JańalyqtarQR azamattyǵyn alý
1,3 myńnan astam qazaq «Qandas» mártebesin aldy
Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi jyl basynan beri tarıhı otanyna oralǵan etnıkalyq qazaqtar týraly málimetti jarııalady.
2024 jylǵy 1 aqpandaǵy jaǵdaı boıynsha 1 306 etnıkalyq qazaq tarıhı otanymen tabysyp, qandas mártebesin aldy. Jalpy 1991 jyldan beri respýblıkaǵa 1 mln 129,6 myń etnıkalyq qazaq oraldy.
– Jyl basynan bastap Qazaqstanǵa kelgen qandastardyń jartysy (48,9%) Qytaıdan, 29,6% – О́zbekstannan, 8,3% – Mońǵolııadan, 4,4% – Reseıden, 7,3 Túrikmenstannan jáne 1,5% basqa elderden, – delingen vedomstvonyń hbarlamasynda.
Bıylǵy 1 aqpandaǵy jaǵdaı boıynsha eńbekke qabiletti jastaǵy etnıkalyq qonys aýdarýshylar sany 56,2%-dy, eńbekke qabiletti jastan kishi 33,6%-dy jáne zeınetkerler 10,2%-dy quraıdy.
Eńbekke qabiletti jastaǵy qandastardyń ishinen bilim deńgeıi boıynsha 15%-y joǵary bilimdi, 20,2%-y orta kásibı bilimdi, 54,6%-y jalpy orta bilimdi, jáne 10,2%-ynyń bilimi joq.
Qonys aýdarǵan etnıkalyq qazaqtar respýblıkanyń túrli óńirlerine qonystandy.
Sonymen birge, qandastardy qonystandyrý úshin kelesideı eńbek kúshi tapshy óńirler anyqtaldy: Aqmola, Abaı, Qostanaı, Pavlodar, Shyǵys jáne Soltústik Qazaqstan oblystary.
Qonystandyrý óńirlerinde 2023 jylǵa arnalǵan qandastardy qabyldaý kvotasy 2 433 adamdy quraıdy. 2023 jylǵy 1 aqpandaǵy jaǵdaı boıynsha qonystandyrý óńirlerine 332 qandas qonys aýdardy.
– Joǵaryda atalǵan óńirlerde qonystanǵan qandastarǵa kóshýge sýbsıdııa túrinde memlekettik qoldaý sharalary usynylady – bir mezgilde otaǵasyna jáne otbasynyń árbir múshesine 70 AEK (258,4 myń teńge) mólsherinde; turǵyn úı jaldaýǵa jáne kommýnaldyq qyzmetterge aqy tóleýge – bir jyl ishinde 15-ten 30 AEK (55,3-den 110,7 myń teńgege deıin) mólsherinde beriledi, – dep habarlady mınıstrlik.
Sondaı-aq qonys aýdarýdyń tıimdiligin arttyrý maqsatynda azamattardy soltústik óńirlerge qonys aýdarýǵa qatysatyn jumys berýshilerdi qoldaý boıynsha ınstıtýıonaldyq sharalar qabyldandy. Iaǵnı, turǵyn úı satyp alý, salý úshin nemese ıpotekalyq turǵyn úı qaryzdary boıynsha bastapqy jarnanyń bir bóligin jabý úshin ekonomıkalyq utqyrlyq sertıfıkaty turǵyn úı qunynyń 50%-y nemese bir otbasyna 4,28 mln teńgege deıin mólsherinde birjolǵy óteýsiz jáne qaıtarymsyz negizde engizildi.