Nege arzan úıdi satyp alýǵa bolmaıdy?

Jylda baspana naryǵyna aldyn-ala boljam jasalǵanymen, jyljymaıtyn múlik bıyl arzandaıdy nemese qymbattaıdy dep eshkim de tap basyp aıta almaıdy,-dep habarlaıdy Qandastar.kz

Turǵyn úı naryǵyndaǵy baǵalar 2021-2022 jyldary rekordtyq temppen ósken edi, bul álemdik ınflıaııanyń joǵary kezeńi boldy. Astana men Almaty qalalarynda ǵana emes, jalpy Qazaqstan boıynsha jáne álemniń kóptegen elderinde turǵyn úı baǵasy 15-20%-ǵa ósti.

Al, byltyrǵy jyldyń sońynda 2024 jylǵa jasalǵan boljamdarǵa keler bolsaq, kóptegen faktorlar áser etedi dep kútilgen edi. Olar – álemdegi, elimizdegi jalpy ekonomıkalyq jaǵdaı, ınflıaııa, dollar baǵamy, jańa «9-20-25» ıpotekasynyń iske qosylýy, baspanaǵa qatysty usynystar sanynyń ósýi men tómendeýi, suranys kólemi, zań aktilerindegi ózgerister jáne t.b.

Esterińizde bolsa, naryqtaǵy baǵa 2021-2022 jyldary rekordtyq kólemde ósken bolatyn. Bul álemdik ınflıaııanyń joǵary kezeńindegi jaǵdaı. Turǵyn úı baǵasy Astana men Almatyda ǵana emes, jalpy Qazaqstan boıynsha jáne álemniń kóptegen elderinde 15-20%-ǵa kóterilgen.

Sol sebepti otandyq mamandar 2024 jyly bastapqy naryqta ınflıaııa sheginde baspana qunynyń ósýin boljaǵan edi. Baǵanyń ósý dınamıkasy qosymsha faktorlar men jekelegen aımaqtarǵa baılanysty bolatyndyǵy da aıtylǵan.

Alaıda, keıbir mamandar boljaǵandaı «qaıta saýdalaý jáne jekemenshik jer úıler men eski qurylys naryǵynda baǵa arzandaýy yqtımal» degen pikir búgingi tańda tolyqtaı joqqa shyqty. Oǵan elimizdiń birneshe oblystarynda bolǵan tabıǵı kataklızm men Almaty qalasynda baıqalǵan sońǵy jer silkinisi áser etip otyr.

Máselen mamyr aıynda elimizdiń barlyq iri qalalarynda páter quny aıtarlyqtaı arzandady.

Almaty men Astanada páter quny sharshy metrine shaqqanda – bir sharshy metr úshin 712 myń jáne 480 myń teńgege deıin (0,7%), Shymkentte bir sharshy metr úshin 419,9 myń teńgege (1% ) deıin tómendedi. Bul rette Almatyda turǵyn úı baǵasy eki aı qatarynan birtindep túsip keledi.

Baspana baǵasy sońǵy aıda eń kóp arzandaǵan: Aqtaýda (1,6%- ǵa, 345 myń teńgege deıin) jáne Atyraýda (1,2%-ǵa, 387 myń teńgege deıin) baıqaldy. Aqtóbe men Taldyqorǵan qalalarynda (0,2%) 289 jáne 300 myń teńgege deıin tómendegen.

Kerisinshe, sońǵy bir aıda Petropavlda (0,6%) 365 myń teńge, Tarazda (0,2%) 301 myń teńgege deıin, al, Túrkistan qalasynda (0,9%) 313 myń teńgege deıin baspana baǵasy ósti.

Eger 2023 jyldyń mamyr aıyndaǵy baǵamen salystyratyn bolsaq, jalpy respýblıka boıynsha páter baǵasy 1,2%-ǵa arzandady. Almaty, Astana jáne Aqtaýdan basqa barlyq jerde jyljymaıtyn múlik baǵasynyń tómendegenin baıqaýǵa bolady. Salystyrmaly túrde, baspana baǵasy Almatyda 0,9%-ǵa, Astanada 1,2%, Aqtaýda 9,8%-ǵa ósken.

Jalpy, turǵyn úı naryǵynda baǵa saıasatyna qatysty kóbine lobbıstik málimet keńinen qoldanylady. Kóbine qurylys kompanııalarynyń saýda menedjerleri baspana naryǵyndaǵy baǵany óz yńǵaılaryna tıimdi etip kórsetýge tyrysady. Alaıda, elimizdiń ekonomıkalyq ahýalyn eskerer bolsaq, jyljymaıtyn múlik baǵasy Qazaqstannyń barlyq aımaǵynda biryńǵaı ósýmen keledi. Oǵan qurylys materıaldarynyń deni shetten ákelinetindigi men janar-jaǵarmaı baǵasy, dollar baǵamy, taǵy basqa sebepterdiń áseri zor.

Dál qazir elimiz boıynsha baspana naryǵynda «baǵa korrekııasy» júrip jatyr. Ol degenińiz osy kezde baspana satqannan góri satyp alǵan tıimdirek ekenin bildiredi. Kúzde jáne qysqa qaraı turǵyn úı baǵasy edáýir qymbattaıdy.

Degenmen, «qazir úı arzanyraq eken» dep baspana alǵanda, jappaı satyp alýǵa da bolmaıdy.

Ásirese, Almaty, Astana, Shymkent sekildi megapolısterde zańsyz soǵylǵan úıler men tranzıttik aınalma jol túsetin qaýipti aımaqtar barshylyq. Osy atalǵan jaǵdaılar da baǵa saıasatyna áser etip otyrǵany aqıqat.