اناۋ قالاسى – تۇركى الەمىنىڭ مادەني استاناسى

بيىل تۇركى حالىقتارىنىڭ مادەني استاناسى مارتەبەسى تۇرىكمەنستاننىڭ اناۋ قالاسىنا بەرىلدى. قازىر اتالعان شاھاردا مادەني ءىس-شارالار باستالدى. جيىنعا اعايىندى ەلدەردىڭ وكىلدەرى قاتىسىپ, قالا تاريحىمەن تانىستى. سونداي-اق, ءار حالىقتىڭ ۇلتتىق قۇندىلىقتارىنان قۇرالعان كورمە ءوتىپ, ونەرپازدار جيىن كوركىن قىزداردى. شەرنياز جالعاسبەك ۇلى, ءتىلشى: — 2010 جىل. باۋىرلاس مەملەكەتتەردىڭ باسشىلارى ستامبۋلدا سامميتتە جولىقتى.

كەڭەستى, كەلەلى ويلار ايتتى. تۇركى تىلدەس ەلدەردىڭ ءتول مادەنيەتى مەن تاريحىن تورتكۇل تاراپقا ناسيحاتتاۋدىڭ ناقتى تەتىكتەرىن تالقىلادى. سول جيىندا تۇركى الەمىنىڭ مادەني استاناسىن جاريالاۋ ۇسىنىلدى. پرەزيدەنتتەر بۇعان كەلىستى, كونە قالالارعا كوشپەلى باسقالا مارتەبەسىن بەرۋدى ماقۇلدادى. العاش استانا قالاسى ءتۇبى ءبىر حالىقتاردىڭ مادەني ورتالىعى اتاندى. ارتىنشا جىل سايىن باسقالا مارتەبەسى باسقا دا شاھارلارعا بەرىلدى. تۇركىستان دا 2017 جىلى تۇركى الەمىنىڭ مادەني استاناسى بولدى. سۇلتان راەۆ, «تۇرىكسوي» ۇيىمىنىڭ باس حاتشىسى: — تۇركى تىلدەس مەملەكەتتەردىڭ قالىپتاسۋ تاريحىمەن تىعىز بايلانىستى كونە قالالار بار.

ولارعا مادەني استانا مارتەبەسىن بەرۋ ارقىلى ول جەردەگى ەسكەرتكىشتەردى زەرتتەۋگە, قورعاۋعا جانە ناسيحاتتاۋعا مۇمكىندىك تۋادى. بۇل دەگەنىڭىز وتكەنىمىزدى جاڭعىرتىپ, ۇمىت بولعان ۇلت قۇندىلىقتارى ناسيحاتتالادى دەگەن ءسوز. تۇرىكسوي ۇيىمىنىڭ نەگىزگى جوبالارىنىڭ بىرىدە, بىرەگەيى جانە باستى ماقساتى وسى باستاما دەپ ايتا الامىن. بيىل بۇل مارتەبە تۇرىكمەنستاننىڭ اناۋ قالاسىنا تابىستالدى. ياعني, 2024 جىلى باۋىرلاس مەملەكەتتەردىڭ بىتە قايناسقان بولمىسى, وتكەنى مەن وزەگى وسىندا جاندانادى. شاھار — ەل استاناسىنىڭ ىرگەسىندە ورنالاسقان. 7 مىڭ جىل بۇرىن قۇرىلعان قالادا اناۋ وركەنيەتىنىڭ ەسكەرتكىشتەرى تابىلعان. سونداي-اق, بيىل تۇرىكمەندەردىڭ حالىق اقىنى ماقتىمق ۇلى فراعيدىڭ تۋعانىنا 300 جىل. سول سەبەپتى دە استانا اتاعى وسىندا بەرىلدى. سۇلتان راەۆ, «تۇرىكسوي» ۇيىمىنىڭ باس حاتشىسى: — بيىلعى باسقالا مارتەبەسى اناۋ قالاسىنا بەرىلدى. ەندى مۇندا جىل كولەمىندە ىلكىمدى ىستەر مەن بايىرقالى باستامالار قولعا الىنادى.

