جاڭالىقتار
«باتالوۆ جەتەلەپ كەلگەن…» – الماتى وبلىسىنداعى ەڭ باي اۋداننىڭ اكىمى نە ءۇشىن ۇستالدى?
فوتو: nege.kz
الماتى وبلىسى ىلە اۋدانىنىڭ اكىمى باعدات قاراساەۆت ۇستالدى. الماتى وبلىسىنداعى ەڭ باي ءارى ۇلكەن اۋداننىڭ اكىمى نەدەن جازىقتى بولدى? رەسمي تاعىلعان ايىپتىڭ بەيرەسمي استارى بار ما?, – دەپ حابارلايدى qandastar.kz nege.kz-كە سىلتەمە جاساپ.
الماتى وبلىسىنىڭ پروكۋراتۋراسى ب.قاراساەۆتىڭ ۇستالۋىنىڭ سەبەبىن بىلاي ءتۇسىندىردى: «الماتى وبلىسىنىڭ پروكۋراتۋراسى مەن وبلىستىق جەمقورلىققا قارسى قىزمەت ىلە اۋدانىنداعى قوقىس پوليگونىنا قاتىستى بىرلەسكەن تەكسەرۋدى اياقتادى. جەدەل تەرگەۋ شارالارىنىڭ ناتيجەسىندە 2024 جىلدىڭ 3 قىركۇيەگىندە قر قىلمىستىق-پروتسەسۋالدىق كودەكسىنىڭ 128-131 باپتارىنا سايكەس جەمقورلىق كۇدىگى بويىنشا اكىم قاراساەۆ ۇستالدى. وعان كاسىپكەرلىكپەن زاڭسىز اينالىستى, قىزمەت وكىلەتتىگىن اسىرا پايدالاندى, مەملەكەت مۇددەسىنە زيان كەلتىردى دەگەن ايىپتار تاعىلدى».
وڭىردەگى ەڭ ۇلكەن قوقىس پوليگونى ىلە اۋدانىندا ورنالاسقان. پوليگوننىڭ اۋماعى 40 گەكتارعا جۋىق. بۇل جەردىڭ «سىزداۋىققا» اينالعانىنا ءبىراز بولعان. ونسىز دا ساسىپ جاتقان پوليگوننان 2020 جىلى ءورت شىقتى. قىرسىققاندا, ءدال سول كۇندەرى جەل كۇشەيىپ, «قازاۆياقۇتقارۋ» اق-نىڭ تىكۇشاعىن شاقىرىپ, ءورتتى اۋپىرىممەن ارەڭ سوندىرگەنى ەستە. قوقىس پوليگونىنىڭ ماڭايىندا تۇراتىن بىرنەشە مىڭ حالىققا وبال-اق. كوكتەم شىعىپ كۇن جىلت ەتكەننەن-اق قولقانى قاباتىن ساسىق يىستەن بولەك, بۇل پوليگون ونسىز دا ەكى وكپەسىنەن دەمالىپ تۇرعان الماتىنىڭ ەكولوگياسىن ودان ءارى ءبۇلدىرىپ جاتىر.
قوقىس پوليگونىن الدەكىمدەردىڭ بيزنەسكە اينالدىرىپ العانى تۋرالى گۋ-گۋ جۇرت اۋزىندا بۇرىننان ءجۇر. ولار قوقىستان اقشا جاساۋ ءۇشىن شەتەلدىك ميگرانتتاردى دا زاڭسىز پايدالاناتىنى ەشكىمگە قۇپيا ەمەس. ماسەلەن بيىلعى جىلدىڭ باسىندا الماتى وبلىستىق پوليتسيا دەپارتامەنتى «ميگرانت» جەدەل شاراسىن جۇرگىزىپ, ىلە اۋدانىنداعى قوقىس پوليگونىندا زاڭسىز جۇمىس ىستەپ جۇرگەن 40 شەتەلدىكتى انىقتاعان.
بۇل تۋرالى وبلىستىق پد باستىعى باۋىرجان الەنوۆ بىلاي دەپ مالىمدەدى: «قوقىس پوليگونىندا كورشى رەسپۋبليكالاردىڭ ازاماتتارى زاڭسىز جۇمىس ىستەگەن. ولاردىڭ جەكە باسىن انىقتاۋ ءۇشىن ىلە اۋداندىق پوليتسيا باسقارماسىنا جەتكىزىلدى. جەكە باستارى انىقتالعان سوڭ زاڭعا سايكەس اكىمشىلىك جاۋاپقا تارتىلادى».
