıekte Almatyda kúıeýi 10 ret pyshaq suǵyp óltirgen Ál-Beıne Zarıpovanyń ólimi boıynsha kezekti sot otyrysy ótip, sot-medıınalyq sarapshylar, marqumnyń áriptesi men naǵashy ápkesi jáne sottalýshy kýálik berdi. Sotta Zarıpovanyń alǵan jaraqattary aıtyldy, – dep habarlaıdy qandastar.kz stan.kz-ke silteme jasap.

31 qańtarda 43 jastaǵy Ál-Beıne Zarıpovanyń máıiti úıdiń jertólesinen tabyldy. Is-materıaldary boıynsha, onyń 15 jyl nekede bolǵan kúıeýi Sabyrjan Zarıpov oǵan 10 ret pyshaq jaraqatyn salyp óltirip, artynsha telefonynan óz shotyna 4 mıllıon 700 myń teńge aýdaryp alǵan.

Qazir is Qylmystyq kodekstiń 99-baby “Adam óltirý” jáne 175-baby “Urlyq” boıynsha qaralyp jatyr. Jábirlenýshi tarap 99-baptyń 1-tarmaǵyn 2-tarmaqqa, ıaǵnı “Asa qatigezdikpen qasaqana túrde adam óltirý” dep ózgertýdi talap etti.

Ál-Beıneniń alǵan jaraqattary

Sotta qylmys bolǵan jerden túsirilgen vıdeomaterıaldar kórsetildi. Odan áıeldiń beti, keýde tusy, ishi, moıny, ıntımdi jerlerine pyshaq suǵylǵanyn baıqaı alamyz. Vıdeoda sottalýshy jaǵdaı qalaı bolǵanyn sıpattady.

Sottalýshy suqqan pyshaqtyń júzi – 20 santımetr. Prokýror keltirilgen jaraqat jaıly málimet berdi.

“О́limniń sebebi – keýdeden, sol jaq jambastyń, júrektiń zaqymdanýynan iri mólsherde qan ketýi. Bul máıittiń patomorfologııalyq belgilerin qaraǵanda anyqtaldy. Endokrındik qan ketý baıqaldy. Pyshaq jaraqaty denege tereńinen engen, oń jaq keýde, júrek qapshyǵy men júrek jaraqaty, atrofııalyq qýystyń gemaperıkardy, keýdeniń aldyńǵy beti, myqyn súıegine salynǵan jaraqattar adam ólimine alyp keletin densaýlyǵyna aýyr zııan keltirýge jatady. Sondaı-aq bettiń sol jaq jartysynyń, keýdeniń aldyńǵy betiniń, sol jaqtaǵy sút bezi aımaǵy, keýde qýysyna tolyq enbegen jaraqat densaýlyqqa jeńil zııan keltirdi”, – dep oqydy prokýror.

Odan bólek jábirlenýshiniń advokaty betinen aýyz qýysyna deıin perforaııalyq jara, sol jaq jambasqa 10 sm tereńdikte jara, júrek pen traheıa, qabyrǵaralyq bulshyqet pen qabyrǵalaryna jaraqat salynǵanyn atap ótti.

“Aralasýymyzǵa tyıym saldy”

Marqumnyń áriptesi Svetlana Hramova buryn-sońdy Ál-Beıneniń jaraqattaryn óz kózimen kórgen eken. Ol Zarıpova býhgalter bolyp jumys istegen orynda HR-maman.

“2010 jyly bir kúni jumysqa moınyn matamen jaýyp, kózildirikpen keldi. Men birden mán berip, jeke shaqyryp, ne bolǵanyn suradym. Ol kózildirigin sheshken kezde kózi qantalap turdy, moıny kókpeńbek bolǵan edi. Ol muny kúıeýi istegenin aıtty. Biz ajyras dep dabyl qaqtyq, osy jaraqatyn tirkep alýǵa keńes berdik. Men janyna erip bardym. Osy jaıttan soń qurby bolyp kettik”, – dedi Svetlana.

Svetlana men Ál-Beıne birge qydyryp, biraz syrlasyp úlgergen. Ál-Beıne osy oqıǵadan keıin 2-3 aı kúıeýinen bólek turǵan kórinedi, biraq keıin qaıta oralǵan. Biraq osy kezde Sabyrjan Zarıpov ekeýiniń aralasýyna tyıym salǵan.

