600-دەن استام كومپانيا سالىق ورگاندارىنىڭ ساداعىندا: جاڭا فيسكالدى ساياسات نەنى كوزدەيدى?

فوتو: اشىق دەرەككوز

قازاقستاننىڭ قارجى مينيسترلىگى مەن مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتى سالىقتىق ءتارتىپتى نىعايتۋ ماقساتىندا بىرقاتار شارانى جۇزەگە اسىرىپ جاتىر. جاقىندا 633 سالىق تولەۋشىگە سالىقتى تومەندەتكەنى جايلى ەسكەرتۋ حاتتارى جىبەرىلدى, دەپ جازادى qandastar.kz

ولاردىڭ اراسىندا قۇرىلىس سەكتورىنداعى 172 كومپانيا, 102 ساۋدا كاسىپورنى جانە باسقا دا بىرنەشە جۇزدەگەن كاسىپورىن بار. وسى شارالاردىڭ ناتيجەسىندە ەسەپتىلىكتى تۇزەتكەن كومپانيالار بيۋدجەتكە 17 ميلليارد تەڭگە اۋداردى. ولاردىڭ اراسىندا ەلىمىزدەگى ءىرى  كومپانيالار – BI Group پەن BAZIS بار.

ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك, بۇعان دەيىن پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ بىرنەشە ءىرى كومپانيالاردى سالىق مىندەتتەمەلەرىن بۇزعانى ءۇشىن سىن ساداعىنا العان ەدى. ولاردىڭ اراسىندا ءبىز ايتقان ءدال وسى BI مەن BAZIS بار. ۇكىمەت باسشىسى بۇل كومپانيالاردان سالىق دەكلاراتسيالارىن تۇزەتۋدى جانە قوسىمشا سالىقتاردى تولەۋدى تالاپ ەتتى. دەگەنمەن, BI ايىپتاۋدى جوققا شىعارىپ, اۋديتتەن وتكەنىن مالىمدەگەن بولاتىن. الايدا كەيىنىرەك بۇلاي بولماي شىقتى.

وrda.kz حابارلاعانداي, بۇل شارا – تەك ءبىر رەتتىك اكتسيا ەمەس, الدا جۇيەلەنەتىن سالىق سالاسىنداعى رەفورمانىڭ ءبىر بولىگى. سوڭعى وزگەرىستەرگە ساي, «قۇرىققا ءتۇسىپ وتقان» سالالاردىڭ ىشىندە قۇرىلىس پەن ساۋدا بار. وسىعان قاراپ, مەملەكەتتىك ورگاندار سالىقتان جالتارۋ ماسەلەسىن قاداعالاپ قانا قويماي, بيزنەسپەن ءتيىمدى ديالوگ ورناتۋعا قادام جاساپ وتىرعانىن بايقاۋعا بولادى.

بۇدان بولەك, قازاقستان وتكەن جىلى 89 يۋريسديكتسيامەن, سونىڭ ىشىندە 26 وفشورلىق مەملەكەتپەن قارجىلىق اقپارات الماسۋدى كەڭەيتتى. بۇل قادام سالىق ورگاندارىنا شەتەلدەگى قازاقستاندىقتاردىڭ ەسەپشوتتارىن باقىلاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى جانە سالىقتى اكىمشىلەندىرۋگە جول اشادى. قازىر وسى مەحانيزم ارقىلى بيۋدجەتكە 5,4 ميلليارد تەڭگە ءتۇستى. بۇعان دەيىن «قازاقستاننان قارجى تاسۋ» سالىقتان جالتارۋدىڭ تانىمال ءادىسى بولعانى بەلگىلى, الايدا جاڭا شارالار ارقىلى بۇل ارنالاردىڭ ەندى تىنىسى تارىلماق.

قازاقستاندا سالىق جۇيەسىنىڭ اشىقتىعىن ارتتىرۋ ماقساتىندا قولعا الىنعان تاعى ءبىر قادام – تسيفرلىق تەڭگەنى سالىق جۇيەسىنە ەنگىزۋ. 2024 جىلدىڭ IV توقسانىندا قارجى مينيسترلىگى مەن ۇلتتىق بانك «تسيفرلىق ققس» پيلوتتىق جوباسىن ىسكە قوستى. بۇل جاڭا مەحانيزم ققس قايتارۋ پروتسەسىن ايتارلىقتاي جىلدامداتادى: بۇرىنعىداي 55-75 كۇننىڭ ورنىنا كاسىپكەرلەر سالىقتى 15 جۇمىس كۇنى ىشىندە قايتارسا, پيلوتتىق جوبا اياسىندا بۇل مەرزىم 5 كۇنگە دەيىن قىسقاردى. ج

جاڭا باستامالار سالىق تولەۋشىلەر ءۇشىن پروتسەستەردى جەڭىلدەتىپ, قارجىلىق اينالىمدى جاقسارتادى. سونداي-اق بۇل شەشىمدەر جەمقورلىققا قارسى كۇرەستى كۇشەيتىپ, ەكونوميكانىڭ تۇراقتى دامۋىنا جاعداي جاسايدى.