جاڭالىقتار
دەپۋتات جاستاردى جۇمىسپەن قامتۋعا قاتىستى ويىن ءبولىستى
فوتو: اشىق دەرەككوز
ماجىلىستە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە تاۋارلاردىڭ شىعارىلعان ەلىن ايقىنداۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭىنىڭ جوباسى ءبىرىنشى وقىلىمدا قارالدى. ءماجىلىس دەپۋتاتى, ماجىلىستەگى «AMANAT» پارتياسى فراكتسياسىنىڭ جەتەكشىسى ەلنۇر بەيسەنباەۆ ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا دەپۋتاتتار ازىرلەگەن جاڭا زاڭ جوباسىنىڭ ماڭىزىنا توقتالىپ, وزەكتى ماسەلەلەرگە توقتالدى, دەپ حابارلايدى qandastar.kz
ەلىمىزدە بۇگىنگى كۇننىڭ باستى ماسەلەسى – كۇن سايىن ءوسىپ جاتقان باعا مەن ۇلتتىق ۆاليۋتانىڭ تۇراقسىزدىعى. بۇل ماسەلە ءار وتباسىنى الاڭداتىپ وتىر. حالىقتىڭ تابىسى ازايىپ, ەرتەڭگى كۇنگە دەگەن سەنىمى جوعالۋدا. سونداي-اق, جىل سايىن ەڭبەك نارىعىنا 2000 جىلداردىڭ باسىندا دۇنيەگە كەلگەن جۇزدەگەن مىڭ جاس قازاقستاندىقتاردىڭ قوسىلۋى ەكونوميكامىزعا ۇلكەن جۇكتەمە اكەلۋدە. ءبىزدىڭ ءبىلىمدى ءارى ەڭبەكقور جاستارىمىز ادال ەڭبەك ەتىپ, مانساپ قۇرىپ, بولاشاعىنا سەنىمدى بولعىسى كەلەدى. الايدا ەلدە وندىرىستىك كاسىپورىنداردىڭ جەتىسپەۋشىلىگىنەن لايىقتى جۇمىس تابۋ قيىن. ءبارىمىز جۋىردا عانا ۇلتتىق قوردان تريلليونداعان ترانسفەرتتەر مەن سالىق جيناۋداعى ۇلكەن ماسەلەلەردى قامتيتىن بيۋدجەت قابىلداعانىمىزدى ەسكە الايىق. بۇل ماسەلەلەر جايلى كۇن سايىن باق-تا ءتۇرلى سىن ايتىلۋدا – دەدى ەلنۇر بەيسەنباەۆ.
بۇل رەتتە, دەپۋتات مينيسترلەر كابينەتىنىڭ جۇمىسىنا دا سىن ايتتى.
ءبىزدىڭ مينيسترلەر جۋرناليستەردىڭ ەكونوميكا قاشان وڭالاتىنى تۋرالى سۇراقتارىنا ناقتى جاۋاپ بەرە الماي وتىر. حالىقارالىق جاعدايعا سىلتەمە جاساۋمەن شەكتەلەدى. بىراق مۇنداي جاۋاپتار حالىقتى اشۋلاندىرادى. ادامدار بىزدەن باسقا ارەكەت كۇتۋدە. سونىمەن قاتار, ۇكىمەتتىڭ كۇن تارتىبىنەن ەل ەكونوميكاسىن ەكى ەسە ۇلعايتۋعا باعىتتالعان جاڭا ەكونوميكالىق ساياسات تا ءتۇسىپ قالعانىن كورىپ وتىرمىز. بۇل مىندەت كەزىندە مەملەكەت باسشىسى تاراپىنان قويىلىپ, بۇكىل قوعامنىڭ قولداۋىنا يە بولعان ەدى. بارشاعا تۇسىنىكتى: ەلىمىزگە ۇلكەن ءارى جۇيەلى وزگەرىستەر قاجەت. ساراپشىلاردىڭ ءبارى جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشاتىن, سالىق تولەيتىن جانە حالىقتى وتاندىق تاۋارلارمەن قامتاماسىز ەتەتىن مىقتى ءوندىرىس ورىندارى كەرەكتىگىن ايتادى. بىراق بۇل وندىرىستەر وزدىگىنەن پايدا بولمايدى. ولاردى دامىتۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋ كەرەك. بۇگىن ءبىز وسى باعىتتا ۇلكەن قادام جاسايتىن زاڭ جوباسىن تالقىلاپ وتىرمىز. بۇل زاڭدى باستاما كوتەرىپ, جۇمىس توبىن باسقارعان – «AMANAT» پارتياسىنىڭ دەپۋتاتتارى. زاڭدا قازاقستاندىق تاۋارلاردىڭ رەەسترىن قۇرۋ مەن جۇرگىزۋدىڭ ادال ءارى اشىق شارتتارى قاراستىرىلعان, – دەدى ول.