“Ol maǵan kúıeýine oralǵanyn aıtty. Ári “kúıeýim senimen aralasqanyma qarsy, seni maǵan jaman áser etedi” dedi” dep aıtty. Ál-beıne jumysta eshkimmen aralaspaı, óz kabınetinde otyratyn, korporatıvke kelgenimen, ep-erte qaıtyp ketedi. Tipti bizben túski as ishpeıtin”, – dedi ol.

Sottalýshy affekt jaǵdaıynda boldy ma?

Sottalýshy Sabyrjan Zarıpovtyń qylmysty affekt jaǵdaıynda nemese sanaly túrde jasaǵanyn anyqtaý úshin eki ret sot-medıınalyq saraptama jasaldy. 1-saraptamada affekt rastaldy, al 2-saraptama sottalýshynyń affekt jaǵdaıynda bolǵanyn joqqa shyǵardy.

Almatydaǵy sot-medıına ınstıtýtynyń psıholog-sarapshysy Kúlásh Qojamjarova affekt kúıin rastap otyr.

Maman affekttiń 3 fazasy bolatynyn aıtty: affekt aldy kúıi, affekttiń ózi, postaffekt. Sózinshe, árqaısysynyń óz belgileri bar.

“2 ret saraptamadan ótti. Birinshi ret ambýlatorly túrde ótti, ol kezde onyń kúıin anyqtaı almadyq. Odan soń staıonarǵa jiberdik. Ony bir aı baqyladyq. Sol kezde affekt kúıde bolǵanyn anyqtaı aldyq. Onymen tildestim”, – dedi maman.

Ol Zarıpovtyń kúıin 3 fazamen sıpattady.

“1-faza – 14 jyl birge turǵan áıeliniń kózine shóp salǵanyn bilgeni. Ári onyń jaıbaraqat turǵany onyń shamyna tıdi. Osy kezde lezde emoııalyq streske túsken. Oǵan deıin birneshe kún ol durys uıyqtamaǵan, 1-2 saǵattyq uıqymen júrgen. О́ıtkeni ýaıymǵa salynyp, tersheńdik paıda boldy, boıyn mazasyzdyq bıledi.

2-faza – ashý. Bul kezde ol álemdi durys qabyldaı almaǵan, shyndyqty joǵaltyp aldy. Trıgger –áıeldiń kúlgeni. Emoııalyq qysym sharyqtaý shegine jetip, ol jaryldy. Sebebi ol ımpýlsıvti boldy, asyqqandyqtan, óz isine baǵa bere almady, sanasy taryldy. Onyń esinde eshteńe joq, tek qyzǵylt nárseni kórgen, ıaǵnı marqumnyń kıiminiń túsi ǵana esinde. Amnezııa baıqalady.

3-faza – ostenııa, fızıalyq sharshaý. Qylmystan soń ol qolyn kótere almaǵan, konentraııasy buzyldy, aıaǵyndaǵy jaraqatty, aýrýdy sezbedi. Oıynda tek “qyzymdy qaryndasymnyń úıine aparý kerek” degen oı boldy. Qalǵan áreketine jaýap bere almady”, – dedi Qojamjarova.

Sarapshynyń sózinshe, affekt kezinde adam kólik júrgize de alady, tipti aqshany aýdaryp alýy múmkin. Biraq ol qylmystyń aldynda olardyń arasynda jynystyq qatynas bolǵanyn, sottalýshynyń qarjyny óz shotyna aýdarǵanyn bilmegen. Iaǵnı saraptama qorytyndysy bul faktilerdi negizge almaı jasalǵan.

Al psıholog-sarapshy, S.Asfendııarov atyndaǵy medıınalyq ýnıversıtetiniń mamany Aıjan Qudaıbergenova affekt kúıi bolmady degen ustanymda.

“Zarıpovtan 3 faza da baıqalmady. Affekt aldy kúıde Zarıpovty arandatatyn fakti anyqtalmady. Naqty fakt rastalǵan joq, bul tek sottalýshynyń óz boljamy ǵana.

