جاڭالىقتارقارجى جانە تولەمدەر
ەلىمىزدە ونلاين نەسيە الۋ قيىنداي تۇسەدى
ەندى ونلاين نەسيە الۋ ايتارلىقتاي قيىنداي ءتۇسۋى مۇمكىن. سەبەبى, بانكتەر ءوتىنىمدى تۇسكەن بويدا ماقۇلدامايدى. ياعني, كەمى ءبىر كۇن ءوتۋىن كۇتەدى. وسىلايشا, قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى تۇتىنۋشىلاردى الاياقتاردان قورعاۋدى كوزدەپ وتىر, دەپ حابارلادى Qandastar.kz.
بۇل باستامانىڭ قانشالىقتى ءتيىمدى بولارى ازىرگە بەلگىسىز. ويتكەنى, زاڭ قابىلدانىپ, شەكتەۋلەر ەنگىزىلگەنىمەن, تۇتىنۋشىلىق نەسيە الاتىن ازاماتتار سانى ازاماي تۇر.
ۇلتتىق بانك دەرەگىنشە, جىل باسىنان بەرى تۇتىنۋشىلىق كرەديت كولەمى 24 پايىزعا ۇلعايىپ, 12 تريلليون 8 ميلليارد تەڭگەگە جەتكەن. دەمەك, ءوسىم 2,5 تريلليون تەڭگەنى قۇراپ وتىر. ال, نەسيەلەنۋ كورسەتكىشى بويىنشا كوش باسىنا ءۇش ءىرى مەگاپوليس حالقى جايعاسقان. ماسەلەن, الماتىلىقتار 3 تريلليون 900 ميللارد تەڭگە, استانالىقتار 1 تريلليون 300 ميلليارد, شىمكەنتتىكتەر شامامەن 1 تريلليون تەڭگە قارىز العان.
«ينفورمبيۋرو 31» جاڭا جىلدان باستاپ ونلاين نەسيە راسىمدەۋ قيىندايتىنىن مالىمدەدى. سەبەبى, ءوتىنىم بەرگەن تۇتىنۋشى بيومەتريالىق سايكەستەندىرۋدەن ءوتىپ قانا قويمايدى, جەكە باسىن راستاۋ ءۇشىن ەلەكتروندىق تسيفرلىق قولتاڭباسىن قولدانۋعا مىندەتتى.
بۇل ءتارتىپ بانك كليەنتتەرىن الاياقتاردان قورعاۋدىڭ ءبىر امالى. جانە ميكروقارجى ۇيىمدارى اقشانى اۋدارعانعا دەيىن بانك شوتىنىڭ نەمەسە تولەم كارتاسىنىڭ تۇتىنۋشىعا تيەسىلى ەكەنىن تەكسەرۋى شارت. ءارى بانكتەر ونلاين نەسيە الۋعا قاتىستى تۇسكەن ءوتىنىمدى سول ساتتە-اق ماقۇلداي المايدى. ويتكەنى, قارجى نارىعىن رەتتەۋ اگەنتتىگى كەمى ءبىر كۇن كۇتۋگە كەڭەس بەرگەن. دەمەك, سۇرانىمدى بوگدە ادام جولداسا, تۇتىنۋشى كرەديتتەن باس تارتا الادى. ارينە, جاڭاشىلدىق الاياقتار قۇرعان قاقپاننان قۇتقارۋى ىقتيمال. بىراق نەگىزگى پروبلەمانى شەشپەيدى دەدى ساراپشىلار. سەبەبى, حالىقتىڭ شامادان تىس نەسيەلەنۋ كورسەتكىشى ۇلعايماسا, كەمىپ جاتقان جوق ەكەن. ماسەلەن, كەيىنگى 9 ايدا تۇتىنۋشىلىق نەسيە كولەمى 2,5 تريلليون تەڭگەگە ارتقان. ال, تۇرعىندار نەسيە كۇندەلىكتى قاجەتتىلىكتى وتەيتىن قۇرالعا اينالعانىن جاسىرمايدى.
ماسەلەن, ەكونوميست جانگەلدى شىمشىقوۆ حالىقتىڭ شامادان تىس نەسيەلەنۋ ماسەلەسى قانداي دا ءبىر شەكتەۋ نە تىيىم سالۋ ارقىلى شەشىلمەيدى دەدى. پىكىرىنشە, ەل تۇتىناتىن تاۋار قولجەتىمدى بولعانى ابزال. ول ءۇشىن تۇتىنۋشىلىق نەسيە الەم ەلدەرىندەگىدەي 2-3 پايىزبەن بەرىلۋگە ءتيىس.
– بۇكىل الەم بويىنشا 2-3 پايىز تۇتىنۋ كرەديتى. ەندى سەن تۇتىنۋ كرەديتىنە كىرىپ كەتتىڭ, 30-35 پايىز. ءبىتتى ساۋداڭ. ودان كەيىن سەن تاعى ءبىر كرەديت الاسىڭ. ەندى قازىر ونى دوعارامىز دەپ جاتىر عوي. بىراق دەگەنمەندە قازاققا ونىڭ جولىن تابۋ وڭاي. سەنىڭ اتىڭا, مىنا كىسىنىڭ اتىنا, انا كىسىنىڭ اتىنا ءسويتىپ ءبىر-ءبىرىمىزدىڭ اتىمىزعا جازىپ ءبارىبىر الا بەرەمىز, – دەيدى ول.
ياعني, ەڭ الدىمەن ۇلتتىق بانك اقشا-نەسيە ساياساتىن قايتا قاراۋى قاجەت دەيدى ساراپشى. پايىمىنشا, ينفلياتسياعا مونەتارلىق قۇبىلىس قانا ەمەس, يمپورتتىڭ دا اسەرى زور. سوندىقتان, تەجەۋشى كۇش ەسەبىندە بازالىق ستاۆكانى جوعارى دەڭگەيدە ۇستاماۋعا ءتيىس. كەرىسىنشە, ءتۇسىرۋى كەرەك. سول كەزدە شاعىن جانە ورتا كاسىپ وكىلدەرى كوبىرەك نەسيە الىپ, ەكونوميكالىق تۇراقتىلىقتى قامتۋعا ىقپال ەتەدى. دەسە دە, جوعارى مولشەرلەمە دەپوزيت كولەمىنىڭ ۇلعايۋىنا سەپ بولىپ وتىر. ماسەلەن, قىركۇيەك ايىنداعى سالىمدار 142 ميلليون تەڭگەگە ارتىپ, 22,3 تريلليون تەڭگەگە جەتىپ وتىر. ال جىل باسىنان بەرى دەپوزيت قورى 2 تريلليون تەڭگەگە وسكەن.