مايداندا حابارسىز كەتكەن قازاقستاندىقتاردى ىزدەۋ قالاي ءجۇرىپ جاتىر

«اتامنىڭ اماناتى» قورى 2019 جىلى 19 مامىردا قۇرىلعان, بيىل 5 جىل تولادى. قىسقا ۋاقىتتا قىرۋار جۇمىس اتقارىلدى. قۇرىلعالى بەرى رەسمي سايتقا 9 مىڭ ءوتىنىش كەلىپ ءتۇستى. وتانداستارىمىز وزدەرىنىڭ اتا-باباسىن, جاقىن-جۋىعىن ىزدەيدى, ولاردىڭ تاعدىرىنىڭ نە بولعانىن بىلگىسى كەلەدى. جالپى مايدانعا ء(ىى دۇنيە جۇزىلىك سوعىس) 1 ملن 300 ادام اتتانعان دەگەن دەرەك بار, بىراق ول تولىق ەمەس. ونىڭ 630 مىڭى مايدان دالاسىندا وپات بولعان جانە 271 مىڭنان استام ادام حابار-وشارسىز كەتكەن. بۇل دا تولىق دەرەك ەمەس, سەبەبى سوعىس كەزىندە ادامداردى قازىرگىدەي تىركەپ, ەسەپتەۋ مۇمكىن ەمەس. قازىر رەسپۋبليكالىق جانە وبلىستىق مۋزەيلەرمەن, ارحيۆتەرمەن مەموراندۋمعا قول قويىپ جاتىرمىز, ويتكەنى مالىمەتتەردىڭ ءبارىن ءبىر جەرگە جيناقتاۋىمىز كەرەك», – دەدى ابۋباكىر سمايىلوۆ

قوعامدىق بىرلەستىك جەڭىستىڭ 80 جىلدىعىنا (2025 جىلى) دايىندىقتى باستاپ كەتكەن.

«بيىل اتىراۋدا وتكەن ۇلتتىق قۇرىلتايدا مەملەكەت باسشىسى جەڭىستىڭ 80 جىلدىعىا قاتىستى دايىندىقتى بۇگىننەن باستاۋ كەرەكتىگىن ايتتى. سوعىسقا اتتانعانداردىڭ سانىن 1941 جىلعى دەرەكتەرگە سۇيەنىپ سوڭعى رەت كسرو قورعانىس مينيسترلىگى 1989 جىلى جاساعان, ال ودان بەرى قانشاما ۋاقىت ءوتتى جانە تىڭ دەرەكتەر تابىلىپ جاتىر. ەكىنشىدەن, 1938-1939 جىلدارى اسكەرگە الىنعان قانشاما وتانداستارىمىز بار. كوبىسى كەڭەس-فين سوعىسىنا قاتىسىپ, ودان ءارى قاراي اسكەر قاتارىندا قالىپ قويدى. بۇدان بولەك ەڭبەك ارمياسى دەگەن بولدى, وعان 16-17 جاستاعى بوزبالالار الىنىپ, ءتۇرلى قارا جۇمىس ىستەگەن, ال 18 جاسقا تولعاندا سول جاقتان مايدانعا اتتانعان», – دەيدى ول.

بۇگىندە سوعىسقا اتتانعان 4 مىڭعا جۋىق قازاقستاندىقتىڭ قايدا سوعىسىپ, قايدا قازا تاپقانى جانە قايدا جەرلەنگەنى انىقتالىپتى, ولاردىڭ حابار-دەرەكتەرى ارتىندا قالعان ۇرپاقتارى مەن تۋىستارىنا جەتكىزىلگەن.