ناقتىراق  ايتار بولساق, قورقىت اتا اتىنداعى ءتورتىنشى حالىقارالىق كينو فەستيۆالىن, تەاتر فەستيۆالىن, جاستار فورۋمىن وتكىزۋ جوسپاردا بار. اننادۋردى تاشليەۆ, تۇرىكمەنستان مەملەكەتتىك «سپورت» تەلەارناسىنىڭ جاۋاپتى حاتشىسى: — بيىل ۇلتىمىزدىڭ كلاسسيك اقىنى ماقتىمق ۇلى فراگيدىڭ 300 جىلدىعى. ءارى, اناۋ قالاسى تۇركى حالىقتارىنىڭ مادەني ورتالىعى مارتەبەسىنە يە بولدى. بۇل ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىز ءۇشىن ەلەۋلى وقيعالار دەپ بىلەمىن. تۇرىكمەن حالقى وتكەنىن ۇمىتپاعان, ۇلىلارىن ۇلىقتاعان ەل. سوندىقتان بۇل مەرەيلى مەزەتتەردى اتاپ وتۋگە بارشا ازاماتتار اتسالىسادى دەگەن ويدامىن. باسقوسۋدا ءبىر تۋعان باۋىرلاس مەملەكەتتەردىڭ وكىلدەرى ءبىر بىرىنە جىلى شىراي تانىتىپ, وتكەن ناۋرىز مەرەكەسىمەن قۇتتىقتاپ جاتتى. ونەرپازدار جيىلعان جۇرتقا ءان-كۇيدەن تارتۋ جاساپ, ۇل-قىزدار ۇلتتىق ويىنداردىڭ كوركىن قىزدىردى. قوناقتار دا قۇر قول كەلمەگەن ەكەن. ءار ۇلتتىڭ قۇندىلىعىنا قۇرىلعان كورمە ءوتتى. قاتىسۋشىلار  قىزىعۋشىلىقپەن تاماشالادى, قازاق پاۆيلونىنان دا ادام اياعى ارىلمادى. ءتاربيا ايدىنباەۆا, ديزاينەر: — بۇگىن وسىنداي توي, ۇلكەن مەرەكە بولىپ جاتىر. تۇركى تىلدەس حالىقتاردىڭ باسقوسۋى بولىپ جاتىر. بۇندا ءوز پاۆيلونىمىزعا ۇلتتىق كيىمدەردى الىپ كەلدىك. ۇلتتىق تاعامداردى الىپ كەلدىك. ۇلتتىق قولونەر بۇيىمدارىن الىپ كەلدىك. ناۋرىز مەرەكەسىمەن تۇسپا-تۇس كەلىپ جاتقان وسى ۇلكەن شارا ورازا ايىمەن دە سايكەس كەلىپ جاتىر. تۇركى تىلدەس حالىقتاردىڭ مەرەكەسى دۋماندى ءوتىپ جاتىر. استانا مەن تۇركىستاننىڭ ءىزىن قارت كاسپيدىڭ جاعاسىنداعى ءوڭىر جالعايدى. كەلەر جىلى تۇركى حالىقتارىنىڭ مادەني باسقالاسى مارتەبەسى اقتاۋ قالاسىنا وتەدى. بۇل جايلى بىلتىر ءازىربايجاندا وتكەن جيىندا ايتىلعان.

ايبەك سىدىقوۆ, قر ۇلتتىق مۋزەي ديرەكتورىنىڭ م.ا.: — 2023 جىلى شۋشا قالاسىندا تۇرىكسويدىڭ 39-شى وتىرىسى اياسىندا قازاقستان تاراپىنىڭ ۇسىنىسى بويىنشا 25 جىلى تۇركى الەمىنىڭ استاناسى رەتىندە اقتاۋ قالاسىن بەكىتكەن بولاتىن. اقتاۋ قالاسىنىڭ تاڭدالۋى دا بەكەر ەمەس. سەبەبى ءبىز بىلەمىز اقتاۋ قالاسى تاريحي-مادەني ەسكەرتكىشتەرگە باي ولكە. ول جەردە 120 دان استام تاريحي ەسكەرتكىشتەرىمىز, قورىمدارىمىز بار. سونىڭ ەڭ ءىرى دەيتىندەرى ول شاقپاق اتا, بەكەت اتا جانە جەراستى مەشىتتەرى. كەلەسى كەزەك قازاقستاندا. ياعني, 2025 جىلى ماڭعاز ماڭعىستاۋداعى مادەني مول مۇرامىز ءدۇيىم جۇرتتىڭ جادىندا جاڭعىرادى. ءدىن مەن ءدىل, تەرەڭنەن ءتىن تارتقان ءتول مادەنيەتىمىز بەن تاريحىمىز, اتا كاسىبىمىز ايشىقتالادى. بۇل قازاق ەلىنىڭ عانا ەمەس, تۇركى تىلدەس حالىقتاردىڭ ورتاق قۋانىشى.