Ońtústikten qonys aýdarý baǵdarlamasy sátsiz aıaqtaldy: Sarapshylar Qazaqstannyń soltústik oblystarynda halyq sany azaıady dep boljady

Foto:depositphotos

Ońtústik óńirlerden soltústik óńirlerge azamattardy erikti túrde qonys aýdarý baǵdarlamasy aıtarlyqtaı nátıjeler ákelmedi. Qazaqstannyń soltústik óńirlerindegi demografııalyq jaǵdaıdy zerttegen ǵalymdar osyndaı qorytyndyǵa keldi. Bul týraly qandastar.kz aqparat agenttigi Qazaqparat portalyna silteme jasap habarlaıdy.

Zertteý jetekshisi S.Seıfýllın atyndaǵy Qazaq agrotehnıkalyq ýnıversıtetiniń professory Qaırat Bodaýhan boldy. Ǵalym baǵdarlamanyń iske aspaı qalýynyń sebebin jumys kúshine suranystyń joqtyǵy, aýa raıynyń qolaısyzdyǵy jáne jergilikti turǵyndardyń mentalıteti dep atady.

«Olar suraǵan sala emes, basqa sala boıynsha mamandar kelgen. Mysaly, jumyssyz, qaryzǵa batqan, az qamtamasyz etilgen ońtústik óńirdiń azamattary jaǵdaıyn túzetý maqsatynda soltústikke qonys aýdardy. Alaıda olarǵa soltústikte suranys bolmaǵandyqtan úlken másele týdyrdy. Soltústikke kóshse, barlyq problemalar sheshiledi dep aıtýǵa bolmaıdy. Sebebi ol jerdiń mentalıteti basqa. Ekinshiden, soltústik óńirde kóktem ońtústiktegi qys mezgiline uqsas. Sondyqtan ońtústik óńir turǵyndarynyń soltústikte turýy qıyn, óıtkeni qys 6 aıǵa sozylady«, – dedi professor.

Onyń aıtýynsha, jyl saıyn soltústik óńirlerdiń halyq sanynyń azaıýy baıqalady. Máselen, eger 10 myń adam kelse, 18 myń adam ketedi.

Demografııalyq boljamdarǵa sáıkes 2050 jyldarǵa qaraı Qazaqstannyń soltústik óńirdegi turǵyn sany 30 paıyzǵa deıin qysqarýy múmkin.

Sarapshylar aqshany adamdardy kóshirýge emes, eldi mekenderdiń ınfraqurylymyna, ıaǵnı jańa iri óndiris oryndaryn iske qosýǵa, joǵary oqý oryndaryn ashýǵa salǵan durys dep esepteıdi. Qalalardy adam ómir súrgisi keletindeı etý kerek deıdi májilis depýtaty Jarqynbek Amantaı. Ol Túrkistandy mysal retinde keltiredi.

«Biz Túrkistan qalasyn rekonstrýkııalaý men transformaııalaý kezinde ishki mıgraııanyń baıaýlaǵanyn baıqadyq. Bolashaǵy astananyń qurylysy sııaqty jarqyn kórinetin qalaǵa, ásirese jastar arasynda halyqtyń aǵylýy baıqaldy. Dál sondaı, soltústikte bir úlken jobany bastaý kerek. Bir qalaǵa saıası mańyz berý jáne jańa kelbet berý qajet. Meniń oıymsha, sonda ǵana osy qalaǵa jastar belsendi túrde qonys aýdarady», – dedi depýtat.

Aıta keteıik, buǵan deıin 2017 jyldan 2021 jylǵa deıin Soltústik Qazaqstan oblysyna ońtústik Qazaqstannan 12 myń adam qonys aýdardy. Olardyń eki myńy óz óńirine oralǵan.

Eske salaıyq, buǵan deıin Qazaqstanda ishki mıgranttar tek qonys aýdaratyn óńirlerde jumys isteýge mindetteletinin jazǵan edik. Sonymen qatar memleket esebinen satyp alatyn jyljymaıtyn múlik boıynsha málimetterdi obektilerge baryp tekserý usynylady. Eńbek mobıldi ortalyqtaryna satyp alynatyn jyljymaıtyn múliktiń qunyn baǵalaý arqyly alynǵan shaǵymdaný quqyǵyn keńeıtý de usynyldy.