قوقىس پوليگونىن زاڭسىز بيزنەس جاساپ العانداردىڭ «جەكە باسى» الدەقاشان انىقتالىپ قويعانى انىق. بىراق وسى ۋاقىتقا دەيىن ولاردىڭ نەگە جاۋاپقا تارتىلماي كەلگەنى تۇسىنىكسىز.
باعدات قاراساەۆ الماتى وبلىسىنداعى ەڭ باي ىلە اۋدانىن 2018 جىلدان بەرى باسقارىپ كەلدى. وعان دەيىن قاراساەۆ الاكول اۋدانىنىڭ اكىمى, الماتى وبلىسى اكىمىنىڭ اپپاراتىنىڭ جەتەكشىسى, تالدىقورعان قالاسىنىڭ اكىمى, الماتى وبلىسى اكىمىنىڭ كەڭەسشىسى بولدى. 2022 جىلى جەتىسۋ وبلىسىنىڭ اكىمدىگىنە كانديدات بولعانىن دا بىلەمىز.
الماتى وبلىسىنىڭ جاعدايىمەن جاقسى تانىس تۇراقتى وقىرمانىمىز باعدات قاراساەۆتى وسى ۋاقىتقا دەيىن كەشەگى اكىم, بۇگىنگى زەينەتكەر اماندىق باتالوۆتىڭ «جەتەلەپ كەلگەنىن» ايتادى.
– قاراساەۆتىڭ ءومىربايانىن قاراساڭىز, ول جوعارى لاۋازىمدى قىزمەتتەردىڭ ءبارىن اماندىق باتالوۆ الماتى وبلىسىنىڭ اكىمى بولىپ تۇرعان كەزدە اتقاردى. ونى ىلە اۋدانىنا اكىم ەتىپ باتالوۆ تاعايىندادى. مەنىڭ بىلۋىمشە, «قوقىس پوليگونىنا قاتىستىستى زاڭسىز كاسىپكەرلىكپەن اينالىستى» دەگەن ايىپ – ايسبەرگتىڭ سۋ بەتىندەگى كورنىسى عانا. الداعى ۋاقىتتا قىلمىستىق ءىس اياسى كەڭەيىپ, تاياقتىڭ ءبىر ۇشى الماتى وبلىسىنىڭ بۇرىنعى اكىمى اماندىق باتالوۆتىڭ دا باسىنا ءتيۋى مۇمكىن, – دەيدى وقىرمانىمىز.
2018 جىلى 3 قىركۇيەكتە ءوزىنىڭ كەڭەسشىسى ب.قاراساەۆتى ىلە اۋدانىنىڭ اكىمى ەتىپ تاعايىنداعان اماندىق باتالوۆ بىلاي دەگەن: «قىدىرگەلدى مەدەۋوۆ زەينەت جاسىنا جەتىپ, قىزمەتىنەن بوساتىلدى. جاڭا اكىم ءتۇرلى قىزمەتتەردى ىستەدى, تاجىريبەسى زور. وبلىس ەكونوميكاسى ءۇشىن ىلە اۋدانىنىڭ ورنى ەرەكشە. جاڭا اكىمنىڭ الدىندا ۇلكەن جۇمىستار تۇر».
ا.باتالوۆ ءوزى تاعايىنداعان اكىمنىڭ تۇپ-تۋرا التى جىلدان كەيىن ۇستالىپ كەتەتىنىن ءبىلدى مە ەكەن, ءا? بىلمەۋى دە مۇمكىن عوي…
4 قىركۇيەك كۇنى پروكۋراتۋرا ب.قاراساەۆقا قاتىستى بۇلتارتپاۋ شاراسىنا سانكتسيا الۋ ءۇشىن قىلمىستىق ءىس ماتەريالدارىن سوتقا وتكىزگەن. قاراساەۆتىڭ ەكى ايعا قامالعانى ياكي ۇيقاماققا الىنعانى تۋرالى ازىرگە رەسمي حابار جوق…