2-faza kúıi de joqqa shyǵarylady. О́ıtkeni onyń vıdeodaǵy jaýaby, tergeý kezindegi kýálik bergeni, jazbasha bárin sıpattaǵanynan sanasy ornynda ekenin kóremiz”, – dedi Qudaıbergenova.

Sózinshe, sottalýshyǵa kúdikshildik, senimsizdik, tán. Ony Zarıpovtyń jaýaptarynan baıqaǵan. Maman arada janjaldy ýshyqtyratyn aıǵaqtar bolmaǵanyn aıtady.

“3-fazany da joqqa shyǵaramyz. Sebebi onyń áreketi josparly, raıonaldy túrde birinen soń-biri jasalǵan. Aqshany bir shottan ekinshi shotqa aýdarǵany onyń sanasy qalpynda bolǵanyn kórsetedi. Eki mıkroaýdan arasynda kólik júrgize alǵan. Ári aıaǵyndaǵy jaraqatty ózi baılap, tańǵysh taqqan”, – dedi sarapshy.

Qorǵaýshy tarap Qudaıbergenovanyń medıınalyq saraptama týraly zańda kórsetilgen metodıkalardy emes, basqa ádisterdi ne sebepti qoldanǵanyn surady. Alaıda sarapshy oǵan tyıym salynbaǵanyn jáne jańa metodıkalar qajet bolǵanyn túsindirdi.

“Úı tirligimen aınalysýdan bas tartty”

Sońǵy bolyp sottalýshy Sabyrjan Zarıpov kýálik berdi. Ol jubaıy ekeýiniń qarym-qatynasy tamyzdan keıin sýı bastaǵanyn aıtady.

“21 tamyzda biz shetelden demalystan kelgenbiz, Ál-Beıne anasymen Petropavlǵa ketip qaldy. 10 qyrkúıekte qaıtyp keldi. Qazanda Ál-Beıneniń minez-qulqy ózgergenin baıqadym, ol tildesýdi qoıdy, únemi qulaqqappen telehıkaıa kórip otyrady. Kóp sóılemeıtin boldy, “ıá, joq, jaqsy, mhm” dep qana jaýap beredi. Osydan keıin úı tirligimen aınalysýdan bas tartty, tamaq isteý, úı jınaý degendi qoıdy. Keshke men tamaq pisirip, kirdi de jýatynmyn”, – dedi Zarıpov.

Sózinshe, ol marqumnyń ashýy taraıdy dep kútip júrgen. Osyndaı áreketi 15 jeltoqsanǵa deıin jalǵasty deıdi.

“15 jeltoqsanda ashýyn shyǵaryp, maǵan renishin jetkizdi. Meniń mahabbatymdy sezbeı júrgenin, oǵan kóńil bólmeıtinimdi aıtty. Men onyń kóńilin tapqym kelse de, ol bólek turýymyzdy surady, men kelispedim. Mundaıǵa daıyn bolmadym”, – dedi ol.

Osydan keıin arada janjal údepti. Biraq 25 jeltoqsanda jup tatýlasty deıdi. Al kelesi kúni ol Astanada issaparǵa ketken eken. Astanaǵa ketken soń qaıtadan salqynqandylyq tanyta bastady deıdi. Odan keıin ol Dýbaıǵa ketipti.

“Dýbaıda kim úshin depılıaııa jasatyp júrsiń?”

“Ony áýejaıdan kútip alyp, úıge ákeldim. Ol úıge kirip ketti, men dalada qar tazaladym. Sosyn úıge kirsem, ol áli oıaý eken. Ekeýmiz tildestik. Arada erikti túrde jynystyq qatynas boldy. Odan keıin tildesip, ne sebepti qyzymyzdy alyp keteıin dep jatqanyn suradym. Sebebi alǵashynda ol mende qalady dep keliskenbiz”, – dedi ol.

Sózinshe, odan keıin áńgime ıntımdi taqyrypqa qaraı órbip, sodan janjal týyndaǵan.

“Men onyń 7-10 kún buryn depılıaııa jasaǵanyn baıqadym. Sosyn “Dýbaıda kim úshin depılıaııa jasatyp júrsiń?” dep suradym. Ol ótirik renjip, “ózim úshin jasadym, tek bireý úshin jasaı ma ne, men spaǵa bardym” dep aıtty. Alaıda men onyń ótirik aıtyp turǵanyn sezdim”, – dedi sottalýshy.