دەپۋتاتتىڭ سوزىنشە, بۇل دەگەنىمىز – ەلىمىز بويىنشا جاڭا وندىرىستەردىڭ اشىلۋى. رەەسترگە كىرۋ بيزنەسكە تەگىن بولادى جانە مەرزىمسىز نەگىزدە جۇرگىزىلەدى. ءوندىرىس «Made in Kazakhstan» ستاندارتى بويىنشا ناقتى تالاپتارعا ساي جۇمىس ىستەيتىن بولادى. ءوندىرىستىڭ ءاربىر كەزەڭى تسيفرلىق ۆەريفيكاتسيا ارقىلى باقىلانادى. سالىق تولەۋ, جۇمىسشىلارعا الەۋمەتتىك تولەمدەر اۋدارۋ, جالاقى مەن كوممۋنالدىق تولەمدەر سەكىلدى كورسەتكىشتەر جاساندى ينتەللەكت ارقىلى ۇنەمى تەكسەرىلىپ وتىرادى. بۇل پروتسەسس تولىقتاي ونلاين فورماتتا جۇزەگە اسىرىلىپ, بيزنەسكە ەشقانداي قوسىمشا جۇكتەمە بولمايدى. بۇدان بىلاي جالعان كاسىپورىندار, ياعني بىردە-ءبىر قىزمەتكەرسىز, تەك ءمور مەن قازاقستاندىق بەلگى جاپسىرمالار ارقىلى ميلليونداعان تەڭگە تابىس تاپقان ۇيىمدار تاريح قويناۋىنا كەتەدى.
مەملەكەت جىل سايىن قازاقستاندىق وندىرۋشىلەردى قولداۋعا تريلليونداعان تەڭگە بولەدى. بۇل – ينفراقۇرىلىم, سالىقتىق جەڭىلدىكتەر, جەڭىلدەتىلگەن قارجىلاندىرۋ, مەملەكەتتىك ساتىپ الۋلارداعى باسىمدىقتار جانە باسقا دا قولداۋلار. سوندىقتان پرەزيدەنتتىڭ بيزنەسكە جۇمىس ىستەيتىن كاسىپورىندار مەن يمپورتقا تاۋەلدىلىكتى تومەندەتۋ تالابىن قويۋى ورىندى. حالىق تا بيۋدجەتتەن جۇمسالعان تريلليونداعان قاراجاتتىڭ ناتيجەسىن كورگىسى كەلەدى: دۇكەن سورەلەرىندە ساپالى وتاندىق تاۋارلاردىڭ بولۋىن جانە ولاردىڭ باعاسىنىڭ تۇراقتىلىعىن كۇتەدى. بۇل – ەكونوميكالىق تاۋەلسىزدىك. بۇگىن تالقىلانىپ جاتقان زاڭ جوباسى مەملەكەتتىك قولداۋدى ناقتى جۇمىس ىستەپ تۇرعان وندىرىستەرگە عانا باعىتتاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ءبىز ادال بيزنەس پەن شىنايى باسەكەلەستىككە جاعداي جاسايمىز. وتكەندە جىبەرىلگەن قاتەلىكتەردى قايتالاۋعا ۋاقىت جوق. بۇل زاڭ وسىنداي جاعدايلارعا جول بەرمەيدى, – دەدى ەلنۇر بەيسەنباەۆ.