قازاقستاندا تولەمدى ءبىر كۇن كەشىكتىرگەن تۇتىنۋشىعا جاڭا نەسيە بەرىلمەيدى

فوتو: Stan.kz

نەسيە تولەمىن كەشىكتىرگەن قارىز الۋشىلارعا جاڭا نەسيە بەرۋ شەكتەلەدى, ال بانك قارىزى ەندى مەملەكەتتىڭ موينىنا وتپەيدى, دەپ جازدى qandastar.kz

جاڭا زاڭ بويىنشا تسيفرلىق تەڭگە تولەم قۇرالى رەتىندە كەڭىنەن قولدانىلادى. بۇل تۋرالى Stan.kz اقپارات اگەنتتىگى ينفورمبيۋروباعدارلاماسىنا سىلتەمە جاساپ حابارلايدى.

ەندى نەسيە بويىنشا تولەمىن ءبىر كۇن كەشىكتىرگەن تۇتىنۋشىعا جاڭا نەسيە بەرىلمەيدى. ناقتىراق ايتقاندا, ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەرگە مەرزىمدى تولەمىن 30 كۇنگە, ميكروقارجىلىق ۇيىمدارعا 24 ساعاتقا كەشىكتىرگەن بورىشكەرلەرگە قارىز بەرۋگە تىيىم سالىنادى. بۇل شارانىڭ باستى ماقساتى – قارىزدى قايتارا الماۋ قاۋپى جوعارى تۇرعىنداردى قارىز قاقپانىنان قورعاۋ.

قارجى نارىعىن رەتتەۋ اگەنتتىگى دەپۋتاتتارعا «بانك تۋرالى» جاڭا زاڭ جوباسىن تانىستىردى. ايتۋلارىنشا, 30 جىل بۇرىن قابىلدانعان ەسكى زاڭ قازىرگى زامان تالابىنا سايكەس كەلمەيدى, سوندىقتان سەكتوردا اۋقىمدى وزگەرىستەر كۇتىلىپ وتىر.

ەندى قارجى ۇيىمدارىنا ەكى ءتۇرلى ليتسەنزيا بەرىلەدى: بازالىق جانە امبەباپ. بازالىق ليتسەنزياسى بار بانكتەردىڭ اكتيۆتەرىنە ەڭ تومەنگى جانە ەڭ جوعارى شەكتەر بەلگىلەنەدى. جوسپار بويىنشا, جوعارعى شەگى – 500 ميلليارد تەڭگە, تومەنگى شەگى – 10 ميلليارد تەڭگە. ال امبەباپ بانكتەر يسلامدىق قارجى قۇرالدارىن ۇسىنا الادى. مىسالى, قارجى ۇيىمىنىڭ ىشىندە شاريعات تالاپتارىنا سايكەس جۇمىس ىستەيتىن ارنايى بولىمشەلەر اشىلادى.

قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى ءمادينا ابىلقاسىموۆا  يسلامدىق قارجى ەرەكشەلىگىن ەسكەرۋ كەرەك ەكەنىن ايتتى.

«يسلامدىق قىزمەتتى ۇيىمداستىرۋشىلىق تۇرعىدان وقشاۋلاۋ, اكتيۆتەر مەن مىندەتتەمەلەردى بولەك ەسەپكە الۋ جانە باسقارۋ, جەكە قىزمەتكەرلەردى ءبولۋ, سونداي-اق قارجى ونىمدەرىن بەكىتەتىن جانە اۋديت جۇرگىزەتىن شاريعاتقا سايكەستىك جونىندەگى كەڭەستىڭ بولۋى كوزدەلگەن», – دەدى ول.

سونىمەن قاتار ەندى بانك قارىزى مەملەكەتتىڭ موينىنا وتپەيدى. كەرىسىنشە, اكتسيونەردىڭ جارعىلىق كاپيتالى سول بورىشتى تولەۋگە جۇمسالادى. ەگەر قاراجاتى جەتپەسە, مەملەكەت قاجەتتى قارجىنى قۇيىپ, اكتسيونەر اتانادى. جاڭا زاڭ اياسىندا تسيفرلىق تەڭگە دە ەرەكشە مانگە يە بولادى. بۇل تولەم ءتۇرىن قاۋىپسىز دەپ ايتۋعا تولىق نەگىز بار.

ۇلتتىق بانك توراعاسىنىڭ ورىنباسارى بەرىك شولپانقۇلوۆ تسيفرلىق تەڭگەگە پايىز جۇرمەيتىنىن دە اتاپ كەتكەن ءجون دەدى.

«ول دەپوزيت ەمەس. ياعني, قولما-قول جانە ەلەكتروندىق اقشانىڭ قىزمەتىن بىرىكتىرەدى. وسىلايشا, حالىققا تولەم جاساۋ جەڭىلدەيدى. تسيفرلىق تەڭگە تولەم قۇرالى رەتىندە قىزمەت ەتەدى. ونىڭ قولدانىلۋ اياسى كەڭ, بارلىق قارجىلىق وپەراتسيالاردى تولىق باقىلاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ەگەر اقشا ۇرلانعان نەمەسە الاياقتىق ارەكەت انىقتالسا, سوما تولىق بۇعاتتالادى», – دەدى ۇلتتىق بانك وكىلى.
ەسكە سالايىق, بۇعان دەيىن قازاقستاندا نەسيە الۋ الدەقايدا قاۋىپسىز ءارى اشىق بولاتىنىن جازعان ەدىك. جاڭا زاڭ بويىنشا ازاماتتارعا ويلانۋعا ءبىر كۇن بەرىلەدى, الاياقتىق ارەكەت بايقالسا شوت بەس كۇنگە بۇعاتتالادى. العاش رەت نەسيە الاتىن ادام بانككە جەكە كەلۋگە مىندەتتى. سونداي-اق توتەنشە جاعدايدان زارداپ شەككەندەر مەن الەۋمەتتىك وسال توپتارعا نەسيە مەن ميكروقارىزداردى ءۇش ايعا كەيىنگە قالدىرۋ مۇمكىندىگى قاراستىرىلعان. بانك پەن ميكروقارجى ۇيىمدارى كۇماندى تولەمدەر مەن الاياقتىقتى انىقتاعان جاعدايدا وپەراتسيالاردى توقتاتۋعا قۇقىلى. ايىپپۇل تەك ميكروقارىزدار ءۇشىن عانا ساقتالادى, مەرزىمىنەن بۇرىن وتەۋگە شەكتەۋ جوق.