Sabyrjan Zarıpov osydan soń “ana jaqta bireýiń bar ma?” dep surapty. Sózinshe, Ál-Beıne alǵashynda úndemeı, keıin “ıá” degen eken.

“Ol Andreı Ponomarevpen jynystyq qatynasqa túskenin aıtty. Men telefonyn tekserdim, alǵashynda bergisi kelmegenimen, keıin bere saldy. Andreımen chatynan eshteńe tappadym. Sóıtsem, barlyq chat óshirilgen, eshkimmen haty saqtalmaǵan”, – dedi Zarıpov.

Zarıpov odan kimmen kózine shóp salǵanyn suraýyn jalǵastyrǵan. Aıtýynsha, alǵashynda áıel jaýap bergenimen, keıin suraqtaryna kúlip tura bergen.

“Ol áriptesimen de kózime shóp salǵan. “Taǵy kim boldy?” dedim, sóıtsem 6 jyl buryn da basqa er adammen kóńil jarastyrǵan. Renjip, tómenge túsip kettim. Ol artymnan keldi. Toqtamaı, júre berdim. Sosyn suraq qoıa bastadym. Ol meni eshqashan jaqsy kórmegenin aıtty. Osydan soń Ál-Beıne basqa taqyrypta áńgime bastady. Qazandyq nege shashylyp jatqanyn surady. Buǵan ashýlanyp, “Meniń aldymda uıalmaısyń ba?” dedim, ol “joq” dedi”, – dedi ol.

Zarıpovtyń qylmys týraly aıtqany

Osydan keıin Zarıpov pyshaqty ala júgirgen, biraq qalaı suqqany esinde joq eken.

“Oń qolyma pyshaq alyp, oǵan suǵa berdim. 5 ret pyshaq jaraqatyn salǵanymdy bilemin, denesiniń joǵary jaǵyna suqtym. Qyzǵylt tústi ǵana kórdim. Ol jerde jatqanda ǵana esimdi jıdym. Kózi jartylaı ashyq eken. Bólmeden shyǵyp kettim. Sosyn qaıta keldim. Kirip-shyǵyp júrdim. Saǵatty qaraı berdim. Sharshańqy boldym, aıaǵym aýyra bastady. Sóıtsem aıaǵymda da jara bar. Ústimdegi maıkany sheship, baılaı saldym”, – dedi kúdikti.

Osydan soń jatyn bólmege kóterilip, qyzynyń zattaryn jınaǵan. Sózinshe, qyzdy qaryndasynyń úıine aparǵan soń ózine qol salamyn dep oılaǵan.

“Men aqshany ózimniń kásibimniń aqshasy dep oıladym. Iaǵnı men de ólsem, osy aqsha qyzyma jumsalsyn degen oı boldy”, – dedi ol.

Qyzyn aparyp tastaǵan soń úıge qaıtyp kelgen. Sol kezde polıııa shaqyrý jaıly oılanǵan.

“Polıııa keldi, olar máıit turǵan jaqqa qaraı bardy da, bireýi “mynaý áıeldiń qynabyna pyshaq suqqan” dep aıqaılady. Biraq keıin tekserse, jambasy eken”, – dedi sottalýshy.

Sabyrjan buǵan deıin áıeline qol kótergenin, úıde jumyssyz otyrǵanyn joqqa shyǵardy. Aıtýynsha, onyń onlaın kásibi bolǵan. Ári múlikke talasty ózi emes, onyń atynan jaqyndary jasaǵanyn aıtady.

Al Andreı Ponomarev buǵan deıin Ál-Beınemen qarym-qatynas boldy degendi joqqa shyǵaryp, ony 10 jyldaı kórmegenin aıtty.

Eske salsaq, buǵan deıin Almatyda er adam áıelin 10 ret pyshaqtap, bes mıllıon teńgesin urlap, jertólege tastap ketti dep aıyptalǵanyn jazdyq. Jábirlenýshiniń jaqyndary kúdiktiniń jazadan ońaı qutylyp ketýinen qorqyp, rezonans týdyrǵysy keledi.