«سونىمەن قاتار 19 وتانداسىمىزدىڭ سۇيەگىن اسكەري ۇشاقپەن ەلگە اكەلىپ, اسكەري قۇرمەتپەن جەرلەدىك. بيىل قاڭتاردا قىزىلوردا, جامبىل جانە اتىراۋ وبلىسىنا 3 مايدانگەردىڭ سۇيەگىن اپاردىق. كەيبىرىنىڭ ارتىندا ۇرپاق تا قالماعان. بىلتىر 22 ماۋسىمدا (سوعىس باستالعان كۇن) ەلدەگى بارلىق مەشىتتەر پەن شىركەۋلەردە ءبىر مەزگىلدە قۇران وقىلىپ, دۇعا جاسالسا دەگەن باستاما كوتەرگەن ەدىك. باستاما قىزۋ قولداۋ تاۋىپ, جۇزەگە اسىردىق. ەندى ونى جىل سايىن وتكىزۋدى داستۇرگە اينالدىرماقپىز. جەڭىستىڭ 80 جىلدىعى قارساڭىندا ەۋروپا ەلدەرىنە اتتانعان قانشاما بوزداقتار بار, سولاردى تاۋىپ, ءبىر رەتكە كەلتىرسەك دەگەن نيەتتەمىز. قازىر قولىمىزدا 20 مىڭ ادامنىڭ ءتىزىمى بار, قازىر سولاردىڭ ۇرپاعىن, اعايىن-تۋىستارىن ىزدەستىرىپ جاتىرمىز. ماقسات – سوعىسقا اتتانعان اتا-باباسى تۋرالى حاباردى ۇرپاعىنا جەتكىزۋ. ىزدەۋ جۇمىستارىندا ەرىكتىلەردىڭ ۇلەسى زور. سوعىستىڭ العاشقى جىلدارى ادام قازاسى كوپ بولدى, ودان قالدى قانشاما ادام تۇتقىنعا ءتۇستى. تاعى ءبىر جايت, كەيبىر جاۋىنگەرلەردىڭ ساۋاتى بولماعان, ياعني ەلىنە امان-ەسەندىگى تۋرالى حات-حابار دا جازا الماعان», – دەدى قوعامدىق بىرلەستىك وكىلى.

سوعىسقا اتتانعان قازاقستاندىقتاردى ىزدەۋ جۇمىستارى ءۇش باعىتتا ءجۇرىپ جاتىر. ءبىرىنشى, ارحيۆتەرمەن جۇمىس, ەكىنشى, مايدان دالاسىنداعى قازبا جۇمىستارى جانە ءۇشىنشى اسكەري پاتريوتتىق ءىس-شارالار وتكىزۋ. بىرلەستىك 50-دەن استام ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويعان. ونىڭ ىشىندە تمد مەن ەۋروپا ەلدەرىنىڭ قوعامدىق ۇيىمدارى بار.

«وسكەلەڭ ۇرپاق وتكەنىن ءبىلىپ ءوسۋ كەرەك, وسى ورايدا ەلوردانىڭ كوللەدجدەرىمەن مەموراندۋمعا قول قويدىق. سونىڭ نەگىزىندە كوللەدج ستۋدەنتتەرىنە اپتا سايىن «ەرلىك» ساباعىن وتكىزەمىز. سونداي-اق, بۇعان دەيىن ايتقانىمداي 20 مىڭ جەرلەسىمىزدىڭ ءتىزىمى بار, سول بويىنشا ەۋروپا ەلدەرىنەن وتانداستارىمىز تۋرالى مالىمەتتەردى ىزدەپ جاتىرمىز. مىسالى, نورۆەگيا, پولشا, گەرمانيادان جەرلەستەرىمىزدىڭ دەرەكتەرى تابىلۋدا. يتاليادا, ءتىپتى انگليادا 6 قازاق جاتىر. سول سياقتى بىلتىر گوللانديانىڭ ءبىز سەكىلدى ۇيىمىمەن مەموراندۋمعا قول قويدىق, سول جەردەگى كونتسلاگەردە كەزىندە 101 ادام تۇتقىندا بولعان ەكەن. ءارتۇرلى ۇلت وكىلدەرىنەن قۇرالعان, ىشىندە وزبەك-قازاعى ارالاس. قوعامدىق ۇيىم ىزدەستىرە كەلە الماتى وبلىسىنان ءبىر تۇتقىننىڭ ۇرپاعىن تاۋىپ الدى», – دەيدى ءا. سمايىلوۆ.