جاڭالىقتار
دەپۋتات ۋتيل الىم بويىنشا «روپ وپەراتورىنىڭ» ورنىنا كەلگەن كومپانيانى سىنعا الدى

فوتو: parlam.kz
ءماجىلىس دەپۋتاتى «روپ وپەراتورىنىڭ» ورنىنا كەلگەن «جاسىل دامۋ» اق-نىڭ جۇمىسىن سىنعا الدى, دەپ جازدى qandastar.kz
بۇل تۋرالى Stan.kz اقپارات اگەنتتىگى حابارلايدى.
بۇل تۋرالى دەپۋتات ەكاتەرينا سمىشلياەۆا ۆيتسە-پرەمەر رومان سكليارعا جولداعان دەپۋتاتتىق ساۋالىندا ايتتى.
سمىشلياەۆانىڭ ايتۋىنشا, قازاقستاندا ەنگىزىلگەنىنە ون جىلدان اسقان ۋتيل الىم ەلدەگى ەكولوگيالىق ونەركاسىپتى دامىتۋعا ىقپال ەتە الماعان. ال باستاپقىدا بۇل الىمنىڭ ماقساتى – وتاندىق اۆتوكولىك ءوندىرىسىن قورعاۋمەن قاتار, ەكولوگيانى جاقسارتۋ بولعان.
دەپۋتاتتىڭ مالىمەتىنشە, قازاقستاندا جىل سايىن شامامەن 5 ميلليون توننا تۇرمىستىق قالدىق شىقسا, سونىڭ تەك 26%-ى عانا وڭدەلەدى. الايدا بۇل دا تەرەڭ وڭدەۋدى ەمەس, تەك سۇرىپتاۋدى بىلدىرەدى. ال 1 ميلليارد توننا ءوندىرىس قالدىعىنىڭ نەبارى 11%-ى قايتا وڭدەلسە, قالعانى پوليگونداردا جينالىپ جاتىر.
«ەل بويىنشا جوسپارلانعان 94 قوقىس پوليگونى جوباسىنان تەك التاۋى عانا قارجىلاندىرىلعان. قالعان قوقىس وڭدەيتىن زاۋىتتار جەمقورلىقتىڭ ەسكەرتكىشىنە اينالدى, ال جاڭا جوبالار مۇلدە باستالعان جوق», – دەيدى دەپۋتات.
بۇعان دەيىن دە قوعام تاراپىنان “روپ وپەراتورىنا” سىن ايتىلعان ەدى. ال ەكى جىل بۇرىن جاڭا وپەراتور – «جاسىل دامۋ» جۇمىسىن باستادى.
دەپۋتاتتىڭ ايتۋىنشا, «جاسىل دامۋ» كومپانياسىنىڭ ەسەپشوتتارىندا 406 ميلليارد تەڭگە قاراجات جينالعان. بۇل قاراجاتتىڭ جارتىسى 2023 جىلى بۇرىنعى «روپ وپەراتورىنان» الىنعان, قالعان جارتىسى كومپانيانىڭ ءوز تابىسىمەن جينالعان.
دەپۋتات وپەراتوردىڭ اكىمشىلىك شىعىندارى جىلىنا 4 ميلليارد تەڭگەگە جۋىقتايتىنىن ايتادى. سونىمەن قاتار ول كومپانيانىڭ باسقا شىعىندارىنا كۇمانمەن قارايدى. مىسالى, ەكى جىل ىشىندە «جاسىل دامۋ» يندۋستريالىق دامۋ قورىنا (يدق) 140 ميلليارد تەڭگە بولگەن. بۇل قارجى قورشاعان ورتانىڭ جاي-كۇيىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان وڭدەۋشى ونەركاسىپ جوبالارىنا جۇمسالۋعا تيىس ەدى. الايدا ونىڭ تەك 3,5 ميللياردى, ياعني 2,5%-ى عانا قوقىس وڭدەۋگە جۇمسالعان. قالعان قارجى اۆتوبۋستار, جول-قۇرىلىس, اۋىل شارۋاشىلىعى جانە باسقا دا تەحنيكالاردى ساتىپ الۋعا كەتكەن.
سمىشلياەۆا كومپانيا باسشىلىعى شوتىندا جينالعان 400 ميلليارد تەڭگەنى قالاي پايدالانۋ كەرەك ەكەنىن بىلمەيتىنىن العا تارتتى.
«كەيىنگى ۋاقىتتا وپەراتور اقشانى تەزىرەك جۇمساۋعا تىرىسىپ جاتىر, بىراق ناقتى قالاي جۇمساۋ كەرەگىن بىلمەيدى. بۇعان تاريفتەردى شەكتى مولشەرگە دەيىن سۋبسيديالاۋ, زەرتتەۋ جۇمىستارىنا بيۋدجەتتەردى ۇلعايتۋ جانە باسقا دا جالعان باستامالار دالەل. بىراق بۇل شارالاردىڭ ەشقايسىسىنىڭ وندىرىستىك قايتا وڭدەۋگە قاتىسى جوق», – دەدى دەپۋتات.
سمىشلياەۆا «جاسىل دامۋ» كومپانياسىنىڭ ەكى جىلدىق جۇمىس تيىمدىلىگىنە كەشەندى باعا بەرۋدى, ونىڭ ىشىندە اكىمشىلىك شىعىنداردى تەكسەرۋدى ۇسىنادى. سونداي-اق قاراجاتتى ءبولۋ ىسىندە اشىقتىق پەن ەسەپتىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ, پارلامەنتتىك باقىلاۋ مەن ترانزاكتسيالاردى تسيفرلى بەلگىلەۋدى ەنگىزۋدى ۇسىنادى. بۇدان بولەك, وپەراتوردىڭ قاراجاتتى تەك قالدىقتاردى سۇرىپتاۋ مەن تەرەڭ وڭدەۋگە باعىتتاۋىن زاڭمەن شەكتەۋ قاجەت ەكەنىن ايتتى.