BilimJańalyqtar
Qazaqstandaǵy «bebı-bým»: Sarapshylar 3-4 jyldan keıin mektepte muǵalim tapshylyǵy artatynyn aıtty
Foto: ashyq derekkóz
Qaraǵandydaǵy mansap ortalyǵynyń dırektory mektepterdegi muǵalimderdiń tapshylyǵy máselesi demografııalyq kórsetkishtermen shıelenisip otyrǵanyn málimdedi. Ol tapshylyqty 2000 jyldardaǵy týý kórsetkishiniń ósýimen baılanystyrady. Bul týraly qandastar.kz aqparat agenttigi Inform bıýrobaǵdarlamasyna silteme jasap habarlaıdy.
Tamyz aıynda enbek.kz saıtynda 15 myńnan astam muǵalim bos orny jarııalanǵan. Mektepter men balabaqshalar oqý jyly qarsańynda qyzmetkerlerdi qabyldady. Oqý-aǵratý mınıstrligi eńbek bırjalary tapshylyqtyń jyl saıyn artyp kele jatqanyn rastady.
Qaraǵandydaǵy mansap ortalyǵynyń dırektory Berik Esenov 384 maman iz-túzsiz ketkenin aıtty.
«Bir ǵana Qaraǵandy qalasynyń ózinde 384 maman iz-túzsiz ketken. Jaǵdaı jyl ótken saıyn artyp keledi. 300-den astam bos jumys orny bar bizde úmitkerlerden áldeqaıda kóp adam bar», – dedi dırektor.
Qaraǵandy oblysynyń bilim basqarmasy basqa óńirlermen salystyrǵanda muǵalimderdiń jetkilikti ekenin aıtady. Búginde 3 myń muǵalim jetispeıdi. Ol negizinen Aqmola, Almaty, Atyraý, Jambyl, Qaraǵandy, Qostanaı, Pavlodar oblystarynda, Astana men Almatyda. Ony ýnıversıtet túlekteriniń esebinen jabýdy josparlap otyr.
Oqý-aǵartý mınıstrligi Orta bilim komıtetiniń bas sarapshysy Juldyz Elýbaeva jalaqy eki ese ósti dep otyr.
«Muǵalimderdiń jalaqysy eki esege ósti. Pedagogıkalyq baǵyttar boıynsha granttar sany 15 myńnan 16 myń grantqa deıin ulǵaıtyldy. Sonymen qatar shákirtaqy kólemin 58 myń teńgeden 67 myń teńgege deıin kóterdik», – dedi sarapshy.
Áleýmettanýshy barlyq reformalarǵa qaramastan, muǵalim mamandyǵy bedeldi bola almasa, bul sharalardyń bári kómektespeıtinin atap ótti.
Oqý oryndaryndaǵy taýar aınalymy óte joǵary deıdi soıolog Tatıana Rezvýshkına.
«Adam óte tez sharshap ketedi. Elestetip kórińizshi, bastaýysh synyp muǵalimi, sizde 30 bala, siz úshin 60 ata-ana bar, olar sizden maksımaldy ınvestıııany, jeke kózqarasty, bárine qarjylyq shyǵyndardy talap etedi. Mektep basshylyǵy sizden talap etip otyr. Qazirgi jastarymyz mundaı jaǵdaıda jumys isteýge kelispeıdi», – dedi soıolog.
Ulttyq statıstıka bıýrosynyń sarapshysy Bıbigúl Mırasbek “bebı-bým” kóbirek dúnıege kelgenin alǵa tartady.
«Qazir 2017 jyly týǵan balalar 1-synypqa barady. Bul týý kórsetkishi eń tómen kezeńderdiń biri boldy – 390 myń náreste. Sońǵy onjyldyqty salystyrsaq, 2023 jyldan keıingi týý kórsetkishi 2017 jyly eń tómen. Eń joǵary týý kórsetkishi 2020 jáne 2021 jyldary, sáıkesinshe, 426 myń jáne 446 myń náreste boldy. 2020 jáne 2021 jyldary eń joǵary týý kórsetkishi sońǵy 10 jylda ǵana emes, sonymen qatar Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdik alǵan búkil kezeńinde de tirkeldi. Iaǵnı 3-4 jyldan keıin bul balalar mektepke barǵanda muǵalim tapshylyǵy odan da artady», – dedi sarapshy.