Depýtat Qazaqstanda úılený toıyn ótkizý úshin nesıe berýge tyıym salýdy usyndy

Foto: pixabay.com

Májilis depýtaty Ardaq Nazarov úkimet basshysy Oljas Bektenovqa joldaǵan saýalynda búginde elimizde jastardyń kóp ajyrasatynyn jáne munyń aldyn alý úshin tıisti sharalar atqarylý kerek ekenin atap ótti, dep jazdy qandastar.kz

Bul týraly Stan.kzaqparat agenttigi habarlaıdy.

Ardaq Nazarov ulttyq statıstıka bıýrosynyń resmı derekterin alǵa tarta otyryp, 2023 jyly elimizde 120,8 myń neke tirkelse, sonyń 40,2 myńy ajyrasýmen aıaqtalǵanyn aıtty.

«Munyń syrtynda beıresmı oırany shyqqan otbasylar qanshama?! Osyndaı aıdyń, kúnniń amanynda shańyraǵy ortasyna túsken otbasylar kesirinen búginde 400 myń áıel men 60 myń erkek – jalǵyz basty otbasy kebin qushyp otyr. Bul ne degen sumdyq?! “Eki jaqsy bas qossa, birin-biri qııalmas. Eki jaman bas qossa, keń dúnıege sııalmas” degendeı, biz osyndaı múshkil hálge qalaı jettik? Qaı jerden qııa basyp, qaı tustan qapy qalyp otyrmyz? Beıbit kúnde otbasynyń otyn-sýyn tasyp bergen. El basyna kún týsa “janym arymnyń sadaǵasy”- degen namysty erlerimiz qaıda? Shańyraǵynyń berekesi, otbasynyń uıytqysy bola bilgen, ádebi altyn jippen ádiptelgen tekti qyzdarymyz qaıda? Otbasy-oshaq qasynyń túıtkil máselelerin túbirli túrde sheshpeı turyp, álemdik trendterdiń sońynan aty-jóni joq, alashapqyn ilese bersek, ult retinde úlken toqyraýǵa ushyrarymyz anyq», – delingen Ardaq Nazarovtyń depýtattyq saýalynda.

Ardaq Nazarov ajyrasýdyń aldyn alý jáne otbasy ınstıtýtyn nyǵaıtý baǵytynda búginde túrli tájirıbeler men tıimdi úlgiler jetkilikti deıdi.

• “Birinshiden, ajyrasýǵa ótinish bildirgen erli-zaıyptylardyń birjaqty sheshimi negizinde sotqa aryz qabyldanbas buryn arnaıy memlekettik baj nemese jarna tóleý tártibin engizý qajet. Bul tólemniń kólemi edáýir joǵary bolýy tıis. Sonymen qatar, resmı túrde ajyrasqan tulǵalar úshin tabys salyǵynyń mólsherlemesin kezeń-kezeńimen arttyrý qarastyrylsyn.

• Ekinshiden, halqymyzdyń ǵasyrlar boıy qalyptasqan dástúrli quqyqtyq mádenıetinde áýlettiń úlkenderi men aqsaqaldarynyń sózin tyńdaý, daý-damaıdy bitimmen sheshý dástúri berik ornyqqan. Osy tájirıbeni zamanaýı formatta qoldaný maqsatynda, qazirgi tańda jergilikti atqarýshy organdar janynan qurylǵan jergilikti qoǵamdastyq keńesteri, ardagerler alqasy, ımamdar, áıelder keńesi syndy konsýltatıvtik-keńesshi organdardyń áleýetin paıdalaný usynylady. Ajyrasýǵa ótinish bergen erli-zaıyptylardyń isi sotqa jetpeı turyp, aldyn ala osy keńesterdiń qaraýyna usynylyp, bitimgershilik jáne tatýlasý baǵytynda jumys júrgizilse, kóptegen otbasylardyń saqtalyp qalýyna múmkindik týar edi», – dedi Ardaq Nazarov.

Budan bólek depýtat jas otbasylarǵa arnalǵan «Jas otbasy» ulttyq baǵdarlamasyn ázirleý qajet ekenin aıtty. Onyń aıtýynsha, baǵdarlama aıasynda jańadan úılengen jastarǵa turǵyn úı, balabaqsha, jumysqa ornalasý jáne balaly bolý kezinde keshendi qoldaý kórsetilýge tıis.

Sonymen qatar ıpotekalyq jeńildikter, arnaıy járdemaqylar men salyqtyq demalys qarastyrylýy qajet. Bul sharalar jas otbasylardyń turaqtylyǵyn arttyryp, ajyrasý deńgeıin tómendetýge yqpal etedi deıdi ol.

«Tórtinshiden, úılený toılaryn ótkizý kezinde nesıe rásimdeýge jol bermeý jóninde keń kólemdi aqparattyq-ıdeologııalyq naýqan júrgizý. Qazirgi qoǵamda eki jastyń úılený toıyna baılanysty qaryzǵa batý, banktik nesıeler alý jaǵdaılary jıi kezdesýde. Bir sáttik saltanat úshin birneshe jyl nesıe tóleý jas otbasynyń berekesin ketirip, ekonomıkalyq táýelsizdigine keri áser etedi. Osyǵan baılanysty Úkimetke jastar arasynda qarjylyq saýattylyqty arttyrý, nesıege toı jasamaý jóninde jalpyhalyqtyq aqparattyq-ıdeologııalyq qozǵalys bastaýdy usynamyn. Bul bastamaǵa qoǵam qaıratkerlerin, din ókilderin, otandyq medıa men blogerlerdi tarta otyryp, «Qarapaıym toı – berekeli otbasy» uranymen ulttyq deńgeıdegi úndeý jarııalaý tıimdi bolar edi», – dedi depýtat Ardaq Nazarov.

Ardaq Nazarovtyń aıtýynsha, otbasy – memlekettiń irgetasy, al ajyrasý tek jeke másele emes, ulttyq qaýipsizdik pen turaqtylyqqa áser etetin túıtkil. Oljas Abaıulyna joldaǵan úndeýinde ol ajyrasýdyń aldyn alý úshin otbasylyq qundylyqtardy nasıhattap, jastarǵa tárbıe berýdi, áleýmettik qoldaýdy kúsheıtýdi jáne ulttyq ıdeologııany nyǵaıtýdy úkimet pen parlamenttiń strategııalyq mindeti retinde atap ótti. Nazarov atalǵan sharalardy keshiktirmeı iske asyrý el bolashaǵyna jaýapkershilikpen qaraýdyń belgisi ekenin aıtyp, naqty áreket pen nátıje kútetinin jetkizdi.

Eske salaıyq, buǵan deıin ádilet mınıstri elimizde árbir ekinshi nekeniń sońy ajyrasýmen aıaqtalatynyn málimdegen edi. Onyń sózinshe, byltyr 61 080 ajyrasý tirkelgen, bul neke qııý sanynyń (124 774) jartysyna jýyǵyna teń.