Жасанды интеллект соңғы онжылдықта қарқынды дамып, біздің күнделікті өміріміздің ажырамас бөлігіне айналды. Ол тек алгоритм немесе компьютерлік бағдарлама ғана емес, адамзаттың ойлау, жұмыс істеу және қарым-қатынас тәсілдерін түбегейлі өзгертетін технология ретінде танылып отыр. Қазақстан да бұл бағытты мемлекеттік деңгейде стратегиялық маңызы бар сала деп танып, ЖИ-ді экономика мен білім саласына жаппай енгізуге бет бұрды, деп жазады qandastar.kz
ЖИ-дің пайдасы мен қолдану салалары
ЖИ білім беру, шығармашылық, және кәсіби салада маңызды көмекші құралға айналды. Мысалы, оқушылар мен мұғалімдер үшін бұл технология тапсырмаларды жеңілдетіп, оқыту сапасын арттыра алады. ЖИ арқылы контент жасау, презентация дайындау, сурет салу секілді қызметтер кеңінен таралып, білім алушылардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға ықпал етеді. Мұғалімдер үшін де ЖИ – уақыт үнемдеуші және шығармашылықты қолдаушы құрал.
Қауіптер мен сын-қатерлер
Дегенмен, ЖИ-дің дамуы бірнеше маңызды мәселелерді тудырады:
- Жеке деректердің қауіпсіздігі: Қоғам арасында ЖИ-ге жеке мәліметтерді сеніп тапсыру кең тарағанымен, бұл ақпараттардың мәңгі сақталатыны және кейде күмәнді мақсаттарда пайдаланылуы мүмкіндігі алаңдатады.
- Ақпараттық шындық пен жалғанның ара-жігі: ЖИ көмегімен жасалған шынайы көрінетін бейнелер мен видеоларды ажырата алмау жалған ақпарат таратуға, қоғамдық пікірді манипуляциялауға жол ашады.
- Ойлау қабілетінің әлсіреуі: Білім саласында ЖИ-ге тәуелділік оқушылардың өзіндік ойлау және сыни тұрғыдан ақпаратты сараптау дағдыларының төмендеуіне әкеледі. Дайын жауаптарды қолдану адамның шығармашылық пен әлеуметтік интеллектінің дамуына кері әсер етуі мүмкін.
Қазақстандағы жағдай және мемлекеттік қолдау
Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың Жолдауы бойынша ЖИ-ді экономика мен білімнің барлық салаларына енгізу үшін арнайы министрлік құрылды. Бұл қадам технологияны дамыту мен оның қауіпсіздігін қамтамасыз етуді мақсат етеді. Министрліктің құрылуы ЖИ-дің стратегиялық маңызды салаға айналғанын көрсетеді және оның кеңінен әрі тиімді қолданылуын көздейді.
Сарапшы пікірлері
ЖИ білім беру жүйесінде мұғалімнің қолдаушы көмекшісі ретінде қолданылуы керек, бірақ оны толық алмастыруға болмайды. Мұғалімдердің ЖИ-мен жұмыс істеу біліктілігін арттыру, оқушыларға ақпаратты дұрыс сүзгіден өткізу дағдыларын үйрету маңызды. Бұл технология – адам факторын толық алмастыра алмайтын құрал, оның басты миссиясы – білім сапасын арттыруға көмектесу.
Жасанды интеллект – бүгінгі қоғамның дамуындағы озық құрал, ол дұрыс пайдаланылған жағдайда білім мен өндірістің тиімділігін арттыра алады. Алайда, технологияның қауіптері мен тәуекелдерін ескере отырып, оны бақылаусыз пайдалану адамзатқа зиян келтіруі мүмкін. Сондықтан ЖИ-ді енгізуде этикалық, құқықтық және әлеуметтік аспектілерді ескере отырып, балансты сақтау маңызды. Адамның эмоциясы мен әлеуметтік қарым-қатынасты түсіну қабілеті жасанды интеллект үшін әлі де қол жетпейтін қасиет болғандықтан, адам факторын басты ұстаным ретінде қалдыру қажет.
