Altaı Aınabek: Jasandy jańbyrmen Araldy toltyrýǵa bolady

Jelide «jańbyr adam» degen atqa ıe bolǵan Altaı Aınabek Aral teńizine jańbyr jaýǵyzdy, dep habarlaıdy  qandastar.kz.

Altaı Aınabek – Klımatty ózgertý tehnologııalary halyqaralyq ortalyǵynyń (International Center of Climate Change Technologies) basshysy. Injener ózin «jasandy jańbyr jaýǵyzý» tehnologııasynyń avtory ekenin málimdedi.

Ol klımattyq tehnologııany Qazaqstanǵa ákelip, el ıgiligine paıdalanbaq. Al jańbyrdy shaqyrý ádisin, atmosferaǵa biryńǵaı ıondar jiberip, jerden kóteriletin aýa aǵymyn týdyryp, tabıǵı proessterdiń ımıtaııasyn jasaımyn dep túsindirdi. Atmosferalyq qysym tómendegen jerge muhıt akvatorııasynan ylǵal keledi deıdi ınjener.

Aıtýynsha, jańbyr jaýdyratyn qurylǵysy patenttelgen.

«EAPO-nyń (Eýrazııalyq patent uıymy – red.eskertpesi) patenti bar, halyqaralyq deńgeıde zııatkerlik menshigi qorǵalǵan. Álemde bul saladaǵy Avstralııa, Germanııa, Shvaarııa, BAÁ sııaqty elderdegi áriptesterimizdiń tehnologııalyq múmkindigin jaqsy bilemiz. Arıdtik aımaqtarda, shyn sý kerek shól men shóleıtterde eshqaısysy nátıje kórsete almaıdy, sol úshin olardy básekeles dep eseptemeımin», – deıdi Altaı Aınabek.

Sondaı-aq, ónertapqysh ekologııalyq apat aımaǵyna aınalǵan Aral teńizine jańbyr jaýdyryp, sý kólemin arttyrýǵa bolatynyn habarlady.

«Jaýyn deńgeıin kóbeıtip, nátıjege kóz jetkizgen soń 100 shaqty dronmen qosymsha jasaqtaımyz. Qazir 3 mınıstrlik, 2 ınstıtýttan jumys toby qurylyp jatyr. Aralǵa ylǵal tartyp, ony kondensattaýǵa yqpal jasasaq, onda Ortalyq Azııa elderi keleshekte sý qaýipsizdigine alańdamasa da bolady. Biz jaýyn shashyn deńgeıin keminde 100 paıyzǵa kóterýdi josparlap otyrmyz. Sońǵy jyldary Aralǵa tipti sý kelip jatqan joq. Bizdiń esebimizshe, bir jylda oǵan kemi 8-15 sharshy shaqyrym sý quıylýy tıis. Bul 4 «Shardara» sý qoımasynyń kólemimen birdeı», – dedi ol.