جاڭالىقتار
اۋرۋ ەكى ەسە ءوستى: الماتى قالالىق سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتى دابىل قاقتى
فوتو: bbc.com
الماتى قالالىق سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتى شاھاردا سالمونەللەز اۋرۋىنىڭ ەكى ەسە وسكەنىن مالىمدەدى. بۇل تۋرالى Stan.kz اقپارات اگەنتتىگى حابارلايدى.
دەپارتامەنتتىڭ مالىمەتىنشە, بۇل اۋرۋدى جۇقتىرعان 14 جاسقا دەيىنگى بالالار سانى 25 پايىز بولعان.
«2024 جىلدىڭ العاشقى التى ايىندا الماتىدا سالمونەللەزبەن اۋىرۋ كورسەتكىشى 100 مىڭ تۇرعىنعا شاققاندا 1,40 بولدى. بۇل 2023 جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىندەگى 0,67 كورسەتكىشتەن ەكى ەسە جوعارى», – دەلىنگەن حابارلامادا.
ۆەدومستۆونىڭ مالىمەتىنشە, اۋرۋدىڭ كوپ بولىگى دايىنداۋ تەحنولوگياسى مەن ساقتاۋ شارتتارىنا (قۇس ەتى, ەت جانە ءسۇت ونىمدەرى) سايكەس كەلمەيتىن, ۇيدە دايىندالعان ساپاسىز ونىمدەردى تۇتىنعان جاعدايدا پايدا بولادى. سونداي-اق جەكە گيگيەنانى ساقتاماۋ سالدارىنان ەكەن. كەيدە قوعامدىق ورىنداردان تاماقتانعان كەزدە پايدا بولادى دەيدى.
وسىعان بايلانىستى ەپيدەميولوگتار تۇرعىنداردى كەلەسى پروفيلاكتيكالىق شارالاردى ساقتاۋعا شاقىردى:
- دارەتحاناعا بارعاننان كەيىن, تاماق ىشەر الدىندا جانە تاماق دايىنداۋ الدىندا قولدى سابىنمەن ۇنەمى جانە مۇقيات جۋ, بۇل قولمەن جاناسۋ ارقىلى ينفەكتسيانىڭ بەرىلۋ قاۋپىن ازايتۋعا كومەكتەسەدى;
- باكتەريالاردىڭ كوبەيۋىنە جول بەرمەۋ ءۇشىن تاعامدى توڭازىتقىشتا تومەن تەمپەراتۋرادا ساقتاۋ, ساقتاۋ كەزىندە دايىندالعان جانە شيكى تاعامداردىڭ كورشىلەستىگىن قاداعالاۋ, پىسىرىلگەن جانە شيكى تاعام ءۇشىن جەكە تاقتايلار مەن پىشاقتاردى پايدالانۋ;
- تەز بۇزىلاتىن ونىمدەردىڭ جارامدىلىق مەرزىمىن قاداعالاۋ;
- شيكى ءسۇتتى جانە شيكى سۇتتەن جاسالعان ءسۇت-ونىمدەردى تۇتىنۋدان اۋلاق بولىڭىز, تەك پاستەرلەنگەن نەمەسە قايناتىلعان ءسۇتتى ءىشۋ;
- قۇرامىندا كرەمدى كونديتەرلىك ونىمدەر مەن تورتتاردى تەك بالعىن كۇيىندە تۇتىنۋ, ولاردى توڭازىتقىشتا وندىرىلگەن ساتتەن باستاپ 24 ساعاتتان ارتىق ساقتاۋعا بولمايدى;
- رۇقسات ەتىلمەگەن ساۋدا ورىندارىنان ەت, ەت ونىمدەرىن, قۇس ەتىن, جۇمىرتقانى, ءسۇت-ءسۇت ونىمدەرىن ساتىپ الماڭىز;
- تاعامدى دۇرىس ءپىسىرۋ, ونى مۇقيات تەرميالىق وڭدەۋدەن وتكىزۋ, شالا پىسىرىلگەن تاعامدى, شيكى جۇمىرتقانى جەۋگە بولمايدى;
- كوكونىستەردى, قاربىزدار مەن قاۋىنداردى, سونداي-اق تاۋىق جۇمىرتقالارىن اعىندى سۋدىڭ استىندا مۇقيات جۋ;
- ءجۇزۋ كەزىندە تەك رەسمي رۇقسات ەتىلگەن جەرلەردە شومىلۋ, سۋدى جۇتپاۋعا تىرىسۋ قاجەت;
- ۇستەل مەن اس ءۇي ىدىستارىن, تۇرمىستىق زاتتاردى, بالالار ويىنشىقتارىن تازا ۇستاۋ.
سالمونەللەز – ءناجىس-اۋىز بەرىلۋ مەحانيزمىمەن بەرىلەتىن جەدەل جۇقپالى اۋرۋ, جىل بويى كەزدەسەدى, بىراق كوبىنەسە جاز مەزگىلىندە اۋا تەمپەراتۋراسىنىڭ كوتەرىلۋىنە جانە ازىق-ت ۇلىكتى ساقتاۋ شارتتارىنىڭ بۇزىلۋىنا بايلانىستى تىركەلەدى.
«سالمونەللەزدىڭ بەلگىلەرى پايدا بولسا, دەرەۋ مەديتسينالىق كومەككە جۇگىنۋ كەرەك. ءوزىن-ءوزى ەمدەۋگە بولمايدى», – دەيدى دەپارتامەنت.